3-4-3روش اجرا و نمره گذاری متغیرها 102
3-5 روایی (اعتبار) و پایایی (اعتماد) ابزار سنجش.. 103
3-5-1 تعیین روایی ابزار سنجش.. 103
3-5-2- تعیین پایایی ابزار سنجش.. 104
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها 105
3-6-1 فنون تحلیل توصیفی. 105
3-6-2 فنون تحلیل استنباطی. 105
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل های آماری داده ها
4-1 مقدمه. 108
4-2 تحلیل توصیفی متغیر های تحقیق. 108
4-2-1 ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان. 109
4-2-2 ویژگی های توصیفی متغیرمستقل. 112
4-2-3 ویژگی های توصیفی متغیروابسته. 113
4-2-4 رابطه بین فرهنگ سازمانی با متغیر های جمعیت شناختی. 114
4-2-5 رابطه بین بهره وری نیروی انسانی با متغیر های جمعیت شناختی. 118
4-3 بررسی فرضیات تحقیق. 121
4-3-1 بررسی نرمال یا غیرنرمال بودن متغیرها 121
4-3-2 آزمون فرضیات فرعی پژوهش.. 122
4-3-3 آزمون فرضیات اصلی پژوهش.. 126
4-3-4 نتایج آزمون رگرسیون چند گانه. 127
4-3-4-1 آزمون رگرسیون چند گانه. 127
4-3-4-2 بررسی فرضیات درستی مدل رگرسیونی: 129
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد ها
5-1 مقدمه. 133
5-2 مروری بر فصل های پنجگانه پژوهش.. 133
5-3 یافته های پژوهش.. 134
5-3-1 یافته های توصیفی پژوهش.. 134
5-3-2 یافته های استنباطی پژوهش.. 136
5-3-2-1 نتایج فرضیه های پژوهش.. 136
5-3-2-1-1 فرضیه اهم 136
5-3-2-1-2 فرضیه های فرعی. 136
5-3-2-1-3 جمع بندی یافته های و فرضیه های پژوهش.. 139
5-3-2-2 سایر یافته های پژوهش.. 140
5-4 محدودیت های تحقیق. 141
5-4-1 محدودیت های خارج از کنترول پژوهشگر. 141
5-4-2 محدودیت های در کنترول پژوهشگر. 141
5-5 پیشنهاد های پژوهش.. 141
5-5-1 پیشنهادهای منتج شده از فرضیه های پژوهش.. 142
5-5-2 پیشنهادهای كاربردی.. 142
5-5-3 پیشنهادهای برای تحقیق های آتی. 144
پرسشنامه ها. 147
منابع فارسی. 151
منابع لاتین. 160
چکیده
پژوهش پیش رو، ذیل مفاهیم رفتار سازمانی و با هدف ارتباط بین فرهنگ سازمانی و بهره وری نیروی انسانی در شهرداری شهرستان کاشان طرح و اجرا شده است. به این منظور کلیه کارکنان مناطق دوگانه شهرداری کاشان به عنوان جامعه آماری لحاظ و مورد بررسی قرار گرفته اند.
این مطالعه از دید روش، از نوع پژوهش های توصیفی ازنوع همبستگی، از منظر هدف کاربردی، به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی است. بر این اساس، برای سنجش مفاهیم اساسی پژوهش به ترتیب پرسشنامه فرهنگ سازمانی دانیل دنیسون(2000)شامل 24 سوال و بهره وری نیروی انسانی هرسی و گلداسمیت(1980)شامل 21 سوال به کار برده شده است. پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ برای دو متغییر اشاره شده به ترتیب برابر با (79/0) و (77/0) محاسبه گردید.
یافته های نهایی پژوهش در نرم افزارهای Spss حاکی از وجود ارتباط معنی دار، بین فرهنگ سازمانی و ابعاد آن (شامل درگیر شدن درکار، سازگاری، انطباق پذیری و رسالت) با بهره وری نیروی انسانی در کارکنان شهرداری شهرستان کاشان است.
واژگان کلیدی: فرهنگ، سازمان، فرهنگ سازمانی، بهره وری نیروی انسانی، درگیر شدن درکار، سازگاری، انطباق پذیری، رسالت، شهرداری.
1-1مقدمه |
پیچیدگی های فزایندة محیطی، اهمیت و نقش مدیریت را در پیروزی و شکست سازمان ها انکار ناپذیر ساخته است. یکی از موضوعاتی که در سال های اخیر در دانش مدیریت مورد توجه قرار گرفته، مقولة فرهنگ سازمانی است. توجه به فرهنگ[1] به عنوان نقطة شروع تغییر، برای استوار ساختن توسعه بر هویت و ارزشهای اخلاقی و معنوی ملت ها است. (سید عامری،1387)
فرهنگ در یک سازمان، به مثابه شخصیت در یک انسان است مفروضاتی بنیانی، اعتقادات، باورها، هنجارها و ارزش ها به عنوان مبانی فرهنگی یک سازمان می باشد و شالوده وجودی آن را تشكیل داده و نقطه تمیز خوب و بد را مشخص می كند. فرهنگ هر سازمانی به عنوان عامل اساسی در شكل بخشیدن بدان مطرح شده و تأثیر بسزایی بر ساختار و طرح سازمان، محیط داخلی و خارجی سازمان، تكنولوژی و نیروی انسانی و از همه مهمتر بر بهره وری نیروی انسانی و استراتژی سازمان دارد. فرهنگ، بایدها و نبایدها را مشخص می كند و قالب رفتاری سازمان را شكل می دهد. (نصیری پور و همکاران،1388)
با وجود یک فرهنگ قوی و منسجم، افراد ضمن كسب آگاهی بیشتر پیرامون اهداف و استراتژی های سازمان نسبت به ارزش ها و هنجارهای سازمان خود احساس مسئولیت و تعهد می کنند و از كار خویش احساس رضایت می كنند، كه این در كنار مدیریت قوی موجب بهبود روحیه، انگیزش عملكرد سازمانی و بهره وری كاركنان می گردد. (همان منبع)
امروزه اهمیت بهره وری[2] با توجه به گسترش سطح رقابت، پیچیدگی های فناوری، تنوع سلیقه ها، کمبود منابع و سرعت تبادل اطلاعات بر کسی پوشیده نیست. در ضمن بهره وری و بهبود عملکرد نیز از ارزشمندترین جایگاه در نزد مدیران برخودار است و همه در جست و جوی کارایی بیشتر و اثربخشی فزون ترند و تلاشهای آنان در همین راستا شکل می گیرد تا ثبات سازمان را در دنیای پر رقابت امروز تضمین کنند. (کاشانی،1390) لذا فرهنگ غنی سازمان می تواند همانند یک نیروی غنی و انرژی زا، سازمان را در کنار نیروی انسانی كارا هدایت نموده، احساس و ادراك یكسان به اهداف سازمان داده و انگیزه ای قوی در افراد، بوجود آورد و اخلاقیات و معنویات را در محیط، نظام مند گرداند، به طوری كه تعدادی از پژوهشگران معتقدند فرهنگی كه برای مقام و شان افراد ارزش قائل است موجب تقویت روحیه و عملكرد شغل می شود.
1-2 بیان مسئله پژوهش
موفقیت های چشمگیر دهه اخیر سازمان هایی با حداقل امکانات از یک سو و شکست سازمان هایی با بهترین توانایی های مادی از سوی دیگر، بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیرمادی و معنوی و بالندگی سازمان ها می باشد. (مشبکی،1389) که در این میان فرهنگ سازمانی[3] به عنوان عامل مؤثر در عملکرد سازمان تلقی می گردد.
فرهنگ سازمانی موضوعی است که در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی سهم بسزایی دارد. فرهنگ از دیرباز برای شرح کیفیت زندگی جامعه انسانی به کار برده می شود. ولی درباره فرهنگ سازمانی آنچه مربوط به کار و رفتار مردمان در سازمان است کمتر سخن گفته شده است. (زرنگار، 1385)
از ترکیب دو واژه فرهنگ و سازمان، اندیشه ای تازه پدید آمده است که هیچ یک از آن دو واژه این اندیشه را در بر ندارد. سازمان یک استعاره برای نظم و تربیت است در حالیکه عناصر فرهنگ نه منظم هستند و نه با نظم. فرهنگ کمک می کند تا درباره چیزی جدای از مسائل فنی در سازمان سخن گفته شود و باعث می شود نوعی از روان همراه با نوعی رمز و راز پدید آید. لذا به دلیل است که گفته می شود فرهنگ در یک سازمان همانند شخصیت[4] در یک انسان است. ( همان منبع)
فرهنگ سازمانی مجموعه ای از اعتقادها، باورها و ارزش های مشترک است که بر رفتار و اندیشه اعضای سازمان اثر می گذارد و می توان آن را نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آورد. (1982،Peter & Waterman) به طوری که اکثر کارشناسان رفتار سازمانی اتفاق نظر دارند که فرهنگ
این مطلب را هم بخوانید :
درباره افزوده اقتصادی - دوشنبه سی و یکم تیر ۱۳۹۸
سازمانی یک دست ناپیدا است که افراد را در جهت نوعی رفتار نامرئی هدایت می کند. لذا فرهنگ سازمانی از اساسی ترین زمینه های تغییر و تحول در سازمان به شمار می رود و پذیرش آن از سوی کارکنان ضامن پویایی و بهروری آنان و بقا سازمان می باشد. پس شناخت و درك چیزی که فرهنگ سازمان را می سازد، شیوه ایجاد و دوام آن به ما کمک می کند تا بهتر بتوانیم رفتار افراد در سازمان را توجیه کنیم.
در عصر حاضر بهره وری را یک روش، یک مفهوم و یک نگرشی در باره كار و زندگی می نامند و به عنوان شاخص تعیین کننده در درآمد سرانه هر کشور است و همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است بهبود بخشد به عبارتی بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از دیروز به انجام برساند. در واقع به آن به شكل یک فرهنگ و یک جهان بینی می نگرند. (کارگر و فرج پور،1388)
بهره وری در همه شئونات، كار و زندگی فردی، اجتماعی می تواند دخیل باشد و به عنوان یک شاخص تعیین كننده به آن نگریسته می شود تا آنجایی آنگوس مادیسون[5] مورخ نامدار در کتاب مراحل رشد سرمایه داری می نویسد ظهور و سقوط ملت ها را می توان در سرتاسر تاریخ جهان با مشخص ساختن سطح بهره وری آنان تعیین یا پیش بینی کرد. لذا بهره وری، ارزشمندترین جایگاه را نزد مدیران دارد و یکی از مهمترین اهداف در هر سازمان ارتقاء سطح بهره وری آن است و انسان در ایجاد بهره وری نقشی محوری دارد. لذا رسالت مدیریت و هدف اصلی مدیران هر سازمان استفاده موثر و بهینه از منابع و امکانات گوناگون چون نیروی کار، سرمایه، مواد، انرژی و اطلاعات است. در این رسالت استفاده بهینه از نیروی انسانی(بهره وری نیروی انسانی)از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که انسان بر خلاف سایر منابع سازمانی دارای عقل و اختیار است و مدیر نمی تواند بسادگی از آن استفاده نماید و مهمتر اینکه نیروی انسانی نه تنها یک منبع سازمانی است بلکه تنها عامل بکار گیری سایر عوامل می باشد. (فرهنگی،1379)
آنچه دارای اهمیت است، تغییر نگرشها در عرصه ی رقابت سازمانی و تلاش در راستای كاهش هزینه ها و افزایش بهره وری سازمانی است، بهبود بهره وری مبتنی بر بالا بردن توان آفرینش و قدرت خلق و میزان استعداد، تطبیق و تلفیق جامعه در سازمان ها با تحولات اقتصادی، علمی و فنی جهان است. بنابراین فلسفه ی بهبود بهره وری در سازمان ها موجب می شود نیروی انسانی بتواند بهتر فكر كند، بیندیشد، بیافریند، نوآوری كند و نگرشی سیستماتیک پیدا كند. (طاهری،1390)
فرهنگ سازمانی در زمره مهمترین عامل های وحدت بخش و انسجام آفرین در عرصه فعالیتهای سازمانی به شمار می رود. بنابراین وجود فرهنگ سازمانی ضعیف، جو بسته و ناسالم به آشفتگی و فشار روانی منجر می شود که نشانه های آن احساس درماندگی، انزوا، ناامیدی، سرخوردگی و بدبینی نسبت به خود و دیگران است و آثار آن به صورت کاهش بهره وری و نارضایتی شغلی ظاهر خواهد داشت بخصوص در سازمانی نظیر شهرداری ها به دلیل جایگاه ویژه ای که در میان مردم شهر دارند، این موضوع می تواند از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار باشد. لذا در این راستا در این پژوهش سعی شده تا با توجه به تعاریف و ابعاد