افزایش مصرف تدریجی کودهای زیستی که از کیفیت لازم برخوردارند در کنار مصرف معقولانه انواع شیمیایی می‌تواند راهگشا باشد. مسلماً هنگامی که بجرینک[5] دانشمند هلندی مشغول مطالعه میکروارگانیسم های خاکزی بود و چه هنگامی که تجربیات وی منجر به کشف ریزوبیوم و سپس ازتوباکتر گردید، تصور نمی‌کرد که کشفیات او تا چه حد بر روی تولیدات کشاورزی در دهه‌های بعد تاثیرگذار خواهند بود (اسدی رحمانی و همکاران، 1389).

اولین کود زیستی در سال 1895 توسط ناب و هیلتنر[6] در آمریکا معرفی شد. این محققین با جداسازی باکتری‌های ریزوبیوم همزیست باقلا از گره‌های ریشه‌، نسبت به خالص سازی و تکثیر آن اقدام کردند و فرآورده نهایی را در ظروف شیشه‌های بسته بندی و به بازار عرضه کردند. در سال‌های بعد کشورهای دیگری مانند روسیه، کانادا، سوئد و استرالیا به تولید کودهای زیستی روی آوردند. دامنه میکروارگانیسم های خاکزی مورد استفاده در تولید کودهای زیستی در طول قرن بیستم توسعه بسیاری یافته است و امروزه طیف وسیعی از باکتری‌های خاکزی ( انواع ریزوبیوم، سودوموناس، ازتوباکتر، آزوسپریلوم، باسیلوس و غیره)، قارچ‌ها (انواع قارچ‌های میکوریزی و اندوفیتی) و جلبک‌ها با مکانیسم‌های مختلف برای تولید کودهای زیستی استفاده می‌شوند با این حال هنوز هم باکتری‌ها فراوان‌ترین انواع در تولید کودهای زیستی محسوب می‌شوند. بدیهی است توسعه کودهای زیستی در طی ده سال گذشته در کشور بسیار مثبت و قابل توجه بوده است. اولین کود زیستی کمتر از 20 سال قبل در ایران تولید شد و امروزه انواع مختلف کود زیستی با اسامی تجاری و حاوی باکتری‌های متنوع تولید می‌گردد. افزایش قیمت جهانی کودهای شیمیایی از یک طرف، محدودیت‌های تامین یارانه و آشکار شدن اثرات سوء مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی در سال‌های اخیر از طرف دیگر، سبب توجه به کودهای زیستی شده است (اسدی رحمانی و همکاران، 1389).

این نوع کودها که حاوی گونه های میکروبی مؤثر برای تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه هستند، بازده تولید در واحد سطح را افزایش می دهند. میکروارگانیسم

 های موجود در کود های زیستی عناصر غذایی را به مواد غذایی قابل استفاده برای گیاه تبدیل می کنند. تبدیل این عناصر به مواد غذایی مورد نیاز گیاه فرایند بیولوژیکی است که توسط این میکروارگانیسم ها انجام می شود.

کود بیولوژیک ازتوباکتر یکی از بهترین و مؤثرترین کودهای بیولوژیک تأمین کننده نیازهای طبیعی گیاهان زراعی، سبزی و صیفی و درختان میوه است. این کود با تثبیت ازت هوا و در انتقال آن به سیستم رشد گیاه، موجب ایجاد تعادل در جذب مواد اصلی مورد نیاز گیاه می‏شود و با ترشح هورمون رشد اکسین، رشد و توسعه ریشه و قسمت های هوایی گیاه را افزایش داده و در نتیجه موجب افزایش میزان محصول در واحد سطح می‏شود. علاوه بر این، باکتری‏های موجود در کودهای بیولوژیک ازتوباکتر با ترشح انواع آنتی بیوتیک‏ها، سیانید هیدروژن و … از تهاجم بسیاری از عوامل بیماریزای خاکزی به ریشه گیاه جلوگیری می‏کنند. آزتوباکتر باعث جذب و افزایش غلظت عناصری مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، روی، منیزیم، آهن و پروتئین در گیاهان زراعی شده است (حبیبی و همکاران، 1386).

این مطلب را هم بخوانید :

کود زیستی ازتوبارور-1 یک فناوری نوین و جایگزین سالم و موثر کودهای شیمیایی ازته (اوره) است. باکتری های مفید این کود همیار با گیاه بوده و در ناحیه ریزوسفری اطراف ریشه به تثبیت ازت به صورت آمونیاک می‌پردازند.

در ایران به دلایل متعدد از جمله عدم ترویج مبانی صحیح تغذیه گیاهی و حاکمیت نحوه مصرف غلط کود نیتروژن بازده مصرف کود نیتروژن بسیار پایین است. از طرفی افزایش تولید و بهبود کیفیت ذرت از طریق