بین رفتن حاصلخیزی خاک و در مواردی عدم امکان تداوم کشاورزی گردیده است.
برای تأمین گندم مورد نیاز كشور و رسیدن به خودكفایی، باید به افزایش توان تولید و حفظ حداكثر پتانسیل موجود توجه داشت .بنابراین شناسایی و كنترل علفهای هرز می تواند در افزایش عملكرد و بهره وری اقتصادی نقش اساسی داشته باشد (میرکمالی و همکاران ، ۲۰۰۶) . در این بین محصولاتی که سریعتر میتوانند پوشش خود را ببندند نسبت به محصولاتی که پوشش آنها دیرتر بسته میشود یا قادر به این کار نیستند، قابلیت بیشتری برای رقابت با علفهای هرز دارند. در بین محصولات یکساله، غلات دانه ریز و دانههای روغنی از محصولاتی هستند که پوشش آنها سریعتر بسته میشود و پوشش متراکم و رقابتی را تشکیل میدهند. در مورد غلات قابلیتهای زیادی برای گسترش روش های غیر مستقیم کنترل علفهای هرز وجود دارد. از آنجا که رقابت بین گیاهان بر اثر مجاورت آنها با یکدیگر به وجود میآید، شاید بتوان رقابت را تابعی از تراکم گیاهی توصیف کرد که با تغییر تراکم گیاهان زراعی، جمعیت علفهای هرز را میتوان کاهش داد. رقابت یکی از ارزانترین و کاربردی ترین روشها برای کنترل علفهای هرز توسط کشاورزان است.
در مزارع گندم ایران بیش از ۲۰۰ گونه علف هرز وجود دارد که تعدادی از آنها علفهای هرز مهم و بسیار خسارت زا و تعدادی از آنها اهمیت کمی دارند. با این حال بسیاری از کشاورزان بدون آگاهی از یافته های تحقیقاتی و اصول علمی در استان خوزستان مشغول تولید گندم بوده و به دلیل عدم استفاده از ارقام مناسب ، تراکم مطلوب ، رعایت مصرف بهینه کودشیمیایی و علفکشها علاوه بر مشکلات علفهای هرز، مشکلات زیست محیطی فراوانی را ایجاد کرده اند. افزایش مقاومت به علف کشها و نگرانی عمومی درباره اثر جانبی آنها ، موجب فشار زیاد به کشاورزان برای کاهش استفاده از علفکشها شده است، که نتیجه آن منجر به بسط راهبردهای مدیریت تلفیقی علفهای هرز بر پایه استفاده از دیگر شیوه های جایگزین کنترل شیمیایی و منطقی کردن استفاده از علفکشها، مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از راههای کاهش رقابت علفهای هرز، استفاده از تراکم بهینه گیاه زراعی است. با افزایش تراکم مناسب و بهبود پوشش گیاهی در مراحل اولیه رشد ، گیاه زراعی می تواند با علفهای هرز مجاور مقابله کند، بدون آنکه علف کشی مصرف شده باشد. البته انتخاب تراکم گیاهی باید به نحوی باشد که زمینه رقابت درون گونه ای، بین بوتههای گندم را باعث نشود. این موضوع هم اکنون در مدیریت پایدار علفهای هرز یعنی استفاده از عوامل به زراعی از جمله تراکم گیاهی پذیرفته شده است.
از طرفی استفاده از عناصر غذایی از جمله عناصر مغذی برای کاهش اثر گذاری رقابت علفهای هرز با گندم نیز در بررسیهای مختلف مدنظر بوده است. بواسطه تغذیه مناسب گندم، بهبود رشد گیاهی و افزایش توان گیاه زمینه بروز رقابت بین گونهای را کاهش میدهد. به عبارت دیگر تقویت گیاه از طریق عناصر مغذی در حد مناسب، باعث ایجاد اندامها و بافتهای مناسب گیاهی شده و توان رقابتی گندم را در استفاده از امکانات محیطی مانند آب و نور را فراهم می کند و برتری خود را
نسبت به علفهای هرز نشان میدهد.
اثر متقابل تراکم گیاهی بهینه و عناصر ریز مغذی ضروری گندم زمینه استقامت و پایداری گندم را در مقابله با علفهای هرز آن فراهم می کند و زمینه را در راستا نیاز کمتر به مصرف مواد شیمیایی آلوده کننده محیط مهیا خواهد نمود. از آنجاییکه در این زمینه در خوزستان اطلاعات اندکی موجود است. لذا بررسی در این زمینه برای افزایش تواید گندم در منطقه می تواند مفید و ضروری باشد.
فرضیه ها
۱- با بهره گرفتن از عناصر مغذی به همراه عامل به زراعی تراکم میتوان پتانسیل مطلوب گندم را برای مقابله با علفهای هرز آن ایجاد نمود.
۲- با افزایش تراکم گندم جمعیت علفهای هرز کاهش مییابد.
اهداف اصلی
۱- بررسی اینکه آیا عناصر مغذی به همراه عامل به زراعی تراکم میتوانند پتانسیل مطلوب گندم را برای مقابله با علفهای هرز در غیاب علف کش فراهم آورند.
۲- بررسی کنترل علفهای هرز جهت افزایش تولید در واحد سطح.
۳- افزایش قدرت رقابت گندم در برابر علفهای هرز با بهره گرفتن از عناصر مغذی.
اهداف فرعی
۱- در کدام سطح از عناصر مغذی توانایی رقابت گندم با علف هرز بیشتر است؟
۲-تعیین تراکم مطلوب کاشت
نوآوری
اثر متقابل تراکم گیاهی بهینه و عناصر ریز مغذی ضروری گندم زمینه استقامت و پایداری گیاه را در مقابله با علفهای هرز آن فراهم می کند و در این راستا نیاز به مصرف مواد شیمیایی آلوده کننده محیط نیز نخواهد بود.
در این زمینه در گندم منطقه خوزستان اطلاعات به اندازه کافی موجود نیست. لذا بررسی جنبه های رقابتی این موضوع می تواند در مدیریت علفهای هرز گندم مفید واقع شود.
این مطلب را هم بخوانید :
فصل دوم