دانشگاه کاشان دانشکده ی علوم انسانی پایان نامه کارشناسی ارشد (M.Sc) رشته ی علوم قرآن و حدیث عنوان:

ارسال شده در 4 مهر 1399 توسط نجفی زهرا در بدون موضوع

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….	1
پیشگفتار……………………………………………………………………………………………………………………………..	2
موضوع تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….	2
زمینه ، سابقه و تاریخچه موضوع تحقیق…………………………………………………………………………	2
اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….	2
اهمیت و ارزش تحقیق با تاکید بر کاربرد نتایج آن………………………………………………………….	2
سؤالهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..	3
روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..	3
فصل اول: بررسی چگونگی شکل گیری طبقه موالی……………………………………….	4
1-1- 1-1-آشنایی با شبه جزیره عربستان………………………………………………………………………………….	5
1-2- 1-2-موقعیت جغرافیایی عربستان……………………………………………………………………………………..	5
1-3- وضع دینی عربها……………………………………………………………………………………………………….	6
1-4-حضرت محمد (ص) و توسعه جغرافیایی اسلام………………………………………………………..	7
1-5-فتوحات مسلمانان و توسعه ی متصرفات اسلامی پس از رسول خدا(ص) ……………..	8
1-5-1-فتوحات زمان ابوبکر:( 11تا 13 هجری)…………………………………………………	9
1-5-2-فتوحات زمان عمر( 13-23هجرت) ………………………………………………………	11
1-5-3-فتوحات زمان عثمان:( 24 تا 36 هجری)………………………………………………	15
1-5-4-توقف فتوحات در زمان امیرالمؤمنین(ع )36-41هجرت……………………….	16
1-5-5-فتوحات زمان بنی امیه………………………………………………………………………….	17
1-6-جهان اسلام و پدیده مَوالی………………………………………………………………………………………..	18
درآمد…………………………………………………………………………………………………………………….	18
1-6-1-موالی در لغت …………………………………………………………………………………………	20
1-6-2-موالی در اصطلاح…………………………………………………………………………………….	23
1-6-3-انواع مولی ……………………………………………………………………………………………….	25
1-6-3-1- ولاء عتق………………………………………………………………………………	25
1-6-3-1-1-مولای مکاتبه……………………………………………………..	26
1-6-3-1-2- مولای تدبیر………………………………………………………	27
1-6-3-2- ولاء اسلام…………………………………………………………………………….	27
1-6-3-3- ولاء حلف……………………………………………………………………………..	27
1-7-موالی و خلفای راشدین……………………………………………………………………………………………..	28
1-8-موالی و بنی امیه………………………………………………………………………………………………………..	31
1-9-موالی و بنیعباس………………………………………………………………………………………………………	34
فصل دوم: بررسی جایگاه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موالی……………………….	36
2-1- جایگاه اجتماعی موالی……………………………………………………………………….	37
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….	37
2-2- نگرش قبیلهای عرب به موالی………………………………………………………………………………….	37
2-3-پیوند های اجتماعی مولی……………………………………………………………………………………….	40
2-4- شمار موالی در شهرها………………………………………………………………………………………………	42
2-4-1-کوفه…………………………………………………………………………………………………………	43
2-4-2-بصره………………………………………………………………………………………………………..	45
2-4-3- شام و حجاز……………………………………………………………………………………………	46
2-5- موقعیت اجتماعی موالی…………………………………………………………………………………………..	47
2-5-1- ویژگیهای اجتماعی قبیله عرب………………………………………………………….	47
2-2- جایگاه اقتصادموالی…………………………………………………………………………..	50
2-2-1- کارهای دستی و تجارت ……………………………………………………………………….	50
2 -2-2- دبیری و کار در دیوان…………………………………………………………………………	53
2-2-3- حجابت و حراست( شرطه)…………………………………………………………………….	56
2-2-4- مالکیتِ اراضی و کارِ مِلک داری به وکالت از اربابان……………………………..	57
2-2-5- موالی در دیوان لشکر…………………………………………………………………………….	58
2-3- جایگاه سیاسی موالی ……………………………………………………………………….	64
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………	64
2-3-1- قیام مختار …………………………………………………………………………………………..	67
2-3-2- موالی و خوارج …………………………………………………………………………………….	71
2-3-3- جنبش عبدالرحمن بن محمد بن اشعث کندی …………………………………..	74
2-3-4- قیام زید بن علی(ع) ……………………………………………………………………………..	77
2-3-5- قیام یحیی بن زید ……………………………………………………………………………….	80
2-3-6- جنبش عبدالله بن معاویه بن عبدالله بن جعفر طیار ……………………………	82
2-3-7- شورش حارث بن سریج ………………………………………………………………………..	85
فصل سوم: جایگاه علمی موالی…………………………………………………………………….	88
3-1- نگاهی کلی به جایگاه علمی موالی ………………………………………………………………………….	89
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….	89
3-2-موالی و دانشهای عصر خود ……………………………………………………………………………………	90
3-3-نقش موالی در تدوین زبان عربی ……………………………………………………………………………..	92
3-3-1-پیدایش علم نحو ……………………………………………………………………………………	92
3-3-2-سیبویه شیرازی ……………………………………………………………………………………..	93
3-4-موالی و علوم اسلامی ………………………………………………………………………………………………..	94
3-5-نقش ایرانیان در توسعه علوم و فنون………………………………………………………………………..	95
3-6- علم حدیث و فقاهت ………………………………………………………………………………………………..	96
3-6-1- جدول شمار راویان موالی در کتاب الرجال شیخ طوسی………………………	102
3-6-2-جدول شمار راویان موالی در کتاب تهذیب الکمال مزی……………………….	104
3-7-علم قرائت ………………………………………………………………………………………………………………..	105
3-7-1- برخی موالی پیشتاز در علم قرائت ………………………………………………………	106
3-8- موالی و شعر……………………………………………………………………………………………………………..	107
3-8-1- برخی شاعران معروف دوره اموی از موالی………………………………………………	107
3-9-پیدایش علم کلام ……………………………………………………………………………………………………..	108
3-9-1-سیر نظرات کلامی …………………………………………………………………………………	109
3-9-2-سابقه علم کلام ………………………………………………………………………………………	109
3-9-3-علل پیدایش علم کلام …………………………………………………………………………..	110
3-10-موالی و علم تفسیر …………………………………………………………………………………………………	112
3-10-1-تفسیر در عهد تابعین ………………………………………………………………………….	113
3-10-1-1-مکتب تفسیری مکه ………………………………………………………….	114
1- سعید بن جبیر( م شعبان 95ه.ق)…………………………………….	114
2- مجاهد بن جبر مکی …………………………………………………………	115
3- عکرمه، مولی ابن عباس( م104یا 105ه. ق) ……………………	117
4- عطاء بن ابی رباح مکی( م114ه.ق) …………………………………..	118
5- طاووس بن کیسان الیمانی ………………………………………………	119
3-10-1-2-مکتب تفسیری مدینه ………………………………………………………	119
1- ابوالعالیه( م90یا 93 هجری) …………………………………………….	120
2- زید بن اسلم( م 136ه.ق) ………………………………………………….	120
3- محمد بن کعب القرظی( م 117 یا 118ه.ق)…………………….	120
3-10-1-3- مکتب تفسیری عراق ………………………………………………………	121
3-10-1-3-1-مفسران معروف کوفه در عصر تابعین …………..	122
1-مّره همدانی(م 76ه.ق) ………………………………………….	122
2- علقمه بن قیس( م 61ه.ق) 135………………………….	122
3- مسروق( م63ه.ق) ………………………………………………..	122
4- عامر شعبی( م 104یا 109ه.ق) …………………………	123
5- اسود بن زید( م 74 یا 75ه.ق) ……………………………	123
6- جابر بن یزید جعفی( م 127 یا 128 یا 132ه.ق).	123
3-10-1-3-2-مفسران معروف بصره در عصر تابعین……………..	124
1-ابوسعید حسن بصری( م110ه.ق) ………………………………………	124
2-قتاده( م117ه.ق) ………………………………………………………………..	124
3-ابوصالح باذان( م پس از قرن اوّل هجری) ………………………….	125
3-10-1-4-گروه دیگر از مفسران دوره تابعین قرن دوم………………………………….	125
3-10-1-5-انواع روشهای تفسیری ………………………………………………………………………………..	126
1-تفسیر مأثور( روایی) ………………………………………………………………………………………..	126
2-تفسیر عقلی( اجتهادی) ………………………………………………………………………………….	127
3-10-1-6-مصادر تفسیر در عصر تابعین…………………………………………………………………………	129
3-10-1-7-بیان روش تفسیری برخی از موالی………………………………………………………………..	129
1-روش تفسیری سعید بن جبیر……………………………………………………………………………………….	129
1-1-قراءات …………………………………………………………………………………………………….	130
1-2-اسباب النزول……………………………………………………………………………………………..	130
1-3-بیان شأن نزول آیات …………………………………………………………………………………..	131
1-4-توجه به سیاق آیات……………………………………………………………………………………..	131
1-5-لغت …………………………………………………………………………………………………………….	132
1-6-بیان مصداق………………………………………………………………………………………………….	133
1-7-توجه به روایات ائمه اطهار…………………………………………………………………………..	133
1-8-توجه به علوم قرآن چون ناسخ و منسوخ …………………………………………………..	134
1-9-بیان مفردات قرآن ………………………………………………………………………………………	این مطلب را هم بخوانید : یکپارچگی زنجیره تأمین : عملکرد تجاری شرکت ها از طریق افزایش رقابت پذیری	134
2-روشهای تفسیری مجاهد …………………………………………………………………………………………….	135
2-1-گستردگی اجتهاد و استنباط………………………………………………………………………	135
2-2-دقت در تفاوت بین واژه‏های متشابه……………………………………………………………	136
2-3-تفسیر بعضی از واژه ‏ها بر خلاف معنای مشهور آن ……………………………………	137
2-4-اهتمام به مبهمات قرآن ……………………………………………………………………………..	137
2-5- پرداختن به لطایف و ظرائف قرآن كریم …………………………………………………..	138
2-6- توجه به قرائت آیات در تفسیر آنها ……………………………………………………………	138
2-7- نقل از صحابه دیگر غیر از ابن عباس ………………………………………………………..	139
2-8-آزاداندیشی در ارائه آرا و دیدگاههای عقلی ……………………………………………….	139
2-9-تفسیر عقلی ………………………………………………………………………………………………..	140
3-عطاء بن ابی رباح …………………………………………………………………………………………………………..	140
4-ویژگی تفسیر عکرمه………………………………………………………………………………………………………	141
4-1-مفهوم شناسی واژگان …………………………………………………………………………………	141
4-2-بیان مصادیق ………………………………………………………………………………………………	142
4-3-بیان ناسخ و منسوخ ……………………………………………………………………………………	142
4-4-تفسیر با شأن نزول …………………………………………………………………………………….	142
5- روش تفسیری قتاده………………………………………………………………………………………………………	142
5-1-توضیح اصطلاح قرآنی ………………………………………………………………………………..	142
5-2-بیان قید آیات و توضیح احكام …………………………………………………………………..	143
5-3-بیان شأن نزول ……………………………………………………………………………………………	143
6- روش تفسیری طاووس بن كیسان………………………………………………………………………………..	143
6-1-تفسیر باطنی ……………………………………………………………………………………………….	145
6-2-تفسیر به معنای اخص ………………………………………………………………………………..	145
ویژگی تفسیر موالی( دوره تابعین) ……………………………………………………………………………………	145
1- پیدایش روحیه استقلال در بین مفسرین ……………………………………………………..	145
2- كوتاهی و گویایی ……………………………………………………………………………………………	146
3-رویگردانی از پرداختن جدی به تفسیر …………………………………………………………..	147
4- روایات تفسیری ……………………………………………………………………………………………..	147
5-تکیه بر ظن ……………………………………………………………………………………………………..	147
فصل چهارم: بررسی کارکردهای زیانمند و سودمند موالی در تفسیر قرآن کریم…………….	148
4-1-کارکردهای زیانمند موالی در تفسیر قرآن کریم ……………………………………………………..	149
4-1-1-نقش موالی در پیدایش لحن و گرفتار شدن به آن………………………………..	149
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….	149
4-1-1-1-معنی لحن …………………………………………………………………………..	150
4-1-1-2-نمونههایی از لحن ……………………………………………………………….	150
4-1-1-3-لحن در زبان عامه ……………………………………………………………….	150
4-1-1-4- لحن در قرائت قرآن ……………………………………………………………	151
4-1-2-تفسیر به رأی ……………………………………………………………………………………………………….	151
بررسی این تفسیرها …………………………………………………………………………………………….	155
4-1-3-موالی و حدیث ……………………………………………………………………………………………………	159
4-1-3-1-شعوبیه ……………………………………………………………………………………………….	159
4-1-3-2-جعل حدیث ………………………………………………………………………………………	163
4-1-3-3-تدلیس در حدیث……………………………………………………………………………….	167
4-1-3-3-1- تدلیس در اسناد ……………………………………………………………	169
قتاده………………………………………………………………………………………….	169
حسن بصری …………………………………………………………………………….	169
ضحاک بن مزاحم …………………………………………………………………….	170
مالک بن انس …………………………………………………………………………..	170
مجاهد بن جبر مکی ………………………………………………………………..	170
4-1-3-3-2- تدلیس در شیوخ…………………………………………………………….	170
4-1-4-پیدایش فرقههای مختلف مذهبی ……………………………………………………………………….	171
4-1-5-اختلاف مذهبی و اختلاف در تفسیر…………………………………………………………………….	174
4-1-6- باز کردن پای اسرائیلیات به تفسیر …………………………………………………………………….	177
4-1-6-1-راویان عمروبن عاص بن وائل ……………………………………………………………	178
4-1-6-2-راویان عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج ………………………………………….	178
4-1-6-3-راویان محمد بن کعب قرظی……………………………………………………………..	179
4-1-6-4- راویان کعب الاحبار……………………………………………………………………………	179
4-1-6-5- راویان عبدالله بن سلام………………………………………………………………………	179
4-1-6-6- راویان تمیم بن اوس داری………………………………………………………………..	179
پیامدهای ناخوشایند اسرائیلیات…………………………………………………………………………………………	179
4-2-بررسی سودمندیهای موالی در تفسیر قرآن …………………………………………………………..	181
4-2-1-انبوهی موالی مفسر ………………………………………………………………………………..	181
4-2-2- موالی و تفسیر اجتهادی(عقلی) ……………………………………………………………	190
4-2-2-1-نمونه تفسیر اجتهادی موالی ……………………………………………….	192
4-2-3-رواج فرهنگ کتابت ……………………………………………………………………………….	193
4-2-3-1-موالی در دیوان کتابت………………………………………………………….	195
4-2-3-2-آغاز تدوین تفسیر…………………………………………………………………	196
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………….	198
منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………………………………..	201

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

آخرین مطالب

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

موضوعات

فیدهای XML

پیوندهای وبلاگ