فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها ………………………71
4-1- مقدمه………………………. 72
4-2- آمار توصیفی خبرگان جهت اصلاح چارچوب اولیه………….. 73
4-3- اطلاعات جمعیت شناختی……………………….. 73
4-4- آمار توصیفی……………………….. 77
4-4-1- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک تأمین کننده…………. 77
4-4-2- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک های محیطی…………….83
4-5- ضریب همبستگی پیرسون……………………….. 85
4-6- الویت بندی مؤلفه های تحقیق……………………….. 88
4-6-1- روش اول طبقه بندی: تاپسیس فازی……………………….. 88
4-6-2- روش دوم طبقه بندی: آزمون فریدمن……………………….. 90
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات………………………… 94
5-1- مقدمه………………………. 95
5-2- خلاصه پژوهش…………………………. 95
5-3- نتایج پژوهش…………………………. 96
5-4- مدل نهایی پژوهش………………………… 100
5-5- الگوریتم مدیریت ریسک زنجیره تأمین……………………….. 102
5-6- پیشنهادات………………………… 108
5-5-1- پیشنهادات کاربردی……………………….. 108
5-5-2- پیشنهاداتی برای پژوهشهای آینده……………………… 109
منابع و مآخذ لاتین……………………….. 111
منابع و مآخذ فارسی……………………….. 115
چکیده:
در رقابتهای جهانی خواست مشتری بر كیفیت بالا و خدمت رسانی سریع، موجب شده تا شركتها نتوانند به تنهایی از عهده تمامی كارها برآیند. بر این اساس، فعالیتهایی نظیر تهیه مواد، تولید و برنامه ریزی محصول، خدمت نگهداری كالا، كنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری، اینك به سطح زنجیره تأمین انتقال پیدا كردهاست. مسأله كلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و كنترل هماهنگی بین تمامی این فعالیتها است.
تغییر پذیری در زمینه برآیندها و نتایج ممکن زنجیره تأمین، احتمال رخداد و اثرات آن را مدیریت ریسک زنجیره تأمین مینامند. ریسکهای زنجیره تأمین شامل ریسکهای برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمینکننده اولیه آغاز و به مصرف کننده نهایی ختم میشود.
صنعت دارو به عنوان مجموعه ای از فرایندها، عملیات و سازمانهای درگیر در كشف، ایجاد و تولید داروها تعریف میشود. با توجه به گستردگی زنجیره تأمین دارویی، تمرکز این تحقیق به انتخاب تأمینکنندگان معطوف گردیده است و اینکه چه عواملی برای انتخاب تأمینکننده در یک زنجیره تأمین باید در نظر گرفته شود تا ریسک موجود در این زنجیره کاهش یابد.
در این پژوهش، با توجه به استراتژیهای کاهش ریسک در زنجیره تأمین و مشورت اساتید و خبرگان زنجیره تأمین و داروسازی، چک لیستی برای انتخاب تأمینکننده با هشت شاخص اصلی و 30 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی و 9 شاخص فرعی در زمینه ریسکهای محیطی تأثیرگذار، بدست آمد. پس از بررسی نتایج آماری پرسشنامهها و استفاده از روش تاپسیس فازی، در نهایت به هفت شاخص اصلی “کیفیت، انعطاف پذیری، تحویل، تکنولوژی، سیستمهای ارتباطی و فناوری اطلاعات، هزینه و سابقه” با 24 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی ” اقتصادی، سیاسی، بلایای طبیعی و فرهنگی/ اجتماعی” با 8 شاخص فرعی در زمینه ریسکهای محیطی رسیدیم.
این پژوهش برای فعالان صنعت دارویی کشور و هم چنین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان، به منظور بهبود وضع موجود انتخاب تأمین کنندگان قابل بهره برداری است.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
در این فصل به کلیات و مفاهیم پژوهش پرداخته میشود. بدین ترتیب این فصل شامل موارد زیر میباشد: تعریف موضوع و اهمیت پژوهش، اهداف پژوهش، بیان مسأله و سؤالهای پژوهش، فرضیه های پژوهش، کاربرد نتایج و مخاطبان پژوهش، روش انجام پژوهش و واژگان تخصصی میباشد.
2-1- تعریف موضوع و اهمیت پژوهش
سازمان ها همواره در تلاش برای بهبود سهم بازار، افزایش سود و دستیابی به مزیت رقابتی نسبت به رقبا میباشند. برای دستیابی به این اهداف، توجه به کارایی و اثربخشی زنجیره تأمین از اهمیتی فراوان در هر سازمان برخوردار است.
به منظور افزایش توان رقابتی، در دهه 60 و 70 میلادی سازمانها تلاش میکردند تا با استاندارد سازی و بهبود فرایندها گامی مؤثر در جهت افزایش مشتریان خود بردارند. در دهه 90 این تلاشها با توسعه روش های مدیریت منابع انسانی با در نظر گرفتن تأمینکنندگان استراتژیک و عملیات لجستیک ادامه یافتند. (Ferazelle, 2001)
در عصر حاضر سازمان ها مدتهاست كه به این مسئله مهم پی برده اند كه برای تداوم در صحنههای رقابت جهانی و حضور موفقیت آمیز در بازار میبایست عوامل خاصی از قبیل كیفیت محصولات و كیفیت روند اجرایی و تولیدی را در ساختار و محصولات خود به حد مطلوب و مورد قبولی برسانند. حال آن كه رمز موفقیت در دستیابی به این اهداف تمركز بیشتر بر روی فعالیتها و اهداف اصلی سازمان میباشد. لذا در راستای حل این مشكل اساسی بسیاری از مدیران سازمانهای بزرگ تصمیم گرفتند فعالیتهایی را كه اهمیت استراتژیک چندانی برای سازمان ندارند به منابع بیرون از سازمان واگذار کنند تا با این اقدام بر مدیریت و به دنبال آن بر روی فعالیتهایی در سازمان كه بر رو ی عوامل مذكور تأثیر مستقیم دارند، تمركز بیشتری داشته باشند و آنها را به نحو مطلوب به انجام رسانند. اما در جریان فرایند برون سپاری مسائل مختلفی با دامنه وسیعی از اطلاعات مدنظر قرار میگیرد مانند انتخاب تأمینکنندگان، نوع الگوریتم انتخاب و بسیاری از عوامل دیگر كه از جمله دغدغههای فكری مدیران میباشد.
افزایش تعداد شركتهای عرضهكننده سرویس در خارج از سازمان اصلی در سالهای اخیر باعث شده است تا سازمانها و شركتهای برون سپار در هنگام انتخاب
این مطلب را هم بخوانید :
نظریه رفتار تریاندس،پایان نامه عوامل موثر در استفاده از آموزش الکترونیکی - مجله علمی
منبع بیرونی با موقعیتهای انتخابی متنوعی رو به رو باشند. در كنار این مسأله، افزایش رقابتهای تجاری و گسترش بازارهای جهانی موجب شده تا سازمانها به بهینهسازی تمامی امور و فرایندهای خود در تمامی جنبه های رقابتی توجه بیشتری نمایند كه این توجه شامل انتخاب تأمین كنندگان نیز گردیده است. تصمیم گیران حوزه برونسپاری در هنگام انتخاب تأمینكننده سعی مینمایند از میان منابع داوطلب (تأمینکنندگان) گزینهای را انتخاب كنند كه بتواند به بهترین وجه ممكن تمامی نیازهای فرایند برونسپاری شونده را به بهینهترین حالت تأمین نمایند. (رزمی، جعفر و همکاران, 1387)
1-2-1- مدیریت زنجیره تأمین
تشدید رقابت از دهه 1990 شرکتها را تحت فشار قرارمیداد تا کارایی خود را در تمامی جنبه هایشان بهبود دهند. از طرف دیگر، افزایش متغیرها منجر به اختصاص منابع بیشتر به منظور پیش بینی تقاضا و تأمین به منظور تقویت بیشتر زنجیره تأمین میگشت.
محققین بر این باورند که مدیریت مؤثر زنجیره تأمین یک توانمندساز قوی در عملکرد سازمان است و همچنین یک راه ارزشمند برای حفاظت از مزیت رقابتی محسوب میگردد. (Childerhouse, P., Hermiz, R., Mason-Jones, R., 2003)
مدیریت زنجیره تأمین به عنوان رویکردی یکپارچه برای مدیریت مناسب جریان مواد و کالا، اطلاعات و جریان پولی، توانایی پاسخگویی به این شرایط را دارد. زنجیره تأمین یک سیستم یکپارچه از فرایندهای مرتبط و به منظور:
- دستیابی به مواد و قطعات مورد نیاز
- تبدیل مواد اولیه به محصول
- ارزش گذاری محصولات
- توزیع محصولات به مشتریان
ساده سازی انتقال اطلاعات بین اجزاء زنجیره( اعم از تأمین کنندگان، تولیدکنندگان، توزیع کنندگان، واسطه ها، خرده فروشان و مشتریان) میباشد. (شفیع زاده, 1383)
2-2-1- ریسک