باران، لالائیها، داستانها و مثلهایی است که سینه به سینه تا به امروز به زندگیخود درزبان و سینه انسانها ادامه داده است.» (پورافکاری، 1354: 2)
«امثال و حکم ملتها، علاوه بر بیان نصایح و اندرزهای تربیتی و اجتماعی ، اغلب مبیّن خلقیّات و خصلتهای درونی آنها نیز هست که به صورت معانی مجازی و استعاری و گاهی نیز صریح و روشن بیانمیشوند. این گفتارهای حکیمانه گاهیآمیخته به خرافات احساسات واندیشههایخام و یا اسطورهای و افسانهای ظاهر می
شوند که همگی نشانة عمق وگستره نوع احساسات و باورهای علمی یا غیرعلمی و افسانهای گذشتگان است.» (نوین، 1387: 133-109)
بعضی از زبانزدها حکایت تمثیل فراموش شدهای در خود نهفته دارد که برگرفته ازفرهنگ ادبیات عامیانه است، که شامل داستانها، ترانهها، افسانه های دیو و پری وغیره که از گذشتگان سینه به سینه نقل گردید. واژگان آن به مرور زمان کوتاهتر و فشردهتر شد و به صورت زبانزد یا کلمات قصار خودنماییکرد. زبانزدها درواقع عصارة همان رویدادی است که قبلاً به وقوع پیوسته است.
زبانزدها را از نظر عامه بودن میتوان به دو بخش تقسیم کرد:
1- زبانزدهای موجز امّا به ظاهر بیقصه
این مطلب را هم بخوانید :
2- زبانزدهایی که یک قصّة فشرده و یا اشاره به یک قصّة قدیمی و یا حادثه تاریخی را بیان می کنند. زبانزدهای موجز را از نظر ویژگی میتوان به دو بخش تقسیم کرد:
