بهرهبرداری از سیستم قدرت به دلیل فشارهای تجدید ساختار شبکه، که اهداف جدید فنی و اقتصادی را در بهرهبرداری از سیستم قدرت دنبال می کند، تنشهای فزایندهای را برای سیستم قدرت تحمیل کرده است. زمانی که سیستم قدرت در نزدیکی حدود بهرهبرداری کار میکند، اتصالات ضعیف، حوادث غیرمترقبه، خطاهای پنهان در سیستمهای حفاظتی، خطاهای انسانی و نیز یک مجموعهای از عوامل دیگر، ممکن است باعث ناپایداری سیستم شده و یا حتی سیستم را به سمت خطاهای سهمگین (Catastrophic Failures ) پیش ببرند. از اینرو مطالعه سیستماتیک شبكه قدرت و طراحی یک استراتژی جامع برای کنترل آن مورد توجه روزافزون قرار گرفته
است [3-1]. در حالت کلی توانایی یک سیستم قدرت در مقابله با وقوع یک اغتشاش معین بستگی به شرایط بهرهبرداری سیستم در لحظه وقوع آن دارد و هر شکل از کنترل تطبیقی بایستی طوری طراحی گردد که تنها در شرایط مناسب بهرهبرداری سیستم فعال شود. از طرف دیگر توجه به این نكته ضروری است كه در هنگام وقوع اغتشاشات شدید در شبکه قدرت بررسی پایداری گذرای آن، سیستم به طور كلی غیرخطی بوده و برای پیشبینی پایداری و یا ناپایداری آن تنها بایستی از تئوری سیستمهای غیرخطی استفاده كرد كه این امر كار تحلیل آن را در این شرایط دشوارتر خواهد كرد. به طور كلی دو نوع روش كنترلی روی شبكه قدرت قابل اعمال است كه اولی بنام كنترل پیشگیرانه (Prevente Control) و دومی بنام كنترل اصلاحی (Corrective Control) مشهور است [10-4]. استراتژیهای كنترلی اصلاحی در حل مسایل مربوط به امنیت در بسیاری از جنبهها مانند اضافه بار خطوط، مسائل ولتاژ و حالات گذرای سیستم قدرت مشاركت میكنند [11]. زمانی كه سیستم در وضعیت هشدار قرار دارد، یک اغتشاش نسبتا بزرگ ممكن است آن را وارد حالت اضطراری كند كه در آن ولتاژهای بسیاری از باسها در زیر حدود نرمال خود قرار میگیرند و ممكن است یک یا چندین المان سیستم دچار اضافه بار شوند. در این حالت، شبكه همچنان در وضعیت بهرهبرداری بوده و این امكان وجود دارد كه بتوان آن را با بهره گرفتن از كنترلهای اصلاحی مانند بازآرای سیستم قدرت (TSR : Transmission System Reconfiguration)، تغییر برنامه تولید (GR : Generators Scheduling )، بارزدایی ( Load shedding: LS) و غیره به حالت هشدار برگرداند.
در صورتی كه كنترلهای اصلاحی مربوطه در مرحله بحرانی اعمال نشوند و یا اینكه غیر موثر بوده باشند سیستم وارد وضعیت فوق بحرانی میشود. در این حالت روش های كنترلی اصلاحی شامل بارزدایی و جزیرهسازی سیستم قدرت (CSI : Controlled System Islanding) میباشد [12]. این نوع كنترل قصد دارد تا حد ممكن شبكه را حفظ كرده و از فروپاشی كلی آن جلوگیری كند. در حالت كلی چنین سیستمای كنترلی را الگوی حفاظتی خاص (SPS: Special Protection Scheme)، سیستمهای حفاظتی خاص (SPS: Special Protection System)، و یا طرح اعمال شفابخش (RAS: Remedial Action Scheme) گویند. از اینرو SPS یک طرح حفاظتی است كه برای تشخیص شرایط خاص سیستم قدرت كه باعث ایجاد تنشهای غیرمعمول در سیستم شدهاند، طراحی گردیده است تا یک سری اعمال كنترلی از پیشتعیین شده را برای مقابله با شرایط
این مطلب را هم بخوانید :
ایجاد شده به صورت كنترل شده انجام دهد. در بعضی حالات، SPS برای تشخیص شرایط خاص سیستم مانند اضافه بار، ناپایداری و فروپاشی شبکه در سیستم استفاده میگردد. این اعمال از پیشتعیین شده میتواند شامل بازكردن یک یا چندین خط، خارجكردن یک ژنراتور، تغییر توان انتقالی با خطوط HVDC، بارزدایی و جزیرهسازی شبكه باشد كه همگی برای