2-2-21- نظریه تکامل و سازگاری رفتاری.. 70
2-2-22- ووشو. 71
2-2-22-1- ساندا 71
2-2-22-2- تالو 72
2-3- پژوهشهای پیشین.. 73
2-4- نتیجه گیری کلی.. 76
فصل سوم: روش تحقیق.. 78
3-1- مقدمه. 78
3-2- روش تحقیق.. 78
3-3- جامعه و نمونهی آماری تحقیق.. 79
3-4- متغیرهای تحقیق.. 79
3-5- ابزار جمعآوری دادهها 79
3-5-1-پرسشنامه. 79
3-6-روشهای جمعآوری اطلاعات.. 80
3-7-روش تجزیه و تحلیل آماری.. 82
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق.. 84
4-1- مقدمه. 84
4-2- یافته های توصیفی.. 84
4-3- بررسی سوالهای پژوهشی.. 85
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 95
5-1- مقدمه. 95
5-2- خلاصه تحقیق.. 95
5-3- بحث و نتیجه گیری.. 96
5-4- محدودیتهای پژوهش… 104
5-5- پیشنهادهای حاصل از یافته های پژوهش: 104
5-5-1- پیشنهادهای کاربردی.. 104
5-5-2- پیشنهادهای پژوهش… 105
فهرست منابع و ماخذ. 106
منابع فارسی.. 106
منابع انگلیسی.. 108
پیوست- 1. 121
1-1- مقدمه
جدیت و قرار گرفتن در موقعیتهای رقابتی در اکثر ورزشها و بهویژه در دسته ورزشهای انفرادی اضطرابآور است، این اضطراب می تواند موجب افزایش برانگیختگی و ایجاد استرس شود. ورزشکار ممکن است در موقعیتهایی که کمتر اضطراببرانگیز است؛ عملکرد بهتری را تجربه کرده یا در موقعیتهای تحت فشار بدلیل اشتباهات فاحش، دارای تجربیات ناخوشایندی باشد. روانشناسان ورزش علاقهمندند تا بفهمند چه عواملی بر اضطراب، برانگیختگی و استرس مؤثرند و این عوامل بر عملکرد ورزشی چه اثراتی دارند. همچنین نحوه تنظیم برانگیختگی و اضطراب بهمنظور بهبود عملکرد در حیطه مطالعاتی روانشناسان ورزش قرار دارد. در سطوح بالای ورزش، تفاوت اندکی بین سطوح مهارت شرکتکنندگان وجود دارد. بدین ترتیب اغلب دستکاری برانگیختگی، اضطراب و استرس می تواند برنده را از بازنده جدا سازد. فرایندی که بهوسیله آن شخص تهدیدی را دریافت کرده و با یکسری از تغییرات فیزیولوژیکی و روانشناختی، همراه با افزایش در برانگیختگی و تجربه اضطراب به آن پاسخ میدهد، بهعنوان استرس تعریف میشود. استپتوی[1](1997) استرس را اینگونه تعریف کرده است: هنگامی که الزامات مربوط به فعالیتی فراتر از تواناییهای فردی و اجتماعی افراد است، پاسخهایی ارائه میشوند که به آن استرس میگویند. لازاروس[2](1996) معتقد است استرس از تعامل بین نیازهای موقعیتی، ارزیابی، و پاسخهای فرد به این نیازها ناشی میشود (احمدی و همکاران، 1388). در دهههای اخیر اصطلاح استرس به محرکی اطلاق میشود که می تواند تغییراتی را در شناخت، هیجان، رفتار و فیزیولوژی فرد ایجاد کند (دیویدسون و نیل[3]، 1990). با توجه به تعاریف ارائه شده، میتوان گفت استرس رویداد یا وضعیتی است که بر جنبه های روانی- جسمانی ارگانیسم آثاری زیانبار برجای میگذارد. وقتی با خواستههایی سروکار داریم که دستیابی به آنها دشوار است، تمایل بیشتری به تجربه استرس ایجاد میشود (خدایاریفرد و همکاران، 1390)
بدیهی است که استرس بخش جدایی ناپذیر ورزش و از جمله مسابقات و رویدادهای ورزشی، خصوصاً در رشتههای انفرادی و برخوردی میباشد، بنابراین لازم است؛ تمامی افرادی که بهنوعی در ورزش و مسابقات ورزشی درگیر هستند، با عوامل و منابع ایجادکننده استرس آشنا باشند. همچنین بایستی توجه داشت که استرس خودبهخود باعث ناتوانی جسمانی یا روانی ورزشکار نمیشود، بلکه با کاهش مقاومت بدن و افزایش حساسیت ورزشکار نسبت به عوامل تنشزا، اجرای مهارتی وی افت کرده و در نتیجه به کاهش بازدهی ورزشکار منجر میشود.
زمانی که فرد احساس اضطراب می کند، این اضطراب محصولی از ساختار روانشناختی شخصی (خصلت اضطراب، عزت نفس و خود باوری) و مشخصههای موقعیتی (اهمیت رویداد، توقعات، عدم اطمینان) که فرد در آن قرار دارد، است. علاوه بر این درك استرس تحت تأثیر جنسیت قرار دارد. در بررسی اختلاف زنان و مردان در زمینة سبكهای مقابله[4] (CS) با استرس، میتوان به این نكته اشاره كرد كه درك زنان از استرس بیش از مردان است (مت جارویس، 1966).
در تبیین استرس، عدهای بر ویژگیهای محركهای محیطی كه موجب بههم ریختگی و تنش میشود، تاكید میكنند (کاکس[5]، 1993). در تعریف فولکمن و موسکووتیز[6](2004) از فرایند مقابله، تفکرات و رفتارهایی که برای مدیریت تقاضای درونی و بیرونی در موقعیتهای پرتنش بکار میروند، منابع تنشزا وقایع و موقعیتهای بیرونی تلقی شده اند. در حالیکه روانشناسانی نظیر یالوم[7] (1981) منابع ایجاد کننده استرس و اضطراب را به درون فرد نسبت میدهند. در واقع به قول اپیكتتوس[8] اشیاء و رویدادها نیستند كه در فرد ایجاد آشفتگی میكنند، این نگرش ما نسبت به رویدادها است كه سبب آشفتگی میشود ( دخت رضاخانی و
این مطلب را هم بخوانید :
دانلود پایان نامه مدیریت درباره : رفتار سازمانی
همکاران،1387).
با این توصیف میتوان یکی از پدیدههای محیطی را که به استرس میانجامد، شرکت در رویدادهای ورزشی بهمنظور کسب موفقیت قلمداد نمود. این نوع از شرایط استرس بالایی را در افرادی که در حال رقابت هستند ایجاد می کند. استرس در رقابت معمولاً موجب ایجاد اضطراب رقابتی در ورزشکاران شده، و آنان را وادار می کند تا برای مواجهه با اضطراب برنامه ریزی مضاعفی داشته باشد. هنگامیکه اضطراب بدرستی مدیریت و یا تفسیر نشده باشد، ورزشکار کنترل فعالیت را از دست داده و سطح عملکردش کاهش مییابد (سجادی و همکاران[9]، 2011). یافته های تحقیقات انجام شده توسط جیاکوبی و وینبرگ[10] (2000) بیانگر آن بود که، استراتژیهای مقابله با استرس دارای یک رابطه قوی با عملکرد هستند. علاوه بر این، هانین[11] (2000) بیان می کند که “احساسات بر روند عملکرد و روند عملکرد مداوم به شدت بر محتوا و شدت احساسات تأثیر گذار است”.
براساس نظر لازاروس و فولکمن[12] (1984)، مقابله اشاره به فرایند مدیریت تقاضاهای درونی و بیرونی دارد. علاوه بر این، مقابله مشتمل بر تلاشهایی است که بهمنظور اداره و كنترل تقاضاهای محیطی و درونی و تعارضات میان آنها انجام میگیرد (لازاروس و لونیر[13]، 1987). سبكهای مقابله با استرس عامل مهمی در تعیین عملكرد فرد در موقعیتهای پُر استرس میباشند. فهم این موضوع، بینشی دربارة الگوهای مقابلهای افراد در اختیار ما قرار میدهد (انشل و سی [14]، 2008 ).
اساس انتخاب هر سبك مقابله با استرس توسط فرد به عوامل اساسی و پایه بستگی دارد. از جمله این عوامل میتوان به جنسیت، نژاد و عوامل مؤثر بر ویژگیهای روانی هر یک از افراد (محیط، آموزش و… ) اشاره كرد. زنان و مردان با توجه به تفاوتهای جنسیتی، تمایلی ویژه به استفاده از سبك مخصوص به خود را دارند (انشل ،کانگ و مسنر[15]،2010). میتوان دریافت سبك انتخاب شده تحت تأثیر عواملی قرار میگیرد كه نسبت به شرایط محیطی نزدیكتر بوده و از عوامل فردی دورتر میشود. به بیان دیگر سبك انتخابی پس از انتخاب تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار میگیرد. علاوه برعوامل ذكر شده، میتوان به عواملی همچون وضعیت اقتصادی- اجتماعی، روانشناختی، و ویژگیهای بدنی و سلامتی در رابطه با انتخاب سبكهای مقابله اشاره كرد (انشل، سوتارسو[16]، 2007). لذا با توجه به این مطالب میتوان پی برد که شناسایی سبک مقابلهای با استرس در ورزشهای مختلف برای کیفیت اجرا و همچنین برای بدست آوردن نتایج بهتر و مداومتر ضروری است. ورزش ووشو از جمله ورزشهای است که ورزشکاران در آن در دو سبک مختلف تمرین کرده و مسابقه میدهند. این ورزش از دو سبک برخوردی و نمایشی تشکیل میشود بدیهی است نیازهای محیطی هر کدام از این سبکها می تواند متفاوت باشد. بنابراین شناسایی سبکهای مقابله با استرس و مقایسه آنها با یکدیگر می تواند در یک نوع ورزش باعث شناسایی اثرات استرس بر اجرا شده و از نتایج میتوان در روانشناسی ورزش و نیز در محیطهای عملی استفاده نمود.
1-2- بیان مسأله