3-8-20- نقطه نظرات (Viewpoints) معماری………………………………………….. 101
3-8-21- نما‌های (Views) معماری…………………………………………………………….. 102
3-8-21-1- توسعه‌ی نما‌ها در چرخه ADM……………………………………………….
3-8-22- بخش‌های سازنده‌ی معماری…………………………………………………………. 103
3-8-23- بخش‌های سازنده‌ی راه‌حل……………………………………………………………. 103
3-8-24- برنامه‌ریزی مبتنی بر توانمندی‌ها………………………………………………….. 104
3-8-25- تکنیک‌های برنامه‌ریزی گذار…………………………………………………………. 105
3-8-26- برنامه پیاده‌سازی و گذار……………………………………………………………….. 106
3-8-27- معماری انتقال……………………………………………………………………………….. 107
3-8-28- مدل راهبری پیاده‌سازی……………………………………………………………….. 108
3-8-29- قراردادهای معماری………………………………………………………………………. 109
3-8-30- درخواست تغییر…………………………………………………………………………….. 111
3-8-31- ارزیابی تطابق………………………………………………………………………………… 112
3-8-32- ارزیابی تأثیر نیازمندی‌ها………………………………………………………………. 112
3-9- رهنمودهایی برای تطبیق دادن ADM برای سازمان………………………………….. 113
3-9-1- انجام تکرار برای ADM…………………………………………………………………..
3-9-2- اجرای ADM در سطوح مختلف سازمان……………………………………….. 114
3-10- چارچوب محتوای معماری………………………………………………………………….. 117
3-10-1- نمای کلی از چارچوب محتوای معماری………………………………………. 118
3-10-2- متا مدلِ محتوا………………………………………………………………………. 120
3-10-2-1- هسته و ضمائم…………………………………………………………………. 121
3-10-2-2- کاتالوگ‌ها، ماتریس‌ها و نمودارها…………………………………….. 121
3-10-3- مصنوعات معماری…………………………………………………………………………. 122
3-10-4- بخش‌های سازنده………………………………………………………………………….. 126
3-11- زنجیره‌ی سازمان………………………………………………………………………….. 128
3-11-1- نمای کلی از زنجیره‌ی سازمان………………………………………………………. 128
3-11-1-1- زنجیره‌ی سازمان و استفاده‌ی مجدد معماری…………………. 130
3-11-1-2- کاربرد زنجیره‌ی سازمان در چرخه ADM……………………….
3-11-2- بخش‌بندی معماری……………………………………………………………………. 131
3-11-3- مخزن معماری…………………………………………………………………………. 132
3-12- مدل‌های مرجع در چارچوب توگف…………………………………………………. 134
3-12-1- مدل مرجع فنی(TRM)……………………………………………………………
3-12-2- مدل مرجع یکپارچه زیرساخت اطلاعات شده(IIITRM)…………………….
3-13- چارچوب توانمندی معماری……………………………………………………………… 136
3-13-1- ایجاد یک توانمندی معماری…………………………………………………………. 137
3-13-2- حاکمیت معماری…………………………………………………………………………… 138
3-13-3- انجمن معماری………………………………………………………………………………. 138
3-13-4- انطباق معماری………………………………………………………………………………. 139
3-13-5- چارچوب مهارت‌های معماری………………………………………………………… 140
4 – مدیریت راهبردی سازمان و معماری سازمانی
4-1- مدیریت راهبردی…………………………………………………………………………….. 142
4-1-1- تعریف مدیریت راهبردی………………………………………………………………….. 142
4-1-2- تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی………………………………………….. 143
4-1-3- مقاصد راهبردی……………………………………………………………………………. 143
4-1-4- تدوین راهبرد کسب و کار………………………………………………………………… 143
4-1-5- پیاده سازی و کنترل راهبرد…………………………………………………………….. 144
4-1-6- تجدید ساختار راهبردی……………………………………………………………………. 144
4-2- فرایند برنامه‌ریزی راهبردی…………………………………………………………………. 145
4-3- برنامه‌ریزی راهبردی فناوری اطلاعات………………………………………………….. 146
4-4- همراستایی راهبردی……………………………………………………………………….. 147
4-5- ارتباط بین فرایند برنامه‌ریزی راهبردی و فرایند معماری سازمانی……………. 149
5- مدلی جهت چابک سازی فرایند معماری سازمانی
5-1- عوامل مؤثر در تحقق معماری چابک…………………………………………………. 153
5-1-1- بلوغ سازمانی……………………………………………………………………………….. 153
5-1-1-1- ساختار سازمانی……………………………………………………………………….. 154
5-1-1-2- فرایندهای کاری ……………………………………………………………… 156
5-1-1-3- منابع انسانی……………………………………………………………………………… 156
5-1-1-4- فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………….. 158
5-1-1-5- مدیریت دانش و یادگیری سازمانی…………………………………………. 159
5-1-2- ماهیت کسب و کار از نظر میزان تلاطم و چابکی……………………………….. 161
5-1-3- جایگاه معماری سازمانی در برنامه راهبردی……………………………………….. 162
5-2- معرفی مدل پیشنهادی……………………………………………………………………….. 164
6- نتایج و پیشنهادت
6-1- جمع‌بندی………………………………………………………………………………………….. 173
6-2- نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………. 174
6-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………….. 175
منابع…………………………………………………………………………………………………….. 176
چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………… 180
چکیده:
از زمان ظهور معماری سازمانی، چارچوب‌های متعددی برای معماری سازمانی معرفی شده است و هریک به نوعی به توصیف سازمان پرداخته‌اند. چارچوب‌های اولیه بدون توجه به نوع کسب‌وکار و ذینفعان آن و براساس دانش صریحی که از کسب‌وکار وجود داشت، بنا شده بودند و کمتر به آنچه در بستر سازمانی خاص در جریان بود و رویدادهای نوظهور و پیش‌بینی نشده، توجه داشتند. با گذر زمان، تغییرات فزاینده محیطی و ایجاد فضای رقابتی شدید برای سازمان، ادامه حیات سازمان، مستلزم یافتن راه‌حلی برای جلب رضایت ذینفعان آن می‌باشد. مفهوم چابکی با هدف مواجهه با شرایط نوظهور، متغیر و فاقد قطعیت از طریق ایجاد پویایی، انعطاف و تطبیق‌پذیری مطرح شده است. هدف از این تحقیق ارائه مدلی برای چابک‌سازی فرایند معماری سازمانی می‌باشد. در این راستا ابتدا معماری سازمانی، اهداف و اصول معماری چابک و سپس چارچوب توگف به عنوان محور تحقیق بررسی می‌شوند و سپس به فرایند برنامه‌ریزی راهبردی و ضرورت همراستایی راهبردی در سازمان می‌پردازیم و در نهایت براساس ویژگی‌های ذکر شده برای روش‌های چابک و همزمانی فرایند معماری سازمانی و فرایند برنامه‌ریزی راهبردی در سازمان، مدلی برای چابک‌سازی فرایند معماری سازمانی ارائه می‌کنیم.
این مطلب را هم بخوانید :
1- مقدمه
1-1- معماری سازمانی و کلیات موضوع
در دنیای امروز که کسب‌وکارها به شدت متأثر از تحولات محیطی است و تغییر به عنوان یک پارامتر ثابت، همواره وجود دارد، آنچه یک سازمان یا کسب‌وکار را قادر به ادامه حیات اثربخش و کارآمد می‌سازد، توانایی آن سازمان در پاسخ بهنگام، مناسب به این تحولات و تغییرات است. از دغدغه‌های اصلی مدیران در این اوضاع متلاطم و پیچیده، چگونگی به حداقل رساندن اثر محرک‌های بیرونی بر سازمان متبوع خود و ارتقاء سهم بازار، رضایت مشتریان و در نهایت ربودن گوی رقابت از رقبا می‌باشد. صاحبان کسب‌وکار همواره به دنبال واکنشی مناسب به این محرک‌ها بوده‌اند و از جمله می‌توان به بازنگری در کسب‌وکار و اصلاح فرایندهای کاری و همچنین استفاده از فناوری متناسب اشاره کرد.
با گذار از عصر تولید انبوه به عصر مدیریت اطلاعات و دانش، كلیة فرایندها و فعالیت‌های سازمانها تحت تأثیر تغییرات بنیادی قرار گرفته است. در این زمان، اطلاعات نه تنها یكی از منابع و دارایی‌های اصلی سازمانها شناخته می‌شود، بلكه ابزاری برای مدیریت مؤثر سایر منابع و دارایی‌های سازمان نیز به شمار رفته و از اهمیت و ارزش ویژه‌ای در سازمانها برخوردار شده است. از این رو، فناوری اطلاعات كه شامل فناوری‌های به كارگرفته شده در تولید، پردازش، انتقال، به كارگیری و مدیریت اطلاعات است، فرصت‌های جدیدی برای بهبود بهره‌وری در اختیار سازمانها گذارده است. با فرصت‌های بالقوه‌ای كه فناوری اطلاعات برای دسترسی به بازارهای جهانی به وجود می‌آورد، بنگاه‌ها به طور فز اینده‌ای برای بهره گیری از این فرصت ها، تحریک می‌شوند[1].
در دهه‌های گذشته، غالب سازمانها، راهبرد بازسازی و مهندسی مجدد را در پاسخ به مسائل و تغییرات محیطی انتخاب می‌کردند اما اکنون، رویکردها و راه‌حل‌های گذشته، قابلیت و توانایی خود را برای مقابله با مسائل سازمانی و محیط بیرونی از دست داده و بهتر است با رویکردها و دیدگاه‌های جدیدی جایگزین شود. بهترین و نوترین راه بقا و موفقیت سازمانها در این آشفته بازار، توجه و تمرکز آن‌ها بر «چابکی سازمانی» است. چابکی سازمانی، پاسخی است آگاهانه و جامع به نیازهای در حال تغییرِ مداوم در بازارهای رقابتی و کسب موفقیت از فرصت‌هایی که سازمان به دست می‌آورد[2].
بهره‌گیری از فناوری‌های نوین به ویژه فناوری اطلاعات جمله‌ی ابزارهایی بوده که در شکل‌های گوناگون خود مورد توجه مدیران سازمانها بوده است. اما نکته‌ی حائز اهمیت، راهبری صحیح فناوری اطلاعات در جهت خلق ارزش در بخش‌های مختلف کسب‌وکار می‌باشد. بزرگترین چالش کسب‌وکارها در بهره‌برداری از خدمات فناوری اطلاعات، صرف کمترین هزینه ممکن و دریافت بهترین کیفیت می‌باشد.
مبحث معماری سازمانی از اواخر دهه 80 میلادی توسط زکمن با هدف ارائه یک ساختاری برای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در جهت دستیابی به اهداف کسب‌وکار، مطرح گردید و در ادامه برای اطمینان از ارزش آفرینی و مدیریت اثربخش فناوری اطلاعات در کسب‌وکار، چارچوب‌هایی نظیر Zackman، COBIT، FEAF، TOGAF ارائه گردید که هر کدام بر جنبه‌هایی خاص از این فناوری تأکید دارند. به عنوان مثال چنانچه به دنبال ارزیابی و كنترل توسعه فناوری اطلاعات و همخوانی و همــ‌راستایی اهـداف فنـــاوری اطلاعات با اهداف واقعی كــسب و كار باشیم، چارچوب COBIT با رویکردی فرایندگرا و مجموعه‌ای اهداف کنترلی در حوزه ارزیابی فناوری اطلاعات تدوین شده است.
معماری سازمانی سابقه‌ای طولانی در مقابله با فنآوری‌های مختل کننده است. در واقع، یکی از مهارت‌های اصلی معمار، تشخیص فناوری‌های نوظهوری است که احتمالاً منافعی برای کسب‌وکار به دنبال دارند و آن فناوری‌ها را با آغوش باز می‌پذیرد. همچنین معماران سازمانی درک می‌کنند که چگونه وقایع کسب‌وکار، نظیر ادغام، اکتساب و سلب می‌توانند منجر به توسعه معماری جدید شوند. با این حال و اگرچه کمتر شناخته
