چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین مؤلفه های ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی، انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی بود. جامعه آماری، شامل کلیه گلكاران مشغول به پرورش گل و گیاهان زینتی در شهرستان كرج در سال 1392، به تعداد 140 نفر، که به علت محدود بودن جامعه آماری، از روش سرشماری استفاده شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته با 33 گویه و مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر استادان صاحب نظر و اساتید راهنما و مشاور تایید شد. همچنین از طریق محاسبه همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ، مقدار پایایی کل پرسشنامه برابر 84/0 شد. روش تجزیه و تحلیل داده ها، آمار توصیفی(جداول فراوانی و درصد ها) و آمار استنباطی(تحلیل عاملی) از طریق برنامه نرم افزاری SPSS 19 بود. یافته ها نشان داد که مهمترین مولفه مدیریتی؛ بسیج منابع برای شناسایی بازارهای هدف گل و گیاهان زینتی، مهمترین مولفه روانشناختی داشتن مهارت در زمینه بازاریابی گل و گیاه زینتی، مهمترین مولفه اقتصادی آشنایی با بازاریابی الکترونیکی، مهمترین مولفه آموزشی استفاده از برنامه های آموزشی رادیو و تلویزیون،سیاستگذاری ایجاد پشتوانه علمی به منظور سیاستگذاری در بخش تولید و صادرات گل و گیاهان زینتی و مهمترین مولفه بوده است .

واژگان کلیدی: بازاریابی، ترویج، گیاهان زینتی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:

کلیات پژوهش

 

 

 

 

مقدمه

بخش کشاورزی به لحاظ ویژگی های ساختاری و نقش بارزی که در فرایند توسعۀ کشور دارد از اهمیت زیادی برخوردار بوده و مهمترین ثروت ملی و تأمین کنندۀ نیازهای غذایی مردم و مواد خام صنایع کشور است. استقلال نسبی و حداقل وابستگی به منابع ارزی، وجود منابع بالقوه و بالفعل، شرایط آب و هوایی متنوع برای تولید انواع گوناگون محصولات از دیگر مزیت های این بخش است(فرجی و میردامادی، 1385).

به جهت اهمیت بالای مقوله بازاریابی در كشاورزی، از اوایل دهه 1980 میلادی موضوع ترویج بازاریابی مطرح گردید. ترویج بازاریابی عامل كلیدی در آگاه نمودن كشاورزان درخصوص بازاریابی مناسب و رفع محدودیت های بازاریابی و آموزش كشاورزان، تجار و مصرف كنندگان در رابطه با بازاریابی با هدف ایجاد تغییرات مطلوب در دانش، نگرش، مهارت و رفتار آنها است(یادآور و همکاران، 1389).

ایران كشوری چهارفصل و برخوردار از تنوع آب و هوایی و اقلیمی است كه استعداد بالقوه بسیاری برای تولید انواع گیاهان و رونق كشاورزی و باغبانی دارد و بهره‌گیری از این استعداد و مزیت اقتصادی ضروری است. بخش وسیعی از خاك ایران در شمال، مركز و جنوب غربی كشور مستعد پرورش انواع گل‌ها و گیاهان زینتی است و بازار بالقوه موثری برای این تولیدات در كشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، همسایگان شمالی و حتی در بازارهای دور شرق آسیا و غرب اروپا وجود دارد. با وجود تلاش‌هایی كه در این زمینه صورت گرفته، اما سرمایه‌گذاری‌ها و اقدامات انجام شده برای بهره‌گیری بهینه از این مزیت در راستای تولید و صادرات كافی نبوده و نیست و تلاش‌های بیشتری را می‌طلبد(صالحی، 1388).

دولتمردان و سیاست گذاران کشور در چند سال اخیر کوشیده اند تا زمینه های مساعدی را برای رونق و رشد صادرات محصولات و کالاهای غیر نفتی فراهم نمایند.

 با این حال علیرغم این توجهات و کوشش ها، به لحاظ وجود برخی مشکلات و نواقص در تولید و بازاریابی محصولات، عدم برنامه ریزی محصولات و همین طور عدم برنامه ریزی دقیق و همه سونگر و صادرات گرا در این زمینه از سوی دولت، سهم محصولات غیر نفتی به خصوص محصولات و فرآورده های کشاورزی از تجارت جهانی و صادرات، علیرغم توانایی ها و قابلیت های بالقوه، چندان چشمگیر نبوده است و در این خصوص تجارت و صادرات گل و گیاهان زینتی نیز به عنوان یکی از محصولات مهم صادراتی کشاورزی از این قاعده مستثنی نبوده است(زمانیان، 1388).

با عنایت به موارد مطرح شده، نقش ترویج در آموزش کشاورزان علی الخصوص پرورش دهندگان گل و گیاهان زینتی جهت توانمندسازی آنان برای مقابله با مشكلات فعلی بازاریابی گل و گیاه كشور برجسته تر می شود. فراهم نمودن زمینه های مدیریتی، فردی، اقتصادی، آموزشی و سیاستگذاری می تواند به توسعه و رشد آنان در زمینه های بازار رسانی به موقع و فروش مناسب، کسب اطلاعات لازم از بازارهای اصلی داخلی و چگونگی یافتن بازارهای خارجی و صادرات، حذف واسطه ها، ایجاد كارایی و اثربخشی شبكه بازار رسانی و خدمات بازاریابی تنها بخش اندکی از نقش ترویج در بازاریابی گل و گیاه زینتی می باشد، بنابراین پژوهش حاضر به تعیین مولفه های ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج می پردازد.

بیان مساله

یکی از مسائلی که اکثر کشورها خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند، فقدان اطلاعات درباره بازاریابی است. به منظور برطرف ساختن این مسئله، می بایست واحدهای خاص و سیستم های اطلاعات بازاریابی وجود داشته باشد. در مطالعات انجام شده در مرکز پژوهش های بازرگانی(2007)، مهم ترین مسائل و محدودیت های شرکت های کوچک و متوسط، تشخیص بازار، مهارت های بازاریابی و دسترسی به اطلاعات و بازارهای جهانی است(ارفعی و همکاران، 2012).

از سوی دیگر بازاریابی به مفهوم درك نیاز مصرف كنندگان و عرضه آن نیازها بطور سودمند تعریف می شود. با این وجود كشاورزان اغلب نمی دانند چگونه خریداران جدید را پیدا كنند، از روند تغییر تقاضای محصولات اطلاعی ندارند، نمی دانند چه محصولی و در چه وضعیتی بیشترین سودمندی را خواهد داشت، آنها درك لازم از چگونگی بهبود قیمت محصولات خویش ندارند و غیره. كه وظیفه مروج است تا با آگاهانیدن كشاورزان درباره بازار، به بهبود فرایند بازاریابی كشاورزان كمك نماید تا در نهایت آنها قادر شوند، تصمیمات تجاری مناسب را اتخاذ نمایند(دکسی[1]، 2005).

نظام بازار رسانی گل و گیاه در ایران ناکارا و ساختار بازار، یک ساختار غیر رقابتی است. شرایط غیررقابتی که باعث وجود اطلاعات ناقص در بازار خواهد شد، امکان برنامه ریزی تولید برای تولید کنندگان را میسر نمی سازد و به دلیل وجود مازاد عرضه یا تقاضا در این شرایط، نوسانات قیمت گل در سطح عمده فروشی این بازار زیاد است. در ساختار فعلی تولید کننده کمترین و مصرف کننده بیشترین قیمت ممکن را، به ترتیب دریافت و پرداخت، می نمایند. بنابراین، اصلاح ساختار بازار گل و گیاه کشور از حالت سنتی به ساختار نوین و شناخت مولفه های ترویج بازاریابی گل و گیاهان زینتی ضروری است(نیکوئی و همکاران، 1388).

وجود موانع مختلف اقتصادی مانند گرانی نهاده ها، سختی و نبود امكانات كافی، حمل و نقل، بروكراسی در امور بازرگانی دولتی، عوامل فنی مانند نبود وسائل و تجهیزات مورد نیاز، كمبود دانش فنی مروجین و كارشناسان كشاورزی، سطح پائین دانش فنی بهره برداران، عوامل اجتماعی و فرهنگی مانند سطح پائین سواد، عدم آشنائی كافی بهره برداران و صادركنندگان با ویژگی و بازارهای بین المللی، عدم آشنائی صادركنندگان با اقتصاد تولید و بازاریابی گل و گیاهان زینتی از جمله مشكلات عدیده در فرایند تولید اقتصادی و صادرات گل و گیاهان زینتی است. از سوی دیگر برخی ویژگی ها از جمله فساد پذیر بودن و طول عمر كوتاه گیاهان زینتی، سرعت تحول زیاد، لوكس بودن و بستگی زیاد به سلیقه و فرهنگ، نوسانات شدید تقاضا، تنوع طلبی بازار، حاكمیت ساختارهای سنتی بر بازار گل و گیاه ایران و         رانت جوئی و تصمیم گیری در راستای منافع گروهی ویژه به جای منافع بخش، پیچیدگی های بازار گل و گیاه ایران را افزایش داده است. از آنچه گفته شد می توان دریافت كه نبود مدیریت بازاریابی، بازاررسانی و فروش به همراه نوسان فصلی قیمت ها، اطلاع رسانی نامناسب در بازارهای اصلی، حضور گسترده واسطه ها، عدم كارایی شبكه بازار رسانی و خدمات بازاریابی و در نهایت عدم تعادل بازار گل، ازجمله مشكلات فعلی ساختار بازار داخلی گل و گیاه كشور می باشد(نیکوئی و بخشوده، 1389).

شیوه سنتی تولید و عدم استفاده از فناوری جدید در تولید این محصول، عدم سرمایه گذاری مناسب در جهت صنعتی کردن آن، ضعف بازاریابی صادراتی نظیر ضعف بسته بندی و درجه بندی، فقدان یا کمبود پایانه های صادراتی، عدم شناخت از ساختار بازارهای مختلف خارجی و وضعیت رقبا، ضعف تبلیغات و دیگر موانع صادراتی عواملی هستند که در کاهش سهم صادرات و تجارت این محصول موثر هستند. بازاریابی صحیح محصول در داخل و خارج کشور به منظور حذف دلالان و واسطه های گل و توجه ویژه به صادرات گل از راه کارهای اساسی رفع چالش های تولید گل است(کیانی و کافی، 1384).

مركزیت بازار گل ایران در تهران قرار دارد كه فعالیت آن از سال 1350 با 15 تولید كننده گل آغاز شده است در سال 1387، بین 8 تا 10 هزار واحد تولیدى كوچك و بزرگ گل، محصولات شان را براى عرضه به این بازار ارائه كرده اند. این بازار شامل دو پایانه گل به نام های امام رضا و شهید محلاتی است. این پایانه ها زمین های بزرگی می باشند كه با سوله هایی تقسیم بندی و هر كدام از سوله ها به یک نوع گل اختصاص داده شده است. هر روز پیش از طلوع آفتاب وانت بارها و كامیون هایی كه از شهرهای مختلف ایران گل بار زده اند، به پایانه ها می رسند و انواع گلدان ها و گل های ساقه بریده را به خریداران عمده در بازارهای گل می رسانند. در پایانه بازار گل شهید محلاتی، علاوه بر بنكداران (كسانی كه گل را به صورت عمده خریداری) می كنند، مغازه داران تهرانی و مصرف كنندگان خصوصی نیز خرید می كنند. در حال حاضر حدود 380 غرفه عرضه گل در این پایانه وجود دارد. روزانه یک میلیون شاخه گل از باغ هاى شمال كشور، محلات، كرج و باغ هاى اطراف تهران براى پخش در سراسر كشور در بازار گل شهید محلاتى تهران عرضه مى شود . پایانه اول تهران كه به بازار گل امام رضا معروف است، در جاده خاوران كیلومتر 3 اتوبان تهران مشهد واقع شده و از آنجا بیشتر گل به صورت عمده فروشی برای شهرستان ها فرستاده می شود. این پایانه در قطعه زمینی به مساحت حدود 5 هكتار از سال 1376 به بهره برداری رسید و در اردیبهشت سال 1387 ، با 620 غرفه عرضه گل در داخل 8 سوله مسقف روزانه بیش از 100 میلیون شاخه از انواع مختلف در آن وارد و مورد معامله قرار گرفته اند. علاوه بر غرفه های مسقف ذكر شده، عده ای از عرضه كنندگان گل به علت عدم توانائی پرداخت اجاره محل و یا موقت بودن فعالیت های شان گل های خود را در كنار دیوارهای سوله ها عرضه می كنند و جزء غرفه داران بی سقف محسوب می شوند. این بازار بزرگترین محل تجارت گل در ایران است كه علاوه بر ارسال محموله به استان ها و شهرستان های دیگر كشور، امكان صدور به كشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای میانه را نیز دارا می باشد. با وجود اهمیت این بازار در تجارت گل و گیاه كشور، ولی موانع و مشكلات متعددی بر فعالیت تجاری این مركز حاكم است. هزینه های جاری و نگهداری بازار زیاد و درآمدهائی كه منحصراً بابت وصول اجاره محل ها دریافت می شود در مقابل آن ناكافی است و لذا امكان تامین تجهیزات بهتر محدود و ناممكن است. در این راستا، بازار گل فاقد یک سردخانه مجهز برای نگهداری محصولات است و لذا فروشندگان، چنانچه هر روز موفق به فروش گل های عرضه شده به بازار نباشند، ناچار به برگشت دادن آن شده و متحمل خسارت می شوند. با وجودی كه زمینه صدور انواع گل به كشورهای خارجی فراهم است، اما عدم آگاهی از نوع گل های مورد پسند و چگونگی بسته بندی و زمان مناسب عرضه آنها به بازار هدف، امر صادرات را كند و كم رنگ نموده است. محموله های صادراتی گل با پروازهای بین الملی معمولی باید صادر شوند كه هم هزینه آن زیاد و هم در صورت تغییر ساعات پرواز، محموله ها با تاخیر به مقصد می رسند و در نتیجه، با از دست دادن تازگی با افت قیمت و یا تلفات مواجه می گردند(سلطان محمدی، 1387).

معمولا در كشورهای دیگر گل های ساقه بریده را با ماشین های مجهز به یخچال و در حالی كه تمامی شاخه ها در آب قرار گرفته اند جابجا می كنند، اما در ایران این نوع گل به صورت فله ای و گاه بعد از یک روز در راه ماندن به پایانه های تهران می رسد تا از آنجا در كل كشور پخش شود. حمل و نقل گل در ایران به وسیله اتوبوس، وانت و كامیون انجام می پذیرد كه با توجه به حساسیت گل ها در برابر فشار سبب كاهش كیفیت و افزایش ضایعات می گردد. بر این اساس، بیش از 50 درصد تولید گل كشور تبدیل به ضایعات مى شود(نیکوئی و همکاران، 1388).

از طرفی تولیدكننده هاى گل اصلاً روى بازار مصرف خارجى نمى توانند حساب كنند. از مهمترین مشكلات صادرات گل و گیاه زینتی مسئله حمل و نقل می باشد، با توجه به گرانی تعرفه های حمل و نقل خطوط هوایی خارجی، شركت های هواپیمایی ایران نیز نمی توانند به صادرات گیاهان زینتی برای رسیدن به مقصد خاص در زمان خاص سرویس دهی نمایند(سلطان محمدی، 1387).

بر این مبنا است که دامنه حمایت های ترویج از كشاورزان باید فراتر از محدوده مزارع و فرایند صرف تولید در مزرعه باشد. بنابراین مروجان ملزم به كسب مهارت های متعدد درخصوص مدیریت تولید و بازاریابی شدند كه در این حالت درك و كاربرد مؤثر ترویج در بازاریابی مسئولیت هر كارگزار ترویج خواهد بود و تمام تلاش های بازاریابی نیز با كاركنان شروع می شود و بخش لاینفك شغل هر كارگزار ترویج درتمام سطوح سازمانی از پایین تا بالا، بازاریابی است(ریتر و ولچ[2]، 1998).

با توجه به نكات مطروحه، چالش ها و نارسائی هائی در مقابل وضعیت موجود اقتصادی و بازاریابی گل و گیاهان زینتی ایران وجود دارد كه برای دستیابی به جایگاه واقعی ایران در بازار جهانی گل، بایستی این وضعیت موجود اصلاح گردد، بنابراین ضروری است با شناخت اجزای سازنده ترویج بازاریابی به ویژه در حوزه گل و گیاهان زینتی برای برخی از مسائل و مشكلات شناختی و كاركردی فراروی گل كاران تدابیر لازم اندیشیده شود. در این راستا شناخت مؤلفه های ترویج بازاریابی گل و گیاهان زینتی از نظر گلكاران و كارشناسان ترویج، ضروری به نظر می رسد، بنابرایت پژوهش حاضر بر آن است به بررسی مؤلفه های ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج بپردازد.

سوال های پژوهش

1) مؤلفه های مدیریتی موثر بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج كدامند؟

2) مؤلفه های روانشناختی موثر بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج كدامند؟

3) مؤلفه های اقتصادی موثر بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج كدامند؟

4) مؤلفه های آموزشی و برنامه ریزی بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج كدامند؟

5) مؤلفه های سیاستگذاری بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج كدامند؟

این مطلب را هم بخوانید :

 

اهمیت و ضرورت پژوهش

ایجاد اشتغال و رشد صادرات غیر نفتی دو موضوع اساسی در اقتصاد ایران است که با برنامه ریزی جامع برای بهره برداری بهینه از استعدادها و توانمندی های بالقوه در بخش های مختلف اقتصادی حاصل می شود(نمازی فرد، 1388).

امروزه به دنبال جهانی شدن اقتصاد، تحولات سریع تكنولوژیكی و اطلاعاتی در سطح جهان، كشورهای مختلف تلاش گسترده ای را در راه دستیابی به توسعه پایدار اعمال می كنند كه این روند جهانی شدن اقتصاد، هوشیاری بیشتری را از سوی كشورهای در حال توسعه می طلبد. در این بین ایران می تواند با اخذ تدابیری اندیشمندانه و سیاست گذاری های با ثبات و متقن و با بهره گیری از تجارب دیگران در قالبی منسجم، یكپارچه، دراز مدت و حداكثر بهره مندی از امكانات موجود از طریق گسترش كشاورزی، به ویژه كشت گل و گیاهان زینتی به توسعه اقتصادی و نهایتاً توسعه پایدار دست یابد. به منظور بهبود فروش و بازاریابی گل و گیاه به خصوص در بازارهای خارجی و توسعه صادرات گل و گیاه ضروری است كه راهكارهای موثری در جهت حل مشكلات و تنگناهای تولید و بازاریابی برداشته شود انجام تحقیقات بازار نه تنها برای درک نیاز و خواست بازار حیاتی است بلکه در توانمند سازی کشاورزان و کارکنان ترویج برای ایجاد دانش مربوط به بازار موثر می باشد(یادآور و همکاران، 1389).

فعالیت های ترویج بازاریابی عبارتست از زمان بندی كاشت، تعیین نوع محصول، پیش‌بینی فعالیت های جایگزین، متنوع سازی در تولید محصولات، تعیین روش ها و زمان بندی برداشت، سورتینگ، درجه بندی، بسته بندی، اطلاعات راجع به قیمت ها، شناخت بازارهای متعدد، داشتن استانداردها و دستیابی به فرصت های صادراتی. در همه موارد ذکر شده حمایت كشاورز در شكل گیری خدمات ترویج بازاریابی یک امر حیاتی است، چرا که نبود كارشناس برای آموزش و راهنمایی تولیدكنندگان یكی از دلایل كندی تحولات علمی و اقتصادی در عرصه تولید گل و گیاهان زینتی و تداوم تولید سنتی آن است(زمانیان، 1388).

در این خصوص برای ورود به عرصه پرمخاطره و جدید هم چون بازاریابی، كاركنان ترویج نیازمند داشتن اطلاعات مطمئن هستند تا به كشاورزان كمك كنند تا محصولات مناسب برای كشت را تعیین كنند، توانایی محاسبه هزینه های تولید را به دست آورند، برآوردی از توان فروش محصول خود داشته باشند و اطلاعات لازم در خصوص سایر مراحل تولید و بازاریابی را به دست آورند(شپرد، 2000).

 

همچنین مروجان باید از توسعه ابزارهای بازاریابی و شناسایی خدمات برای انتشار اطلاعات استفاده نمایند و بر روی تدریس مهارت های اساسی بازاریابی در دوره های آموزشی ترویج و برنامه درسی آن توجه بیشتری نمایند. علاقه اندك كشاورزان به ترویج بازاریابی معلول آن است كه برخی از آنان، قابلیت كارشناسی خود درخصوص مدیریت مالی و اقتصادی مزرعه را به مراتب بالاتر از مروجان كشاورزی  می دانند، بنابراین، ضروری است با شناخت اجزای سازنده ترویج بازاریابی به ویژه در حوزه گل و گیاهان زینتی برای برخی از مسائل و مشكلات شناختی و كاركردی فراروی گلكاران تدابیر لازم اندیشیده شود(زمانیان، 1388).

با عنایت به موارد اشاره شده اهمیت و ضرورت موضوع آشکار است. لذا با توجه به تقاضای بازار داخلی برای انواع گل ها و گیاهان زینتی و همچنین با در نظر داشتن حجم زیاد تقاضا در عرصه بین‌المللی، موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناسب ایران برای كشت انواع گیاهان، پرورش و صادرات انواع گل و گیاهان زینتی، می‌تواند سهم كشور را در بازار تجارت این محصولات ارتقا بخشیده و موجب عاید شدن درآمد ارزی مناسبی برای اقتصاد كشور گردد، بنابراین ضرورت بازنگری در بازاریابی گل و گیاهان زینتی، الزامی است و در این بین نقش آموزش و ترویج کاملا آشکار خواهد بود. از این رو نتایج این پژوهش می تواند در درجه نخست مورد استفاده مروجان و گل کاران و همچنین سایر کشاورزان، محققان، دانشجویان و اساتید دانشگاه قرار بگیرد، بطوریکه با بهره گیری از نتایج آن می توان گام های بلندی در جهت جهانی شدن صنعت گل و گیاهان تزئینی در کشور برداشت.

اهداف پژوهش

الف) هدف کلی:

تعیین مؤلفه های ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج.

ب) اهداف ویژه:

1) تعیین مؤلفه های مدیریتی ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج.

2) تعیین مؤلفه های روانشناختی ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج.

3) تعیین مؤلفه های اقتصادی ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج.

4) تعیین مؤلفه های آموزشی و برنامه ریزی بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج .

5) تعیین مؤلفه های سیاستگذاری بر ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج.

 

محدوده های پژوهش

الف) محدوده موضوعی: موضوع مورد مطالعه در این پژوهش، بررسی مؤلفه های ترویج بازاریابی گل و گیاه زینتی در شهرستان کرج می باشد، لذا این پژوهش به مباحث مربوط به بازرا یابی و گل و گیاه زینتی محدود شد.

ب) محدوده مکانی: محدوده مکانی و جغرافیایی این تحقیق، شهرستان کرج می باشد.

ج) محدوده زمانی: این پژوهش در سال 1392 به انجام شد.

تعاریف واژه ها و اصطلاحات

• جایگاه تولید کنندگان: در این پژوهش منظور از جایگاه تولید کنندگان، پایگاه اجتماعی و اقتصادی است که هر یک از تولیدکنندگان گل و گیاهان ذینتی در شهرستان کرج به واسطه جنسیت‌، سطح تحصیلات‌، نوع شغل‌، میزان درآمد، وضعیت‌ اجتماعی‌، وضعیت‌ حرفه‌ای‌ و غیره از طریق تولید گل و گیاه به دست می آورند و باعث می شود از سطح احترام خاصی برخوردار باشند.
• بازاریابی: در این پژوهش مقصود از بازاریابی عبارت است از شیوه های مرسوم و معمول بازاریابی که در کشورهای توسعه یافته برای فروش گل و گیاه بکار گرفته می شود تا حداکثر سودآوری را داشته باشد.
• ترویج: در این پژوهش مقصود از ترویج عبارت است از آموزش هایی که از سوی مروجان شهرستان کرج اتخاذ می شود تا روش های نوین و پردرآمد بازاریابی گل و گیاه را به کشاورزان انتقال دهند.

 

 

 

 

 

 

 

 

5-2-4- رتبه بندی گویه های حافظه سازمانی 97

5-2-5 – توصیف متغیر وابسته تحقیق (استقرار مدیریت دانش) 98

5-3- نتایج مطالعات هبستگی 98

5-4-1- تفاوت بین میانگین دانش و میانگین نگرش كارشناسان 99

5-4-2- تحلیل رگرسیون عوامل موثر بر استقرار سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی 99

5-5- پیشنهادها 100

منابع و مأخذ 102

منابع فارسی: 102

منابع انگلیسی: 107

ضمائم و پیوست ها 109

ضمیمه الف: پرسشنامه تحقیق…………………… 110

 

 

 

فهرست جدول ها

جدول(2-1) كاربرد انواع دانش در ساختارهای پنج گانه مینتزبرگ (جورنا، 2001) 18

جدول (2-2) عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت دانش 35

جدول (2-3) مدل SECL تعامل دانش نهفته و صریح نوناکا 40

جدول(2-4) چارچوب نظری تحقیق 63

جدول(3-1) تعداد مدیران، کارشناسان و کمک کارشناسان شاغل در بانک کشاورزی استان قم(جامعه آماری تحقیق). 72

جدول(3-2) ببخش های مربوط به قسمت اول و دوم پرسشنامه 72

جدول (3-3) مقدار آلفای کرونباخ برای قسمت های مختلف پرسشنامه 73

جدول (1-4) توزیع فراوانی گروه‌های سنی نمونه موردمطالعه 78

جدول (2-4) توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه برحسب جنس 79

جدول (3-4) توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه برحسب سطح تحصیلات 79

جدول(4-4) توزیع فراوانی نمونه موردمطالعه برحسب سابقه خدمت پاسخگویان 80

جدول (5-4) توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه برحسب سمت شغلی پاسخگویان 80

جدول(6-4) رتبه بندی گویه های فرهنگ سازمانی مؤثر بر استقرار مدیریت دانش 81

جدول (7-4) رتبه بندی عوامل گویه های منابع دانشی تأثیر گذار بر استقرار مدیریت دانش 82

جدول (8-4) رتبه بندی رتبه بندی گویه های تکنولوژی اطلاعات تأثیر گذار بر استقرار مدیریت دانش 84

جدول(9-4) رتبه بندی گویه های حافظه سازمانی تأثیر گذار بر استقرار مدیریت دانش 86

جدول (10-4)توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه برحسب میزان استقرار مدیریت دانش در بانک کشاورزی 87

جدول (11-4) استقرار موفق سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی بر حسب جنسیت کارکنان 88

جدول (12-4) مقایسه میانگین بین استقرار موفق سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی در رابطه بر حسب سن کارکنان 89

جدول (13-4) مقایسه میانگین استقرار موفق سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی در رابطه با سابقه خدمت 89

جدول (14-4) مقایسه میانگین استقرار موفق سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی در رابطه با سطح تحصیلات 90

جدول (15-4) همبستگی متغیر های تحقیق با متغیر وابسته استقرار موفق سیستم مدیریت دانش 92

جدول (16-4) ویژگی های مدل رگرسیونی، عوامل موثر بر استقرار موفق سیستم مدیریت دانش 92

جدول (17-4) ضرایب مدل رگرسیونی، عوامل موثر بر استقرار موفق سیستم مدیریت دانش در بانک کشاورزی 93

 

 

 

 

چکیده

هدف کلی این تحقیق تحقیق حاضر به عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در بانک کشاورزی استان قم بود. پژوهش حاضر از نظر نحوه گردآوری داده ها علی- ارتباطی می باشد. ضمن اینکه پژوهش یک نوع پژوهش میدانی می باشد و از نظر کنترل متغیرها غیر آزمایشی و برآورد حجم نمونه بر اساس جدول مورگان و جمع

 آوری اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران، کارشناسان و کمک کارشناسان بانک کشاورزی استان قم می­باشد که بر اساس آمار حدود 250 نفر می باشد. حجم نمونه آماری بر اساس جدول مورگان محاسبه شد(152n=).

برای تعیین پایایی پرسشنامه به اجرای پیش آزمون با توزیع 20 پرسشنامه در بین جامعه آماری مشابه با جامعه آماری مورد مطالعه اقدام می شود در این پژوهش پس از طراحی اولیه پرسشنامه که متناسب با مبانی نظری و تحقیقات انجام شد و سپس نظر صاحب نظران، اساتید، کارشناسان در مرود پرسشنامه اعمال شد و سپس جهت تأیید روایی محتوایی پرسشنامه از دید خبرگان پرسشنامه جهت مطالعه توزیع گردید که پس از مشورت های لازم و پیشنهاد خبرگان سوالات نامفهوم تعدیل یا حذف شده و سوالات جدید به پرسشنامه اضافه شد و در نهایت پرسشنامه اصلی بعد از این مراحل تدوین و توزیع شد و مقدار آلفای کرونباخ آن 81/0 بدست آمد.

ابزار لازم برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز به شکل اسنادی از کتب، مقالات، مجلات معتبر و مرتبط و پایگاه های اطلاعاتی مرتبط و پایان نامه ها و غیره، اعم از فارسی و انگلیسی استفاده شده است جمع آوری اطلاعات و داده های لازم از پرسشنامه کتبی استفاده می شود. به منظور دستیابی به اهداف تحقیق و سؤالات از آمار توصیفی فراوانی، میانگین، واریانس، انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی از آزمون های همبستگی و رگرسیون چندگانه به کمک نرم­افزار آماری SPSS استفاده شد.

بر اساس یافته های موجود بین متغیرهای مستقل فرهنگ سازمانی، منابع دانشی، حافظه سازمانی و تکنولوژی اطلاعات و متغیر وابسته استقرار مدیریت دانش در سطح یک درصد ارتباط معنی داری وجود دارد و مقدار ضریب تعیین تعدیل شده، 632/0 بدست آمد و این یافته تحقیق نشان می دهد كه 2/63درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل (فرهنگ سازمانی، منابع دانشی، حافظه سازمانی و تکنولوژی اطلاعات ) تبیین شد.

کلمات کلیدی : استقرار، مدیریت دانش، بانک کشاورزی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه

با گذر از انقلاب صنعتی و ورود به هزاره جدید، نقدینگی، مواد خام زمین که در گذشته عوامل حیاتی برای تشکیل و رشد سازمانها محسوب می شوند اهمیت سابق خود را از دست داده اند و دیگر موتور رشد سازمان ها به سرمایه و نیروی انسانی یدی محدود نمی گردد، بطوری که روش های قدیمی اداره سازمان ها پاسخگوی تغییرات سریع محیط اطراف نیستند. امروزه دیگر همه گروه های کاری و علمی اذعان دارند، برای اینکه سازمان ها بتوانند در دنیای رقابت، حضور مستمر و پایدار داشته باشند باید حول محور علم و دانش فعالیت کنند. در عصر حاضر که عصر دانایی نامیده می شود، سازمان ها شاهد محیط هایی هستند که روز به روز پویاتر و چالش برانگیزتر می­شوند. تغییر و تحول جزء جدایی ناپذیر دنیای امروز است به عبارت دیگر تنها جزء ثابت تغییر است. امروزه به سرمایه های نامشهود و معنوی که همان دانش نامیده می شود که به عنوان یک عامل مهم و حیاتی می نگرند. به بیان دیگر، سازمان هایی در برابر تغییرات و تحول پیروز خواهند بود که بتوانند سرمایه نامشهود و معنوی(دانش) خود را بهبود و توسعه بخشند. سازمان های آینده سازمان های یادگیرنده هستند که به تعبیری دیگر می توان آنها را سازمان های دانش محور نامید.

مدیریت دانش فرایندی است كه به سازمان‌ها كمك می‌كند تا اطلاعات و مهارت‌های مهم را كه به عنوان حافظه سازمانی محسوب می‌شود و به طور معمول به صورت

این مطلب را هم بخوانید :

به گفته ایلان ماسک، تسلا و اسپیس اکس تنها ۱۰ درصد شانس موفقیت داشته اند

 سازماندهی نشده وجود دارند، شناسایی، انتخاب، سازماندهی و منتشر نمایند. این امر مدیریت سازمان‌ها را برای حل مسائل یادگیری، برنامه‌ریزی راهبردی و تصمیم‌گیری‌های پویا به صورت كارا و مؤثر قادر می‌سازد. با توجه به اینكه امكان سنجی طراحی سیستم‌های مدیریت دانش برای سازمان‌ها با رویكرد حداقل ویژگی‌های مورد نیاز با یک سیستم یكپارچه قابل اجراست، با این حال با بررسی ساختار، محتوای كار، محتوای دانش و نیازهای سازمان می‌توان استنباط كرد كه سیستم‌های مدیریت دانش برای هر سازمان باید متناسب با ساختار و ویژگی‌های آن سازمان باشد و در هر زیر سیستم دارای قابلیت‌های بالای فنی و اجرایی باشد، بنابراین طراحی سیستم مدیریت دانش بومی هر سازمان حائز اهمیت خواهد بود.

نیاز به ارتقای دانش در حال افزایش است، لذا با دانش مانند دیگر منابع ملموس به طور سیستماتیک رفتار شده و از کاوش در حوزه مدیریت دانش به منظور پیشرفت و تقویت رقابت پذیر استفاده می شود. مدیریت دانش مفهومی میان رشته ای است که در دهه اخیر به شکل روزافزونی مورد توجه پژوهشگران و سازمانها در ایران قرار گرفته است. بانکداران به عنوان یکی از گروه های حرفه مند که با مدیریت دانش سروکار دارند، با چالش های چندی در این زمینه روبرو هستند. بر پایه تجربه ها، درک مناسب مدیریت دانش، انوع دانشی که بانکداران در مدیریت آن باید نقش داشته باشند و نیز چگونگی اجرای آن از عمده ترین این چالش ها به شمار می آیند، این پژوهش در راستای بررسی عوامل موثر بر استقرار مدیریت دانش در بانک کشاورزی استان قم انجام می شود.

1-2- بیان مسأله

مدیریت دانش به هرنوع فعالیتی که به تجربه و دانش ذهنی افراد توجه کرده به گونه ای که بتواند با آشکار سازی و به اشتراک گذاری آن به هم افزایی دانش کمک کند، گفته می شود. هم افزایی دانش می تواند به دانش آفرینی مشترک نسبت داده شود. این اشتراک در خلق دانش، همکاری مستقیم در خلق دانش نیست بلکه به خلق دانش بر مبنای دانسته ها (دانش خلق شده پیشین) که به اشتراک گذاشته شده اشاره دارد. بنابراین مدیریت دانش به فرایندی اشاره دارد که دارای یک نقطه اغازین و روند تکاملی است. این روند مراحلی چون کسب اگاهی نسبت به دانش نهان، عیان سازی، به اشتراک سازی گسترش و درک و بهره گیری از آن در خلق دانش جدید را طی می کند. در این روند مرحله آغازین که به شناسایی و آگاهی از دانش نهفته در ذهن اختصاص دارد، به مرحله بلوغ که درک، استفاده و خلق مجدد است، می رسد. این فرایند یعنی اشکار شدن دانش نهان، نهان شدن دانش آشکار و باز خلق دانش که نوناکا و تاکوچی آن را چرخه مدیریت دانش می نامند(نوناکا و تاکوچی، 2009).

مدیریت دانش که همواره با کشف و خلق با قلمرو دانستنی های کشف نشده سروکار دارد، عامل و فرایندی است برای تحول، توسعه و رشد، مفهومی چند بعدی و گسترده دارد. در فرایند مدیریت دانش و در ابعاد مختلف آن دانش عامل اصلی برای گذار از یک مرحله و ورود به مرحله دیگر است. از سوی دیگر، این حرکت مهارت های چندی را طلب می کند تا هماهنگ با دانش مربوطه بتوان مراحل را یک به یک سپری کرد. برای نمونه در مرحله کسب، به دانش و مهارت لازم در مورد چگونگی کسب دانش نهان و یا چگونگی کسب آن نیاز است؛ یعنی باید مجهز به دانش و مهارت مورد نیاز در مورد چگونگی استفاده از فنون گفتگو، مصاحبه و یا طراحی ابزارهایی مانند پرسشنامه، فرم نظر سنجی و نیز مشاهده بود تا بتوان دانش ذهنی همکاران و یا کاربران عیان ساخت و با بهره گیری از دانش و مهارت سازماندهی به عیان سازی و نظم دادن به آن پرداخت (افشار زنجانی، 1383).

عاملهایی که در صورت غلبه بر آن بتوان امیدوار بود که اجرای مدیریت دانش در بانک ها امکان پذیر گردد. شامل عامل های زیر می باشند: عامل اول فرایند دانش محور است و منظور از آن اینست که مدیریت دانش از فرایندی دانش مدار برای کشف دانش و استفاده از دانش کشف شده بهره می گیرد. به سخن دیگر، برای اینکه تجربه یا دانش نهان بتواند از ذهن دارنده ان سفر خود را آغاز کرده و در ذهن خواهان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته جایگاه خود را به دست آورد، باید فرایندی از طفولیت تا بلوغ را طی کند؛تا به اوج خود رسیده و تولدی دیگر را در ذهن خواهان موجب شود. این فرایند، نیازمند فعالیت هایی مبتنی بر دانش و مهارت های دانش بنیان است، بنابراین بانکداران در صورتی در اجرای مدیریت دانش موفق خواهند شد که بتوانند از دانش و مهارت لازم برای طی کردن هر مرحله برخوردار باشند. به این ترتیب به یادگیری به عنوان یک فعالیت مداوم و منظم نگاه کرد(گاروین، 2010).

عامل دوم که در صورت غلبه بر آن بتوان امیدوار بود که اجرای مدیریت دانش در بانک ها امکان پذیر گردد، در رابطه با نوعی دانش است که باید مدیریت شود. نظریه پردازان بسیاری دانش را دارایی سازمانی و مدیریت دانش را فعالیتی ثمربخش برای رشد وتعالی سازمان به شمار آوردند. برای سازمانی مانند بانک که مدیران سطح عالی و میانی، کارکنان شعب و نیز کاربران و مشتریان نقش افرینان آن هستند، مجموعه تجربه های این افراد می تواند در تحلیل وضعیت حال بانک ها و تصمیم گیری و برنامه ریزی برای آینده آن و بهینه سازی فعالیت ها منبع غنی دانشی را فراهم کند. بنابراین، دانش مدیران بانک ها و کارکنان آنها از طریق بررسی معیارها، باورها و ایده ها و رفتارهای آنها در محیط کار باید شناسایی، کسب و سازماندهی شود، به اشتراک گذاشته شده و برای استفاده دسترس پذیر گردد. میزان استفاده از این دانش به طور مداوم باید مورد سنجش قرار گیرد. در ایران، که بطور معمول در مدیریت بانک ها مرحله اشتراک دانش بسیار اهمیت دارد؛ در این مرحله دانش مدیران که گاه ممکن است غیر تخصصی بوده و مشکل ساز بوده با همفکری با کارکنان مجرب و متخصص می تواند به دانش تخصصی تبدیل شود. از طرف دیگر، ایده های مدیریتی مناسبی که می تواند در ذهن مدیر بانک وجود داشته باشد کشف شده و با به اشتراک گذاشتن با کارکنان مجرب و متخصص مناسب سازی شده و در بانک ها کاربرد مناسبی به دست آورد. ( تاکوچی، 2009). این دانش در صورتی که دسترس پذیر شود بصورت گسترده تری می تواند مورد توجه قرار گیرد، مدیران میانی که بطور معمول از کارکنان دائمی بانک ها هستند و در بیشتر بانک ها از نیروهای متخصص می باشند، از تجربه های بسیار با ارزشی برخوردارند. این افراد و نیز کارکنان شعب که فعالیت و خدمات را انجام می دهند، از سرمایه های فکری با ارزش بانک ها بشمار می آیند. باید دیدگاه های مختلف از جمله هزینه سودمندی، رسالت ینیان بودن خدمات و یا مشتری محور بودن فعالیت ها، بانک بخوبی عمل کند. باید تصمیم گیری ها بر پایه مناسب ترین و مرتبط ترین اطلاعات و دانش انجام پذیرد. نیاز مشتریان نیز که فلسفه وجودی بانک ها به آن بستگی دارد، از آن جمله است. مدیریت ارتباط بین مدیران و کارکنان با مشتریان، امکان شناسایی نیازها و به کار بردن آنها را فراهم می کند. دانش کسب شده از این طریق در پیوند با انواع دانش دیگر (مانند دانش کسب شده از مدیران، کارکنان) می تواند موجب رشد دانش در یک سازمان و نیز رشد و تحول در آن سازمان( از جمله بانک ها) باشد. عامل سوم، سواد چگونگی اجرای مدیریت دانش است. (ویلد، 2011).

سواد به توانایی خواندن، درک کامل و نیز مهارت استفاده از دانش کسب شده به منظور درک یک مفهوم نسبت داده می شود. برای آنکه بتوان مدیریت دانش را اجراء کرد ابتدا باید درک درستی از آن به دست آورد،

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول ها

 

عنوان                                                                                         صفحه

جدول 2-1: تعداد پارک ها ومراکز رشدعلم و فناوری مستقر در سراسر کشور………………………………….. 21

جدول 3-1: تناظر متغیرهای پژوهش با گویه های پرسشنامه 58

جدول 3-2: محاسبه آلفای کرونباخ برای متغیرهای پژوهش 59

جدول 4-1: جدول توزیع فراوانی جنسیت پاسخگویان  64

جدول 4-2:جدول توزیع فراوانی سن پاسخگویان      65

جدول 4-3: جدول توزیع فراوانی سطح تحصیلات پاسخگویان  65

جدول 4-4: جدول توزیع فراوانی رشته تحصیلی پاسخگویان 66

جدول 4-5: جدول توزیع فراوانی سابقه کار پاسخگویان   66

جدول 4-6: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های آموزشی……………………………………… 67

جدول 4-7: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های پژوهشی……………………………………… 67

جدول 4-8: میانگین و انحراف استاندارد متغیر حمایت های مالی و معنوی…………………………………. 68

جدول 4-9: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد فرصت های شغلی……………………………………… 69

جدول 4-10: میانگین و انحراف استاندارد متغیر فعالیت های آموزشی……………………………………… 69

جدول 4-11: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد زمینه های کارآفرینی……………………………… 70

جدول 4-12: میانگین و انحراف استاندارد متغیر حمایت از نوآوری و خلاقیت…………………………………. 71

جدول 4-13: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد واحدهای کوچک و متوسط تولید………………………….. 71

جدول 4-14: میانگین و انحراف استاندارد متغیر تحقیقات توسعه ای و کاربردی……………………………….. 72

جدول 4-15: میانگین و انحراف استاندارد متغیر تولیدوتوسعه فرایندهای فناوری در بازار……………….. 72

جدول 4-16: میانگین و انحراف استاندارد متغیر ایجاد ارتباط بین دانشگاه صنعت دولت………………………. 73

جدول 4-17: میانگین و انحراف استاندارد متغیر مشارکت در پروژه یابی و بازاریابی……………………….. 73

جدول 4-18: میانگین و انحراف استاندارد متغیر هم افزایی شبکه ای افزایش توان رقابت………………………. 74

جدول 4-19: میانگین و انحراف استاندارد متغیر کارآفرینی   75

جدول 4-20:بررسی همبستگی بین فعالیت پارک علمی و فناوری و کارآفرینی کشاورزی………………………. 76

جدول 4-21: ضرایب متغیرهای وارد شده بر معادله رگرسیون گام گام……………………………………… 79

جدول 4-22: ضرایب تعیین متغیرهای تأثیرگذار در میزان کارآفرینی در رگرسیون گام گام………………………… 80

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                 صفحه

شکل2-1: مدل نظری پژوهش………………….. 54

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده

امروزه با توجه به فرایند جهانی شدن و دانش مدار بودن اقتصاد، کشورهایی قادر خواهند بود جایگاه جهانی برای خود پیدا و حفظ نمایند، که با توجه به نهاد های علمی و تحقیقاتی و بر اساس اصول و ریشه های اجتماعی و فرهنگی خود بتوانند در تولید علم و مدیریت آن، نسبت به رقبا پیشی گرفته و به طور پیوسته با خلاقیت و نوآوری فرصت های جدیدی برای فروش محصولات خود در بازار جهانی فراهم سازند، یکی از ایده‌های موفق عصر كنونی، اندیشه ایجاد پارک‌های علمی و فناوری است که هدف عمده آن ‌ها توسعه فناوری و ایجاد شرایط مناسب برای رشد و ظهور نوآوری‌ها و کارآفرینی‌های مبتنی بر فناوری است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پارک های علمی و فناوری در کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی، انجام شد. این پژوهش کاربردی و توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران شرکت های بخش کشاورزی عضو پارک های علمی و فناوری استان تهران در سال 1392، به تعداد 400 نفر بود، با بهره گرفتن از فرمول کوکران حجم نمونه برابر 196 نفر تعیین شد. جهت مراجعه به واحد های نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر استادان متخصص و اساتید راهنما و مشاور تایید شد. همچنین از طریق محاسبه همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ، مقدار پایایی کل برابر 89/0 بدست آمد. روش تجزیه و تحلیل داده ها، روش های آمار توصیفی(محاسبه فراوانی و درصد ها) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) از طریق برنامه نرم افزاری SPSS 19 بود. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه معنادار مثبت بین فعالیت های آموزشی، فعالیت های پژوهشی، حمایت های مالی و معنوی، ایجاد فرصت های شغلی، تجاری کردن دستاوردهای تحقیقاتی، ایجاد زمینه های کارآفرینی، حمایت از نوآوری و خلاقیت، ایجاد و گسترش واحد های کوچک و متوسط تولیدی، تحقیقات توسعه ای وکاربردی، تولید و توسعه محصولات و فرایند های فناوری قابل عرضه در بازار، ایجاد ارتباط بین دانشگاه، صنعت، دولت و جامعه، مشارکت در پروژه یابی و بازاریابی و هم افزایی شبکه ای و افزایش توان رقابت پارک های علمی و فناوری با کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی وجود دارد.

واژگان کلیدی: پارک های علم و فناوری، کارآفرینی، فارغ التحصیل كشاورزی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:

کلیات پژوهش

 

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

موفقیت ملت ها در دهه های آینده به میزان و چگونگی رشد و تاثیر آن ها در مناسبات علمی، پژوهشی و محصولات استراتژیک آن ها بستگی خواهد داشت. كاربردی كردن دانش و سرآمد بودن در فناوری یكی از شاخص های اصلی توسعه جوامع است. نتایج بررسی های دیده بان جهانی كارآفرینی در كشورهای توسعه یافته و در حال توسعه حاكی از آن است كه بدون توجه كافی به كارآفرینی دانش بنیان نمی توان وضعیت با ثباتی در عرضه رقابت جهانی و حضور فعال در عرصه های علمی و تجاری               بین المللی داشت(وینستون[1] و همکاران، 2005).

در دیدگاه جدیدی كه از دانشگاه در هزاره سوم ارائه شده است، ماموریت دانشگاه ها تنها تولید علم و دانش نیست، بلكه دانشگاه ها وظیفه مهم تری نیز می توانند عهده دار شوند و آن این كه در فعالیت ها ی انتقال تكنولوژی شركت كنند. كارآفرینی دانشگاهی از رسالت های جدید دانشگاه ها پس از رسالت های آموزش و پژوهش است(شریف زاده و همکاران، 1388). در این راستا ایده دانشگاه كارآفرین، مقوله جدیدی است كه با تغییر استراتژی دانشگاه ها از فعالیت صرفاً علمی به سمت كاربری كردن علم و فناور ی با تاكید بر تجاری سازی دانش شكل گرفته است . كاربردی كردن تحقیقات علمی و استفاد ه از فناوری های نوین مهم ترین وظیفه ای است كه بر عهده دانشگاه عصر حاضر(دانشگاه كارآفرین) قرار گرفته است و به گفته صاحب نظران بهترین مكان در انتقال فناوری های نوین به سمت صنایع و بازارهای بین المللی، دانشگاه ها هستند و از بهترین روش های دستیابی به این هدف، ایجاد پارك های علمی و فناوری است. پارك های علمی و فناوری با هدف تقویت روحیه كارآفرینی در دانشگاه ها و جوامع علمی تشكیل شده و بعنوان نهادی جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در نظر گرفته می شود (طالبی و همکاران، 1390).

ماموریت نهایی پارك های فناوری این است كه بتواند نتایج به دست آمده از پژوهش های دانشگاهی را با نیاز صنعت هماهنگ كرده و از این راه خلاء رابطه ی صنعت – دانشگاه را پر كند و این امر در نهایت منجر به تجاری سازی دانش خواهد شد(پور عزت و همکاران، 1389). این پژوهش به بررسی نقش پارک های علمی و فناوری بر کارآفرینی فارغ التحصیلان كشاورزی در استان تهران می پردازد.

بیان مساله

اکثر کشورهای دنیا با مسائل و مشکلات اشتغال درگیرند ولی تعدد عوامل مشکل آفرین، و ناشناخته بودن برخی از آنها در کشورهای جهان سوم موجب پیچیده تر شدن موضوع شده است(مکنون، 1387). یکی از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﻴﺶ روی ﻛﺸﻮر ما نیز، داﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﮕﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎیی های ﻓﺮدی و ﻣﻬﺎرت های ﻻزم را ﺑﺮای راه اﻧﺪازی ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪارﻧﺪ و اﻏﻠﺐ ﺑﺠﺎی اﻳﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﺷﻐﻠﻲ و ﻛﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ و ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻠﻲ، ﺧﻮد ﺑﺪﻧﺒﺎل اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪن ﻣﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ(احمدی و همکاران، 1388).

در نظام جمهوری اسلامی ایران با اجرایی شدن سند چشم‌انداز بیست ساله و اعلام هدف اشتغال کامل در افق سال 1404 هجری شمسی، برنامه چهارم توسعه با هدف دستیابی به اشتغال مناسب و کاهش نرخ بیکاری به 4/8 درصد در پایان دوره(1388 – 1384) آغاز گردید. در این برنامه هم‌چنین به رشد بهره‌وری نیروی کار از 3/1 درصد به 5/3 درصد به طور متوسط طی سال‌های برنامه تأکید شد. مستند به گزارش رسمی دولت، نرخ بیکاری از 5/11 درصد در سال 1384 به 9/11 درصد در سال 1388 افزایش یافت(معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور، 1390). پس از اتمام برنامه چهارم و عدم تحقق رشد 4/8 درصدی نرخ بیکاری و افزایش آن در سال پایانی برنامه نسبت به سال آغاز، افزایش نرخ بیکاری هم چنان ادامه یافت، به طوری که مستند به گزارش رسمی مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کشور به رقم بی‌سابقه 6/14 درصد افزایش یافت(مرکز آمار ایران، 1390).

در دهه اخیر یکی از اساسی ترین دغدغه های مسولان و متولیان امور، یافتن راه حلی برای مساله بیکاری بوده است. بویژه در بخش کشاورزی که حجم و گستردگی آن در کشورهای در حال توسعه یک معضل به شمار می رود(حسینی و همکاران، 1389). از ﺟﻤﻠـﻪ راﻫﻜﺎرﻫـﺎی ﻣﻨﺎﺳـﺒﻲ ﻛـﻪ اﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار داده اﻧﺪ ﺗﺮوﻳﺞ ﻛـﺎرآﻓﺮﻳﻨﻲ در داﻧـﺸﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ(احمدی و همکاران، 1388).

اشتغال فارغ التحصیلان یکی از مسائلی است که همواره مورد توجه برنامه ریزان آموزشی کشورهای مختلف بوده است. این بذل توجه هم به لحاظ بازار کار به عنوان مرکز ثقل اقتصادی است و هم به لحاظ نقش

4-9- میزان تأثیر آگاهی از فناوری در زمینه افزایش تولید………………………………………….. 76

عنوان                                                                                    صفحه

4-10- توزیع فراوانی ضرورت برگزاری دوره های آموزشی……………………………………76

4-11- اولویت بندی ضرورت برگزاری دوره های آموزشی………………………………….. 77

4-12- توزیع فراوانی دسترسی به منابع اطلاعاتی………………………………………………. …77

4-13- اولویت بندی میزان دسترسی به منابع اطلاعاتی…………………………………………. 78

4-14- توزیع فراوانی میزان استفاده سبزیكاران از فعالیتهای سمعی-بصری………………..78

4-15- اولویت بندی میزان استفاده سبزیكاران از فعالیتهای سمعی-بصری………………… 79

4-16- توزیع فراوانی میزان تأثیر روش های آموزشی……………………………………………. .. 79

4-17- اولویت بندی میزان تأثیر روش های آموزشی………………………………………………… 79

4-18- توزیع فراوانی میزان استفاده سبزیكاران از وسایل آموزشی…………………………….80

4-19- اولویت بندی میزان استفاده سبزیكاران از وسایل آموزشی…………………………….. 81

4-20- توزیع فراوانی میزان مؤثر بودن روش های آموزشی………………………………………… 81

4-21- توزیع فراوانی مكان برگزاری دوره های آموزشی…………………………………………. 82

4-22- توزیع فراوانی میزان تأثیر خدمات وحمایتهای دولتی در میزان مصرف

سموم و كودهای شیمیایی……………………………………………………………………………………..82

4-23- اولویت بندی میزان تأثیر خدمات وحمایتهای دولتی در مصرف سموم و كودهای شیمیایی……………………………………………………………………………………………………………….83

4-24- توزیع فراوانی میزان همكاری سبزیكاران با همیاران دولتی…………………………….. 83

4-25- اولویت بندی میزان همكاری سبزیكاران با همیاران دولتی………………………………..  84

4-26- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس نوع عضویت در تشكل…………………………….       84

4-27- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس نوع مالكیت…………………………………………….  85

4-28- شغل دوم سبزیكاران……………………………………………………………………………………   85

4-29- میزان درآمد ماهیانه از شغل سبزیكاری………………………………………………………….                                  86

4-30- میزان درآمد ماهیانه از شغل دوم……………………………………………………………………                           86

4-31- تأثیر قیمت بر میزان مصرف كودها و سموم شیمیایی……………………………………….   87

4-32- منابع تهیه بذر……………………………………………………………………………………………. 87

4-33- اولویت بندی دلایل عدم استفاده از مواد بیولوژیك………………………………………….   88

4-34- اولویت بندی تأثیر موانع و محدودیتها در مصرف سموم و كودهای شیمیایی……….88

4-35- شرایط محیطی مؤثر در كاهش مصرف سموم شیمیایی…………………………………….. 89

 

عنوان                                     صفحه

4-36- دیدگاه سبزیكاران درباره تأثیر مضرات سموم شیمیایی برای سلامت انسانها………..                      89

4-37- دیدگاه سبزیكاران درباره تأثیر مضرات كودهای شیمیایی برای سلامت انسانها……..90

4-38- تأثیر مضرات مصرف سموم شیمیایی برای سلامت سبزیجات……………………………     90

4-39- تأثیر مضرات مصرف كودهای شیمیایی برای سلامت سبزیجات………………………          91

4-40- تأثیر فواید مصرف سموم شیمیایی برای زمین سبزیكاری……………………………… 91

 

4-41- تأثیر فواید مصرف كودهای شیمیایی برای زمین سبزیكاری…………………………….  92

4-42- تأثیر مضرات مصرف سموم شیمیایی برای زمین سبزیكاری……………………………   92

4-43- تأثیر مضرات مصرف كودهای شیمیایی برای زمین سبزیكاری………………………         93

4-44- اطلاع از استاندارد مصرف سموم شیمیایی در كشت سبزیجات………………………..93

4-45- اطلاع از استاندارد مصرف كودهای شیمیایی در كشت سبزیجات……………………             94

4-46- میزان مصرف سموم شیمیایی در كشت سبزیجات………………………………………… 94

4-47- میزان مصرف كودهای شیمیایی در كشت سبزیجات………………………………………    95

4-48- ضریب همبستگی بین متغیر روش های آموزشی-ترویجی با كاهش مصرف سموم

و نهاده ها……………………………………………………………………………………………………………96

4-49- ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با كاهش مصرف سموم و نهاده ها………..98

4-50- رگرسیون گام به گام به منظور پیش بینی عوامل آموزشی-ترویجی تأثیرگذار بر

نگرش سبزیكاران ها……………………………………………………………………………………………..99

4-51- رگرسیون گام به گام به منظور پیش بینی عوامل تأثیرگذار بر نگرش سبزیكاران..100

پیوست الف- پرسشنامه………………………………………………………………………………………..119

پیوست ب- سطح زیر كشت و تولید نهایی در سال زراعی 89-88……………………………127

رابطه 3-1- فرمول آلفای كرومباخ جهت حجم نمونه انتخابی……………………………………62

 

 

 

چكیده

سبزیجات جایگاه مهمی در وعده غذایی انسان ها دارند. مصرف سبزیجات تأثیر مهمی در سلامت انسان ها ایفا می كند. افزایش دانش سبزیكاران نقش بسزایی در تولید محصولات سالم دارد و در نهایت سلامت جامعه را تضمین می كند. تحقیق حاضر تحت عنوان “نقش روش های آموزشی – ترویجی در كاهش استفاده از سموم و نهاده ها در كشت سبزیجات در شهرستان ری” می باشد كه از نوع پیمایشی، و توصیفی – همبستگی می باشد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد. جامعه آماری سبزیكاران شهرستان ری هستند كه تعداد آن ها 1159 نفر است و جنسیت جامعه مرد می باشد، با بهره گرفتن از جدول كرجسی و مورگان و همچنین فرمول كوكران تعداد نمونه به 245 نفر رسید. پایایی پرسشنامه 83 درصد تخمین زده شد. متغیر وابسته تحقیق كاهش استفاده از نهاده هادر كشت سبزیجات می باشد. متغیرهای روش برگزاری دوره های آموزشی‏ تطابق آموزش های ارائه شده با نیازها و میزان بهره مندی از فعالیتهای سمعی – بصری 4/11 درصد از متغیر وابسته را تبیین كنند. همچنین در تحلیل رگرسیون مربوط به سایر فعالیت ها سن سبزیكاران و میزان درآمد ماهیانه از شغل سبزیكاری توانستند 22 درصد از متغیر وابسته را تبیین كنند.

 

واژگان كلیدی: نقش روش های آموزشی، نقش روش های ترویجی، كشت سبزیجات، استفاده از سموم و نهاده ها.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

طرح مسأله

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه         

بررسی روند تغییراتی كه در تعریف و مفهوم توسعه از زمان تیلور و مورگان تا به امروز وجود دارد نشان از تكمیل این تعاریف طی سالیان متمادی دارد. ایجاد تغییرات و دگرگونی در ساختارهای اجتماعی و اهداف

3-3-6-سنتز cDNA از نمونه های RNA.. 62

3-3-7-تعیین غلظت و خلوص cDNA.. 64

3-3-8-ارزیابی و رقیق سازی و همسان سازی غلظت cDNA.. 64

3-3-9-طراحی آغازگرها.. 65

3-3-10-بهینه سازی واکنشReal-Time PCR.. 66

3-3-11-بهینهسازی غلظت آغازگرها.. 66

3-3-13-رسم منحنی ذوب.. 68

3-4- مدل آماری طرح.. 69

فصل چهارم: یافته های پژوهش.. 70

4-1- عملکرد جوجههای گوشتی.. 71

4-1-1- میانگین خوراک مصرفی.. 71

4-1-2- میانگین وزن بدن.. 73

4-1-3- ضریب تبدیل غذایی.. 74

4-2- نتایج بیان ژن.. 75

4-2-1-استخراج RNA.. 75

4-2-2-سنتز cDNA.. 77

4-2-3-ارزیابی و رقیق سازی و همسان سازی غلظت cDNA:.. 78

4-2-4-دمای بهینه اتصال پرایمرهای اختصاصی ژن.. 78

4-2-5-منحنی ذوب.. 79

4-2-6-بیان ژن Muc2. 81

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری کلی.. 83

5-1 بحث.. 84

 

5-2-نتیجه گیری.. 88

5-3 پیشنهادات.. 89

منابع:.. 90

 

 

چكیده

 

در این مطالعه بیان ژن كاندید موسین و تغییرات بیان آن با افزودن مكمل گیاهان دارویی سنبل كوهی و مرزن جوش در جوجه گوشتی آرین مورد تحقیق قرار گرفت. آزمایش در غالب طرح كاملا تصادفی با 7 تیمار و 6 تكرار و در هر تكرار 3 قطعه جوجه انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار شاهد، آنتی بیوتیك، پروبیوتیك، سنبل كوهی(200)، سنبل كوهی(400)، آویشن (200) و آویشن (400)بود. شاخص های مورد مطالعه شامل ، وزن بدن در 6 هفتگی، میزان خوراك مصری و ضریب تبدیل غذایی بود. به منظور بررسی بیان ژن Muc2 ، ابتدا كل RNA از سه تكرار بافت روده جوجه های تیمارهای مختلف استخراج و بعد از ساخت cDNA نمونه ها، بیان ژنها با روش Semi-Quantitative RT-PCR بررسی شد. نتایج حاصله با بهره گرفتن از رویه GLM نرم افزار SAS(9.1) مورد تجزیه قرار گرفت و میانگین تیمارها با بهره گرفتن از آزمون دانكن مقایسه شد. نتایج نشان داد كه بیان ژن MUC 2 در تیمار مرزن جوش(400) بیشترین و در تیمار شاهد كمترین ولی در سطوح مختلف تیمارها تفاوت معنی داری ندارد.

 

كلمات كلیدی: بیان ژن، ژن موسین، گیاهان دارویی، جوجه گوشتی

 

 

 

 

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

 

 

 

 

فصل اول: کلیات پژوهش