جدول شماره 2-4 : ارتباط سبک زندگی مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزادان ……………….. 77
جدول شماره 3-4 : ارتباط وضعیت حیطه های سبک زندگی مادر در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد نوزادان …………………………………………………………………………………………………………………………………… 78
جدول شماره 4-4 : عوامل تغذیه ای (آنالیز تک متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………..80
جدول شماره 5-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل تغذیه ای (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………………………………………………………………………………………. 82
جدول شماره 6-4 : عوامل مرتبط با فعالیت و استراحت (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………… 83
جدول شماره 7-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط با فعالیت و استراحت (آنالیز چند متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) …………………………………………………………………………………… 84
جدول شماره 8-4 : عوامل مراقبت از خود (آنالیز تک متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………….. 85
جدول شماره 9-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مراقبت از خود (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ……………………………………………………………………………………………………… 87
جدول شماره 10-4 : عوامل مرتبط در روابط اجتماعی (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………… 88
جدول شماره 11-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل روابط اجتماعی (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل
لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ……………………………………………………………………………………………………… 90
جدول شماره 12-4 : عوامل مرتبط در نحوه مقابله با عوامل تنش زا (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………….. 92
جدول شماره 13-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط در نحوه مقابله با عوامل تنش زا (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………………………………………. 93
جدول شماره 14-4 : مقیاس شاخص های آماری وزن نوزادان واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان
این مطلب را هم بخوانید :
در مورد مشکلات رفتاری برونی سازی و آمادگی اعتیاد
……………………………………………….94
جدول شماره 15-4 : توزیع وزن نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان ………………………………………………………………………………………. 96
جدول شماره 16-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل فردی و اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) …. 101
جدول شماره 17-4 : برآورد ضرایب رگرسیونی حیطه های سبک زندگی مادران در دوران بارداری و ویژگی فردی و اجتماعی آنان ، مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………. 103
زمینه پژوهش:
وزن هنگام تولد به عنوان یک شاخص مهم بهداشت باروری و وضعیت بهداشت عمومی جامعه به شمار می آید (1). تعیین این شاخص یكی از متداول ترین و ساده ترین روش ها برای ارزیابی رشد و نیز بررسی وضعیت سلامت نوزادان یک جامعه می باشد ، زیرا وزن زمان تولد مهمترین فاكتور بقاء انسان در دوران نوزادی و یکی از عوامل پیش بینی كننده ی توانایی های جسمی و تكامل آینده ی وی می باشد (2). همچنین وزن هنگام تولد یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در مرگ و میر نوزادان و کودکان است (3).
امروزه تولد نوزادان كم وزن[1] یكی از جدی ترین مشكلات بهداشتی جهان محسوب می گردد (2). نوزادان نارس و کم وزن به دلیل شرایط خاص خود قادر به سازگاری با محیط خارج از رحم نیستند و بیشتر در معرض خطر مرگ و میر قرار دارند (4). میزان مرگ ومیر نوزادان کم وزن ، 40 برابر و نوزادان خیلی کم وزن[2] ، 200 برابر ، نسبت به نوزادان تولد یافته با وزن طبیعی ، بیشتر است. در ایران نیز دو سوم مرگ ومیر نوزادان در 24 ساعت اول پس از تولد در نوزادان کم وزن اتفاق می افتد. تولد زودرس[3] و تاخیر رشد داخل رحمی[4] دو عامل کم وزنی نوزادان می باشد. علت اصلی کم وزنی در ایالات متحده ، تولد نوزاد نارس[5] و در کشورهای در حال توسعه ، تاخیر رشد داخل رحمی است. از دو دهه گذشته ، میزان تولد نوزاد کم وزن افزایش یافته است (5). به طوری كه سالانه تقریبا 20 میلیون نوزاد کم وزن در جهان متولد می شوند. بروز كم وزنی در سراسر جهان به صورت یكنواخت نیست ؛ بلكه دامنه ی آن از 4 تا 5 درصد نوزادان متولد شده در كشورهای توسعه یافته تا قریب به 50 درصد كشورهای توسعه نیافته ، متفاوت است (1). بین سال های 1984 تا 2005 درصد تولد نوزاد کم وزن 7/6 درصد تا 2/8 درصد افزایش داشته و در طی سا ل های 1980 تا 2005 تولد نوزادان خیلی کم وزن 2/1تا 5/1 درصد افزایش یافته است (5). بر طبق آمارهای سازمان بهداشت جهانی 95درصد تولد نوزادان کم وزن در كشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد. این سازمان تا سال 2004 شیوع كم وزنی را در صحرای آفریقا 15درصد ؛ در خاورمیانه و آفریقای شمالی 10درصد ؛ در كشورهای شرق آسیا 10درصد ؛ در جنوب آسیا 33درصد ؛ در آمریكای لاتین 9درصد ؛ در كشورهای توسعه یافته 6درصد ؛ در كشورهای در حال توسعه 18درصد ؛ در كل جهان 17درصد و در ایران 10درصد گزارش نموده است. در مطالعه ای که در سال 1384 در رشت توسط “عدل شعار” با هدف تعیین عوامل مادری پیش بینی کننده ی کم وزنی نوزادان انجام شد ، شیوع کم وزنی را 2/5 درصد گزارش کردند (2).
كم وزنی هنگام تولد هم در کشورهای پیشرفته و هم در کشورهای در حال توسعه فشار فوق العاده ای را بر سیستم خدمات بهداشتی و افراد خانواده تحمیل می كند (1). هزینه ی دلاری منابع مورد استفاده برای مراقبت از نوزادان کم وزن ، جزء شاخص هایی جهت تعیین بار اقتصادی برای کشور است. حدود هفت درصد نوزادان کم وزن که در ایالات متحده متولد می شوند ، بیش از یک سوم هزینه ی مراقبت های بهداشتی را به خود اختصاص می دهند. اگر موردی بررسی کنیم هزینه ی نجات جان نوزادان بسیار کوچک با انجام مراقبت های ویژه خیلی اوقات از چند هزار دلار نیز فراتر رفته است. سوای زنده ماندن ، مسئله مهم دیگری که برای نوزادان کم وزن مطرح است ، کیفیت عمر آتی آنهاست (6). علیرغم زنده ماندن برخی از نوزادان بسیار کوچک تحت مراقبتهای ویژه ی طولانی و بسیار پرهزینه باز هم نتایج امیدوارکننده نیست (7) و این نوزادان کم وزن سه برابر نوزادان با وزن طبیعی دچار عوارض تکامل عصبی و ناهنجاری های مادرزادی می شوند (8). این نوزادان حتی در دوران کودکی هم به میزان بالاتری به اختلالات حرکتی ، گفتاری ، شنیداری و عدم توانایی یادگیری مبتلا می شوند (2). به طوری كه احتمال بروز فلج مغزی ، عقب ماندگی ذهنی ، مرگ ناگهانی ؛ سپتی سمی و اسهال در كودكانی كه كم وزن به دنیا آمده اند بیشتر است(1و5). حتی تحقیقات به عمل آمده بر روی نوجوانان نشان داده است که اختلالات روانی و رفتاری در افرادی که در هنگام تولد کم وزن بوده اند سه برابر بیشتر از دیگران است که عمده ترین آنها اختلال بیش فعالی است. کمبود مهارت های اجتماعی ، اختلالات تعاملی در ارتباط با همسالان ، کاهش سطح فعالیتهای اجتماعی و اعتماد به نفس پایین هم از دیگر موارد شایع در این گروه می باشد. نکته جالب توجه آن است که مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر نشان می دهند که خطر بروز بیماریهای دوران میانسالی نظیر فشارخون میانسالی ، بیماری های کلیوی ، دیابت ، سکته مغزی و چاقی در افراد با سابقه ی کم وزنی زمان تولد ، بیشتر است (1و2).
بنابراین وزن زمان تولد به عنوان یكی از شاخص های مهم بهداشتی در ارزیابی مراقبت های دوران بارداری و مقیاس تعیین كننده ی سلامت نوزادان در سطح جامعه مطرح است كه با روند رشد و تكامل و بقای نوزادان در آینده پیوند نزدیک دارد (1).
عوامل زیادی روی کم وزنی زمان تولد تاثیر می گذارند که از مهمترین این عوامل می توان ژنتیک ، عوامل محیطی ، جنینی ، جفتی و مادری را نام برد (2و8). در این میان عوامل مادری ، بر اساس