3-4) نمونه گیری و حجم نمونه…………………………………………….. 64
3-5) ابزار گردآوری داده ها و رابطه آن با مدل تحقیق………………………………… 65
3-5-1) مقیاس رفتارشهروندی سازمانی………………………….. 65
3-5-2) مقیاس عدالت سازمانی…………………………………………………. 66
3-5-3) مقیاس فرسودگی شغلی……………………………… 67
3-6) روایی و پایایی ابزار تحقیق……………………………………. 67
3-7) روش جمعآوری اطلاعات……………………………… 68
3-8)روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………. 69
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه……………………………………………………….. 75
4-1)یافته های تحقیق………………………….. 75
4-1-1)یافته های توصیفی……………………….. 75
4-1-2)یافته های استنباطی…………………………. 77
4-1-2-1) بررسی سؤالات تحقیق……………………. 77
عنوان صفحه
4-1-2-2) بررسی فرضیه های تحقیق…………………………… 94
4-1-2-2-1)آزمون فرضیه ها………………………………. 95
فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات
مقدمه…………………………………………….. 98
5-1)بحث و نتیجه گیری……………………… 98
5-1-1) آیا بین عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی از نظر کارکنان سازمان جهاد کشاورزی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؟ 98
5-1-2) آیا بین رفتارهای شهروندی سازمانی و فرسودگی شغلی از نظر کارکنان سازمان جهاد کشاورزی رابطه منفی و معناداری وجود دارد؟ 99
5-1-3) آیا بین فرسودگی شغلی وعدالت سازمانی از نظر کارکنان سازمان جهاد کشاورزی رابطه منفی و معناداری وجود دارد؟ 99
5-1-4)آیا از دیدگاه کارکنان سازمان جهاد کشاورزی، عدالت سازمانی رابطه بین فرسودگی شغلی و رفتار شهروندی را تعدیل می کند؟ 99
5-1-5)آیا از دیدگاه کارکنان تفاوت معناداری در زمینه رفتار شهروندی در سازمان جهاد کشاورزی وجود دارد؟ 100
5-1-6) آیا از دیدگاه کارکنان تفاوت معناداری در عدالت سازمانی در سازمان جهاد کشاورزی وجود دارد؟….. 101
5-1-7) آیا از دیدگاه کارکنان تفاوت معناداری در زمینه فرسودگی شغلی در سازمان جهاد کشاورزی وجود دارد؟ 102
5-1-8) بررسی تاثیر ابعاد عدالت سازمانی در ارتقا رفتار شهروندی سازمانی …. 102
5-1-9) بررسی تاثیر ابعاد فرسودگی شغلی در کاهش رفتار شهروندی سازمانی . 103
5-1-10) بررسی تفاوت معنادار بین ادراک کارکنان از عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی و بین فرسودگی شغلی کارکنان و رفتار شهروندی سازمانی برحسب جنسیت آنها……………………… 105
5-2) نتیجه گیری نهایی……………………. 105
5-3)محدودیتهای تحقیق…………………………… 106
5-3-1)محدودیتهای پژوهشی……………………. 106
5-3-2)محدودیتهای اجرایی………………………….. 106
5-4)پیشنهادات تحقیق………………. 106
عنوان صفحه
5-4-1)پیشنهادات کاربردی…………………. 106
5-4-2) پیشنهادات پژوهشی……………… 109
منابع و ماخذ
منابع فارسی ……………………. 110
منابع انگلیسی …………………….. 115
مقدمه
شرایط كاملاً متحول و حاكم بر سازمانها، افزایش رقابت و لزوم اثربخشی آنها در چنین شرایطی، نیاز آنها را به نسل ارزشمندی از كاركنان، بیش از پیش آشكار نموده است، نسلی كه از آنها به عنوان سربازان سازمانی یاد میشود. این كاركنان بیتردید، وجه ممیز سازمانهای اثربخش از غیراثربخش هستند چرا كه سازمان را موطن خود میدانند و برای تحقق اهداف آن، بیهیچ چشم داشتی افزون بر نقش رسمی خود عمل نموده و از هیچ تلاشی دریغ نمیكنند. امروزه از تلاشهای فراتر از حد انتظار، داوطلبانه، سودمند و مفید، تحت عنوان رفتارهای افزون بر نقش یا رفتارهای شهروندی سازمانی[1]یاد میكنند. اكثر مدیران نیز خواهان كاركنانی هستندكه بیش از وظایف شرح شغل خود فعالیت میكنند. آنها به دنبال كاركنانی هستند كه به فراسوی انتظارات میروند، به میل و خواست خود به رفتارهایی دست میزنند كه جزو وظایف رسمی شغلیشان نیست و به طور كلی رفتارشهروندی سازمانی بالایی دارند. چنین رفتارهایی (نقشی و فرانقشی) براساس ادراك از واقعیت شکل میگیرد نه خود واقعیت. در این راستا، چنانچه ادراك افراد از واقعیت بر مبنای انصاف و عدالت باشد رفتارهای فرانقشی یا رفتارهای شهروندی سازمانی(رفتار) بروز پیدا خواهد كرد(رامین مهر، هادیزاده مقدم و احمدی،1388: 66و67). با بی عدالتی و توزیع غیرمنصفانه دستاوردها و ستادههای سازمان، موجب تضعیف روحیه كاركنان و تنزل روحیه تلاش و فعالیت در آنان میشود، بنابراین رعایت عدالت، رمز بقاء و پایداری جریان توسعه و پیشرفت سازمان و كاركنان آن است (بهلولی زیناب، علوی متین و درخشان مهربانی،1389: 74).
از طرفی فرسودگی شغلی یک سندرم روان شناختی است و بیشتر در مشاغلی دیده میشود كه فرد ساعات زیادی را در تماس نزدیک با اشخاص دیگر سپری مینماید. فرسودگی شغلی دارای سه وجه فرسودگی جسمانی، فرسودگی عاطفی و فرسودگی روانی است. اعتقاد بر این است كه فرسودگی شغلی عواقب سختی را به دنبال دارد؛ كاركنانی كه دچار این نوع پیامدها میشوند نه تنها ممكن است شغل خود را رها كنند بلكه احتمال دارد از حرفه و تخصص خود نیز دست بكشند. فرسودگی به ویژه در مشاغلی كه زیر مجموعه گروه خدمات انسانی قرار میگیرند آثار خود را بیشتر نشان میدهد(حقیقیزاده،دریاییپور،قاسمزاده و ظهیری،1391: 43).
1-1) بیان مسئله تحقیق
بررسی رفتار فردی در محیط کار توجّه محققان را در یک دهه گذشته تا حد زیادی به خود معطوف داشته است. رفتارهای متفاوتی از افراد در سازمان مشاهده می
این مطلب را هم بخوانید :
فروش فایل
شود، از نگاه سازمانی برخی مطلوب و برخی نامطلوب انگاشته میشوند. مدیران سازمانها در تلاشند تا با ادراک نیروی انسانی و پیش بینی واکنشهای ایشان،ضمن نفوذ بر رفتار اعضا از این قابلیت برای نیل به اهداف سازمان استفاده نمایند . برخی از این رفتارهای نامطلوب ، رفتارهایی هستند که هدف آنها صدمه زدن به اعضای سازمان و یا سازمان است.این اعمال مهم شامل اجتناب از کار،انجام کارها به صورت ناقص،پرخاشگری فیزیکی،مخالفتهای شفاهی،خرابکاری و دزدی هستند.شناسایی این رفتارها کمک بسیاری به مدیران در برطرف نمودن موانع پیشروی بهبود عملکرد مینماید. از طرف دیگر ، رفتارهای مطلوب رفتارهایی از قبیل وجدانکاری،حس نوع دوستی،جوانمردی و گذشت و وقت شناسی هستند که باعث بهبود اثربخشی،کارایی و بهرهوری کلی سازمان میشود.رفتار شهروندی سازمانی به عنوان وضعیت مطلوب دیده میشود،چون که چنین رفتاری از یک طرف منابع موجود و در دسترس را افزایش میدهد و از طرف دیگر نیاز به مکانیزمهای کنترل رسمی و پرهزینه را میکاهد (گنجی نیا،گودرزوند چگینی و غفارزاده،1389: 93). محققان پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی به طور گسترده مورد بررسی قرار دادند به عنوان مثال، در یک مطالعه طولی که توسط کویز[2] (2001) انجام گرفت نشان داده شد که رفتار شهروندی سازمانی، تأثیر قابل توجهی در سودآوری دارد. همچنین ویتینگ[3] و همکاران(2008) دریافتند که رفتار شهروندی سازمانی اثر قابل توجهی در تصمیم گیری ارزیابی عملکرد دارد(چو و پیرسون[4]،2012: 1172).
با مرور تحقیقات صورت گرفته بر روی رفتار شهروندی سازمانی مشخص میشود که عوامل گوناگونی چون رضایت شغلی،فرسودگی شغلی، تعهد سازمانی، جو سازمانی(جمالی،پورظهیر و صالحی،1388: 87) عدالت سازمانی، سبک رهبری مدیران، ویژگیهای شخصیتی کارکنان، فرهنگ سازمانی و عوامل ارزشی فرهنگی (زارعی متین،الوانی،جندقی و احمدی،1389: 39) بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی مؤثر هستند.که به دلایل زیر دو عامل فرسودگی شغلی و عدالت سازمانی در این مطالعه مورد توجه قرار گرفته است:
اولاً : در تحقیق صورت گرفته توسط جمالی و همکاران مشخص شد که فرسودگی شغلی با ضریب منفی هفتاد درصد بیشترین تأثیر در بین سایر عوامل بر روی رفتار شهروندی سازمانی دارد.
ثانیاً : بیشتر مطالعات بر نگرشهای محل کار به عنوان پیش بینی کننده رفتار شهروندی سازمانی تمرکز داشته اند. در میان این ساختارهای نگرشی مربوط به رفتار شهروندی سازمانی رضایت شغلی ، احساس انصاف و دریافت حمایت سازمانی یافت شده است (ارکوتلو[5]،2011: 532). اما تأثیر هر یک از ابعاد تشکیل دهنده عدالت سازمانی بر این رفتار در تحقیقات مختلف متفاوت بوده است،که به بعضی از آنها در ادامه اشاره