فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 2-1: تعداد پارک ها ومراکز رشدعلم و فناوری مستقر در سراسر کشور………………………………….. 21
جدول 3-1: تناظر متغیرهای پژوهش با گویه های پرسشنامه 58
جدول 3-2: محاسبه آلفای کرونباخ برای متغیرهای پژوهش 59
جدول 4-1: جدول توزیع فراوانی جنسیت پاسخگویان 64
جدول 4-2:جدول توزیع فراوانی سن پاسخگویان 65
جدول 4-3: جدول توزیع فراوانی سطح تحصیلات پاسخگویان 65
جدول 4-4: جدول توزیع فراوانی رشته تحصیلی پاسخگویان 66
جدول 4-5: جدول توزیع فراوانی سابقه کار پاسخگویان 66
جدول 4-6: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های آموزشی……………………………………… 67
جدول 4-7: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های پژوهشی……………………………………… 67
جدول 4-8: میانگین و انحراف استاندارد متغیر حمایت های مالی و معنوی…………………………………. 68
جدول 4-9: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد فرصت های شغلی……………………………………… 69
جدول 4-10: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های آموزشی……………………………………… 69
جدول 4-11: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد زمینه های کارآفرینی……………………………… 70
جدول 4-12: میانگین و انحراف استاندارد متغیر حمایت از نوآوری و خلاقیت…………………………………. 71
جدول 4-13: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد واحدهای کوچک و متوسط تولید………………………….. 71
جدول 4-14: میانگین و انحراف استاندارد متغیر تحقیقات توسعه ای و کاربردی……………………………….. 72
جدول 4-15: میانگین و انحراف استاندارد متغیر تولیدوتوسعه فرایندهای فناوری در بازار……………….. 72
جدول 4-16: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد ارتباط بین دانشگاه صنعت دولت………………………. 73
جدول 4-17: میانگین و انحراف استاندارد متغیر مشارکت در پروژه یابی و بازاریابی……………………….. 73
جدول 4-18: میانگین و انحراف استاندارد متغیر هم افزایی شبکه ای افزایش توان رقابت………………………. 74
جدول 4-19: میانگین و انحراف استاندارد متغیر کارآفرینی 75
جدول 4-20:بررسی همبستگی بین فعالیت پارک علمی و فناوری و کارآفرینی کشاورزی………………………. 76
جدول 4-21: ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون گام گام……………………………………… 79
جدول 4-22: ضرایب تعیین متغیرهای تأثیرگذار در میزان کارآفرینی در رگرسیون گام گام………………………… 80
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل2-1: مدل نظری پژوهش………………….. 54
چکیده
امروزه با توجه به فرایند جهانی شدن و دانش مدار بودن اقتصاد، کشورهایی قادر خواهند بود جایگاه جهانی برای خود پیدا و حفظ نمایند، که با توجه به نهاد های علمی و تحقیقاتی و بر اساس اصول و ریشه های اجتماعی و فرهنگی خود بتوانند در تولید علم و مدیریت آن، نسبت به رقبا پیشی گرفته و به طور پیوسته با خلاقیت و نوآوری فرصت های جدیدی برای فروش محصولات خود در بازار جهانی فراهم سازند، یکی از ایدههای موفق عصر كنونی، اندیشه ایجاد پارکهای علمی و فناوری است که هدف عمده آن ها توسعه فناوری و ایجاد شرایط مناسب برای رشد و ظهور نوآوریها و کارآفرینیهای مبتنی بر فناوری است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پارک های علمی و فناوری در کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی، انجام شد. این پژوهش کاربردی و توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران شرکت های بخش کشاورزی عضو پارک های علمی و فناوری استان تهران در سال 1392، به تعداد 400 نفر بود، با بهره گرفتن از فرمول کوکران حجم نمونه برابر 196 نفر تعیین شد. جهت مراجعه به واحد های نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر استادان متخصص و اساتید راهنما و مشاور تایید شد. همچنین از طریق محاسبه همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ، مقدار پایایی کل برابر 89/0 بدست آمد. روش تجزیه و تحلیل داده ها، روش های آمار توصیفی(محاسبه فراوانی و درصد ها) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) از طریق برنامه نرم افزاری SPSS 19 بود. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه معنادار مثبت بین فعالیت های آموزشی، فعالیت های پژوهشی، حمایت های مالی و معنوی، ایجاد فرصت های شغلی، تجاری کردن دستاوردهای تحقیقاتی، ایجاد زمینه های کارآفرینی، حمایت از نوآوری و خلاقیت، ایجاد و گسترش واحد های کوچک و متوسط تولیدی، تحقیقات توسعه ای وکاربردی، تولید و توسعه محصولات و فرایند های فناوری قابل عرضه در بازار، ایجاد ارتباط بین دانشگاه، صنعت، دولت و جامعه، مشارکت در پروژه یابی و بازاریابی و هم افزایی شبکه ای و افزایش توان رقابت پارک های علمی و فناوری با کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی وجود دارد.
واژگان کلیدی: پارک های علم و فناوری، کارآفرینی، فارغ التحصیل كشاورزی.
فصل اول:
کلیات پژوهش
این مطلب را هم بخوانید :
مقدمه
موفقیت ملت ها در دهه های آینده به میزان و چگونگی رشد و تاثیر آن ها در مناسبات علمی، پژوهشی و محصولات استراتژیک آن ها بستگی خواهد داشت. كاربردی كردن دانش و سرآمد بودن در فناوری یكی از شاخص های اصلی توسعه جوامع است. نتایج بررسی های دیده بان جهانی كارآفرینی در كشورهای توسعه یافته و در حال توسعه حاكی از آن است كه بدون توجه كافی به كارآفرینی دانش بنیان نمی توان وضعیت با ثباتی در عرضه رقابت جهانی و حضور فعال در عرصه های علمی و تجاری بین المللی داشت(وینستون[1] و همکاران، 2005).
در دیدگاه جدیدی كه از دانشگاه در هزاره سوم ارائه شده است، ماموریت دانشگاه ها تنها تولید علم و دانش نیست، بلكه دانشگاه ها وظیفه مهم تری نیز می توانند عهده دار شوند و آن این كه در فعالیت ها ی انتقال تكنولوژی شركت كنند. كارآفرینی دانشگاهی از رسالت های جدید دانشگاه ها پس از رسالت های آموزش و پژوهش است(شریف زاده و همکاران، 1388). در این راستا ایده دانشگاه كارآفرین، مقوله جدیدی است كه با تغییر استراتژی دانشگاه ها از فعالیت صرفاً علمی به سمت كاربری كردن علم و فناور ی با تاكید بر تجاری سازی دانش شكل گرفته است . كاربردی كردن تحقیقات علمی و استفاد ه از فناوری های نوین مهم ترین وظیفه ای است كه بر عهده دانشگاه عصر حاضر(دانشگاه كارآفرین) قرار گرفته است و به گفته صاحب نظران بهترین مكان در انتقال فناوری های نوین به سمت صنایع و بازارهای بین المللی، دانشگاه ها هستند و از بهترین روش های دستیابی به این هدف، ایجاد پارك های علمی و فناوری است. پارك های علمی و فناوری با هدف تقویت روحیه كارآفرینی در دانشگاه ها و جوامع علمی تشكیل شده و بعنوان نهادی جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در نظر گرفته می شود (طالبی و همکاران، 1390).
ماموریت نهایی پارك های فناوری این است كه بتواند نتایج به دست آمده از پژوهش های دانشگاهی را با نیاز صنعت هماهنگ كرده و از این راه خلاء رابطه ی صنعت – دانشگاه را پر كند و این امر در نهایت منجر به تجاری سازی دانش خواهد شد(پور عزت و همکاران، 1389). این پژوهش به بررسی نقش پارک های علمی و فناوری بر کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی در استان تهران می پردازد.
بیان مساله
اکثر کشورهای دنیا با مسائل و مشکلات اشتغال درگیرند ولی تعدد عوامل مشکل آفرین، و ناشناخته بودن برخی از آنها در کشورهای جهان سوم موجب پیچیده تر شدن موضوع شده است(مکنون، 1387). یکی از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﻴﺶ روی ﻛﺸﻮر ما نیز، داﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﮕﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎیی های ﻓﺮدی و ﻣﻬﺎرت های ﻻزم را ﺑﺮای راه اﻧﺪازی ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪارﻧﺪ و اﻏﻠﺐ ﺑﺠﺎی اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﺷﻐﻠﻲ و ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ و ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻠﻲ، ﺧﻮد ﺑﺪﻧﺒﺎل اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪن ﻣﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ(احمدی و همکاران، 1388).
در نظام جمهوری اسلامی ایران با اجرایی شدن سند چشمانداز بیست ساله و اعلام هدف اشتغال کامل در افق سال 1404 هجری شمسی، برنامه چهارم توسعه با هدف دستیابی به اشتغال مناسب و کاهش نرخ بیکاری به 4/8 درصد در پایان دوره(1388 – 1384) آغاز گردید. در این برنامه همچنین به رشد بهرهوری نیروی کار از 3/1 درصد به 5/3 درصد به طور متوسط طی سالهای برنامه تأکید شد. مستند به گزارش رسمی دولت، نرخ بیکاری از 5/11 درصد در سال 1384 به 9/11 درصد در سال 1388 افزایش یافت(معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور، 1390). پس از اتمام برنامه چهارم و عدم تحقق رشد 4/8 درصدی نرخ بیکاری و افزایش آن در سال پایانی برنامه نسبت به سال آغاز، افزایش نرخ بیکاری هم چنان ادامه یافت، به طوری که مستند به گزارش رسمی مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کشور به رقم بیسابقه 6/14 درصد افزایش یافت(مرکز آمار ایران، 1390).
در دهه اخیر یکی از اساسی ترین دغدغه های مسولان و متولیان امور، یافتن راه حلی برای مساله بیکاری بوده است. بویژه در بخش کشاورزی که حجم و گستردگی آن در کشورهای در حال توسعه یک معضل به شمار می رود(حسینی و همکاران، 1389). از ﺟﻤﻠـﻪ راﻫﻜﺎرﻫـﺎی ﻣﻨﺎﺳـﺒﻲ ﻛـﻪ اﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار داده اﻧﺪ ﺗﺮوﻳﺞ ﻛـﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ در داﻧـﺸﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ(احمدی و همکاران، 1388).
اشتغال فارغ التحصیلان یکی از مسائلی است که همواره مورد توجه برنامه ریزان آموزشی کشورهای مختلف بوده است. این بذل توجه هم به لحاظ بازار کار به عنوان مرکز ثقل اقتصادی است و هم به لحاظ نقش