فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………..43

3-2- روش پژوهش ………………………………………………………………………………………..44

3-3- قلمرو پژوهش ………………………………………………………………………………………..45

3-3-1- قلمرو موضوعی پژوهش ……………………………………………………………………..45

3-3-2- قلمرو زمانی پژوهش …………………………………………………………………………45

3-3-3- قلمرو مكانی پژوهش ………………………………………………………………………….45

3-4- فرضیه­ های پژوهش ………………………………………………………………………………….45

3-5- متغیرهای پژوهش و نحوة اندازه ­گیری آن­ها ……………………………………………………..47

3-6- جامعه آماری پژوهش ………………………………………………………………………………48

3- 7- روش گردآوری اطلاعات و داده ­های پژوهش …………………………………………………48

3-8 – دقت، اعتبار و پایایی ابزار پژوهش…………………………………………………………………49

3-­ 9- روش کلی تحلیل داده ­ها……………………………………………………………………………….49

3- 10 ­- روش­های آماری……………………………………………………………………………………49

3- 11- خلاصه­ی فصل……………………………………………………………………………………..50

فصل چهارم: تحلیـل داده ­های پژوهش

4-1­ مقدمه…………………………………………………………………………………………………….52

4-2­ یافته ­های توصیفی……………………………………………………………………………….52

4-3­ آمار استنباطی………………………………………………………………………………………….57

4-3-1­ آزمون فرضیه­ فرعی 1-1………………………………………………………………………….57

4-3-2­ آزمون فرضیه­ فرعی 1-2…………………………………………………………………58

4-3-3 آزمون فرضیه­ فرعی 1-3…………………………………………………………………59

4-3-4­ آزمون فرضیه­ فرعی 2-1…………………………………………………………………61

4-3-5­ آزمون فرضیه­ فرعی 2-2…………………………………………………………………62

4-3-6­ آزمون فرضیه­ فرعی 2-3………………………………………………………………..63

4-4­ خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………..64

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادهای پژوهش

 

5-­1­­ مقدمه…………………………………………………………………………………………………….66

5-­2­­ نتایج آزمون فرضیه ­ها …………………………………………………………………………………66

5-­2-­1­­ نتیجه آزمون فرضیه فرعی اول (1-1) ……………………………………………………….66

5-­2-­2­­ نتیجه آزمون فرضیه فرعی دوم (1-2) ……………………………………………………….67

5-2-3­ نتیجه آزمون فرضیه فرعی سوم (1-3) ……………………………………………………….67

5-2-4 نتیجه آزمون فرضیه فرعی اول (2-1) ……………………………………………………….68

5-2-5 نتیجه آزمون فرضیه فرعی دوم (2-2)……………………………………………………….68

5-2-6 نتیجه آزمون فرضیه فرعی سوم (2-3) ……………………………………………………….69

5-­3­­ مقایسه نتایج پژوهش حاضر با پژوهش­های قبلی…………………………………………………….69

5-­4­­ نتیجه كلی و تفسیر نتایج آزمون فرضیه ­ها…………………………………………………………70

5-­5­­ پیشنهادهای حاصل از پژوهش……………………………………………………………………73

5-­5-­1­­ پیشنهادهای مبتنی بر فرضیه ­ها………………………………………………………………73

5-­5-­2­­ پیشنهاد برای پژوهش­های آتی…………………………………………………………………..74

5-­­6­­­ محدودیت­های انجام پژوهش……………………………………………………………………….74

5-­7­­ خلاصه­ی فصل ……………………………………………………………………………………….75

منابع

الف: منابع فارسی…………………………………………………………………………………………….76

ب: منابع غیرفارسی …………………………………………………………………………………………79

پیوست­ها

الف: جداول خروجی تحلیل داده ­ها………………………………………………………………………83

ب: نمودارهای خروجی تحلیل داده ­ها……………………………………………………………………85

چکیده:

هدف نظام مدیریت هزینه، کمک به حداکثر رساندن سود و ارزش شرکت در حال و آینده است. اطلاعات مدیریت هزینه در قیمت­ گذاری محصولات، تصمیم ­گیری

این مطلب را هم بخوانید :

فایل پایان نامه روانشناسی جذب سرمایه گذاری

 در خصوص ایجاد تغییر در محصول به منظور دست­یابی به سودآوری بیشتر، بروز رسانی تجهیزات تولیدی با توجه به شرایط موجود و تعیین روش های جدید بازاریابی یا کانال­های توزیع محصولات شرکت استفاده می­شود بنابراین تاثیر استراتژی مدیریت هزینه بر روی عملکرد مالی شرکت می ­تواند قابل توجه باشد.

در این پژوهش، تحلیل جامعی روی بررسی تاثیر استراتژی مدیریت هزینه بر عملكرد مالی بلند مدت در شركت انتقال گاز ایران بین سال­ های 1387 الی 1391 شرکت مورد مطالعه انجام گرفت. با بهره گرفتن از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، فرضیه­ ها مورد آزمون قرار گرفت در كل نتایج آزمون فرضیه­ ها حاكی از تاثیر عدم معنی­دار استراتژی مدیریت هزینه بر عملكرد مالی بلند مدت در شركت مورد مطالعه می­ باشد.

فصل اول: معرفی پژوهش

1-1- مقدمه

بهای تمام شده (هزینه) از اقلام با اهمیت حسابداری است که بر پایه آن، تصمیمات برنامه ­ریزی و تصمیمات کنترل اتخاذ می­گردد. دستیابی به بهای تمام شده قابل اتکا و مربوط در تصمیم ­گیری مستلزم انجام فرایند درست و منطقی مرتبط با محاسبه آن است که تحت عنوان هزینه­یابی اتلاق می­شود. مدیریت هزینه، رویکردی است که تصمیمات برنامه ریزی و کنترلی را عینیت می­بخشد؛ به همین دلیل مدیریت هزینه به عنوان یکی از مهم­ترین عوامل موثر بر عملکرد شرکت­ها و برای جهت­گیری آنها در بازارهای سرمایه مطرح شده است. بیشتر شرکت­ها وجوه مورد نیاز خود را از روش­های گوناگونی تامین می­ کنند؛ اما عواملی مانند رفتار مدیریت، اندازه شرکت و دسترسی به بازارهای تامین مالی و نیز محیط های اقتصادی و سیاسی، آنها را نسبت به در پیش گرفتن تصمیمات بهینه در این زمینه محتاط کرده است در این میان، استفاده از منابعی که از ایجاد بدهی به دست آمده است ضمن ایجاد مقدار قابل توجهی هزینه ثابت، موجب افزایش اهرم و در نتیجه ریسک بیشتر خواهد شد. به همین دلیل تاثیر استراتژی مدیریت هزینه بر عملكرد مالی بلند مدت شركت­ها از اهمیت زیادی برخوردار می­باشد.

تمركز اصلی استراتژی مالی بر ابعاد مالی تصمیمات استراتژیک است؛ در نتیجه به صورت اجتناب ناپذیری، این موضوع نشان دهنده ارتباط نزدیک با منافع سهامداران و در نتیجه با بازار سرمایه است. با این حال یک استراتژی مالی مناسب همانند یک استراتژی سطح شركت و استراتژی رقابتی بسیار عالی، تمامی ذینفعان داخلی و خارج از شركت را مد نظر قرار می­دهد. همچنین، تئوری بازار سرمایه و تحقیقات موجود در این زمینه به صورت اساسی بر سطح اقتصاد كلان تمركز می­كنند، در حالی كه استراتژی­های مالی خاص بوده و بر اساس نیازهای شركت­های خاص و حتی در بعضی از موارد برای واحدهای فرعی در داخل سازمان تدوین می­شوند.

2-1- تشریح و بیان مسئله پژوهش

پیشرفت سریع فناوری همراه با افزایش روزافزون رقابت در بازارهای جهان، مدیران واحدهای اقتصادی را به تولید محصولاتی با کیفیت بالا، ارائه خدمات مطلوب به مشتریان و در نهایت کاستن از بهای تمام شده

3-1- ضرورت انجام تحقیق

در یک سازمان، فرهنگ نقش های متفاوتی ایفا می‌ كند و وظایف گوناگونی دارد. این وظایف عبارتند از:

فرهنگ سازمانی به كاركنان سازمانی هویتی سازمانی می ‌بخشد: آنچه كه سازمان های موفق را برجسته    می ‌سازد و آنها را از دیگران متمایز می ‌كند، توانایی آنها در جذب، پرورش و نگهداری كاركنان بااستعداد و خلاق است و كاركنان نیز به نوبۀ خود وابستگی عمیقی نسبت به سازمان پیدا خواهند كرد.

فرهنگ سازمانی تعهد گروهی را آسان می ‌سازد: سازمان هایی كه دارای فرهنگ قوی و توانمند هستند، كاركنان نسبت به ارزش ها و اهداف سازمانی احساس تعهد و مسئولیت می ‌كنند. منظور از تعهد سازمانی، پیوند و وابستگی روانی به سازمان است. كه در آن احساس درگیر بودن شغلی، وفاداری و باور به     ارزش های سازمانی جای دارد (عطایی، 1376). فرهنگ قوی مشخص‌كنندۀ توافق در میان اعضای یک سازمان در اهمیت به باورها و ارزش های فرهنگ است. اگر رضایت و توافق در مورد اهمیت ارزش ها و باورها وجود داشته باشد، آن فرهنگ یک فرهنگِ قوی و اگر توافق اندك باشد، فرهنگ ضعیف است.

بنابراین سازمان هایی كه در آنها ارزش های كلیدی سازمان بیشتر مورد قبول واقع گردد و باعث شود كاركنان تعهدشان به آن ارزش ها بیشتر شود، آن فرهنگ قوی ‌تر است. تمامی این موارد خود را بایستی در عملکرد سازمان نشان دهند؛ به خصوص این موضوع بایستی در عملکرد مالی شرکت نمود داشته باشد (طوسی،

 1377).

4-1- اهداف اساسی تحقیق

1. سنجش تأثیر فرهنگ طایفه ای بر عملکرد مالی شرکت

2. سنجش تأثیر فرهنگ سلسله مراتبی بر عملکرد مالی شرکت

3. سنجش تأثیر فرهنگ ویژه سالاری بر عملکرد مالی شرکت

4. سنجش تأثیر فرهنگ بازاری بر عملکرد مالی شرکت

5-1- فرضیه های تحقیق

1. میان فرهنگ طایفه ای و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.

2. میان فرهنگ سلسله مراتبی و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.

این مطلب را هم بخوانید :

3. میان فرهنگ ویژه سالاری و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.

4. میان فرهنگ بازاری و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.

6-1- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق

2-2-17-4- 3-سطح فردی ………………………………………………………………….48

2-2-17-4-4- سطح گروهی ………………………………………………………………..48

2-2-17- 4-5-سطح اجتماعی ……………………………………………………………48

2-2-18-کیفیت خدمات …………………………………………………………………..49

2-2-18-1- روش های حادثه مدار …………………………………………………….52

2-2-18-2- روش های ویژگی مدار …………………………………………………….52

2-2-18-3-مقیاس های تک بعدی ……………………………………………………….53

2-2-18-4-مدل ( SERVQUAl ) ………………………………………………………….

2-3- پیشینه داخلی ……………………………………………………………………..63

2-3-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور ……………………………………..63

2-3-1-1- طراحی و ارائه الگوی اندازه گیری سرمایه اجتماعی …………………63

2-3-1-2- بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی در عملکرد انجمن اعتبار گردشی زنان ….64

2-3-1- 3-تاثیر عملکرد سازمان های بخش دولتی بر سرمایه اجتماعی …………..64

2-4 –پیشینه خارجی ……………………………………………………………………..65

2-4-1-مطالعه رابرت پاتنام درباره نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد شوراهای منطقه ایتالیا ..65

2-4-2- پژوهش توماس کوساک ……………………………………………………………….67

2-4-3- تحقیق تام رایس و الکساندر سامبرگ ……………………………………………68

2-4-4- تحقیقات NSW در استرالیا …………………………………………………………..69

2-4-5- تحقیقات سرمایه اجتماعی در انگلستان ………………………………………72

2-4-6- تحقیق دیگری در مورد فقر و محرومیت اجتماعی هزار ساله انگلستان …..72

2-5- خلاصه فصل…………………………………………………………………………….73

فصل سوم روش شناسایی تحقیق ………………………………………………………..74

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………75

3-2- سوالات تحقیق ………………………………………………………………………..75

3-3-چگونگی تدوین فرضیه‌ ها …………………………………………………………….75

3-4- روش تحقیق ……………………………………………………………….76

3-5- جامعه آماری، چگونگی نمونه‌گیری و نمونه ………………………………..77

-1-5-3جامعه آماری ……………………………………………………………………….77

3-5-2-چگونگی نمونه گیری …………………………………………………………77

3-5-3-حجم نمونه ……………………………………………………………………..77

3-5-4- روایی و پایایی داده های آماری …………………………………………..78

3-5-5- تعیین پایایی (قابلیت اعتماد) داده های آماری …………………….78

3-5-6- تعیین روایی (اعتبار) داده های آماری …………………………………….78

3-6- داده های مورد نیاز، متغیرهای تحقیق و روش محاسبه آنها …………… 79

3-7- طرح آزمون آماری فرضیه های تحقیق ……………………………….80

3-8- خلاصه فصل ………………………………………………………………….. 81

فصل چهارم تجزیه وتحلیل داده ها وآزمون فرضیه ها …………………….82

4-1-مقدمه ……………………………………………………………………………83

4-2-بررسی روایی و پایایی پرسشنامه …………………………………………83

4-2-1- نتایج بررسی روایی…………………………………………………………….83

4-2-2-نتایج بررسی پایایی …………………………………………………………87

 

4-3-آمار توصیفی داده ها و متغیرهای تحقیق ……………………………….87

4-3-1-سیمای آزمودنی‌ها………………………………………………………………87

4-3-1-1-جنسیت پاسخ‌دهندگان …………………………………………………87

4-4-مؤسسه آموزش عالی ………………………………………………………….88

4-4-1-مقطع تدریس/ تحصیل پاسخ‌دهندگان ……………………………….88

4-4-2-گروه تحصیلی پاسخ‌دهندگان …………………………………………….89

4-4-3-همبستگی بین متغیرها ……………………………………………………..90

4-5-آمار استنباطی …………………………………………………………………….90

4-5-1-مدل ساختاری تحقیق ……………………………………………….90

4-5-2-تحلیل مدل ساختاری ……………………………………………………….91

4-5-3-آزمون فرضیه‌های تحقیق :……………………………………………………..93

4-6-خلاصه فصل………………………………………………………………….95

5-1- مقدمه …………………………………………………………………………….97

5-2-یافته ها تحقیق …………………………………………………………..97

5-2-1تفسیر نتایج حاصل از اطلاعات دموگرافیک نمونه پژوهش …….97

5-2-2 فرضیه های تحقیق …………………………………………………….97

5-2-2-1- فرضیه اصلی ………………………………………………………….97

5-2-2-2-فرضیه های فرعی …………………………………………………….98

5-3- بحث در مورد یافته ها و مقایسه نتایج با مبانی نظری و نتایج تحقیقات پیشین ….99

5-4-محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………..100

5-5 -کاربردهای نتایج و استفاده کنندگان از آنها ……………………………….101

5-6 -پیشنهادهایی برای انجام تحقیقات آتی ………………………………..102

الف) منابع فارسی ………………………………………………………………………104

ب)منابع انگلیسی …………………………………………………………………………107

پیوست ها ………………………………………………………………………………110

الف )پرسشنامه سرمایه اجتماعی …………………………………………………111

ب) پرسشنامه کیفیت خدمات آموزشی …………………………………………..114

چکیده به زبان انگلیسی ………………………………………………………………….117

عنوان به زبان انگلیسی …………………………………………………………………118

چکیده:

سرمایه اجتماعی موضوعی بین رشته ای است که در سال های اخیر به طور روز افزونی مورد توجه صاحبنظران حوزه های مختلف علوم، به ویژه حوزه مدیریت و اقتصاد قرار گرفته است. در این میان نیز سازمان هایی مانند موسسات آموزش عالی می تواند از طریق ایجاد، تقویت و گسترش این سرمایه های ناملموس اما ارزشمند، اثربخشی و کارایی خود را بهبود بخشند. از این رو، هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی در موسسات آموزش عالی میباشد.روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان،اساتید و دانشجویان موسسات آموزش عالی مشهد می باشد. روش نمونه گیری ، تصادفی طبقه ای است و برای انتخاب از بین 19دانشگاه ها و موسسه آموزش عالی از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد که حجم نمونه 320 نفرمی باشد. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات شامل دو پرسشنامه سنجش سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی است که اعتبار آن ها با روش آلفای کرونباخ تعیین شد.در این پژوهش میزان سرمایه اجتماعی با ابعاد سه گانه آن یعنی بعدساختاری،بعد شناختی و بعد ارتباطی مورد اندازه گیری قرار گرفت و ارتباط هر یک از این ابعاد با کیفیت خدمات آموزشی از طریق ضریب همبستگی پیرسون، برای سنجش میزان سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری از طریق آزمون t تک گروهی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها حاکی از آن است که:

1- بین سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی در موسسات آموزش عالی مشهد ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد.

2- بین بعد شناختی سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی در موسسات آموزش عالی مشهد ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد.

این مطلب را هم بخوانید :

3- بین بعد ساختاری سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی در موسسات آموزش عالی مشهد ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد.

4- بین بعد ارتباطی سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی در موسسات آموزش عالی مشهد ارتباط مثبت ومعنی داری وجود دارد.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

امروزه توفیق سازمان ها را نمی توان تنها در انباشت ثروت مادی و تجهیز به آخرین امکانات فیزیکی و فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی ارزیابی کرد. زیرا سرمایه های مالی، فیزیکی و انسانی بدون سرمایه اجتماعی فاقد کارایی موثرند.اگرچه وجه اجتماعی سازمان ها سالهاست از سوی اندیشمندان مدیریت مورد توجه قرار گرفته، اما اهمیت روابط اجتماعی و موضوع سرمایه اجتماعی در سازمان بحث جدیدی است که در دهه ی اخیر رونق گرفته، و موفقیت سازمان ها و اثربخشی آنان با ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی در سازمان قرین شده است، به طوری که استفاده بهینه از سرمایه های مالی، فیزیکی و انسانی در سازمان بدون سرمایه اجتماعی، یعنی بدون شبکه روابط متقابل بین اعضای سازمان که توام با اعتماد و محبت و دوستی، ودر جهت حفظ ارزش ها و هنجارهای سازمانی باشد، امکان پذیر نیست.(فقیهی،1385)

از طرفی دیگر در دهه اخیر، سرمایه اجتماعی به یکی از مباحث اساسی مورد توجه محافل آکادمیک و تحقیقاتی جهان تبدیل شده است. سرمایه اجتماعی مجموعه ای هنجارها، ارزشهای غیررسمی، قواعد عرفی وتعهدات اخلاقی است که رفتارهای متقابل افراد در چارچوب آنها شکل می گیرد وموجب تسهیل روابط اجتماعی افراد می شود و معمولا به افزایش همکاری و مشارکت اجتماعی افراد می انجامد و کمک می کند تا سرمایه انسانی وسرمایه مادی واقتصادی بتوانند در تعامل با هم به یک رشد پویا برسند(رنانی،1385)

2-1- بیان مسئله

امروزه در كنار سرمایه های انسانی، اقتصادی و فیزیكی، از سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی نام برده    می شود كه در بررسی های اقتصادی و اجتماعی جوامع مطرح شده است .­سرمایه اجتماعی همچون مفاهیم سرمایه فیزیكی و سرمایه انسانی ابزار و آموزش هایی كه بهره وری فردی را افزایش می دهند، به ویژگی های سازمان اجتماعی مانند شبكه ها، هنجارها و اعتماد اشاره دارد كه هماهنگی و همكاری برای كسب سود متقابل را تسهیل می كنند. سرمایه اجتماعی سود سرمایه گذاری در زمینه سرمایه فیزیكی و سرمایه انسانی را افزایش می دهد .همواره در جامع های كه از نعمت سرمایه اجتماعی چشم گیری برخوردار است، همكاری آسان تر است. امروز مسلم است كه رسیدن به توسعه، جامعه مدنی، معیارهای جهان شمول و بستری مناسب برای زیست اجتماعی، بدون وجود سرمایه اجتماعی ممكن نیست.( شارع پور وحسینی،1387)

سرمایة اجتماعی اصطلاحی است كه به طور عادی و روزمره مورد استفاده قرار می گیرد، گرچه تصویری كه از مفهوم آن وجود دارد، اغلب در حد ناچیزی است . سرمایه اجتماعی مفهومی قدیمی است، اما تنها اصطلاحی است كه اخیراً به خوبی ابداع شده است (بنکستون و ژو [1]2002). تا چند دهه اخیر، دانشمندان اقتصادی رشد و توسعه اقتصادی یک كشور را مرهون منابع طبیعی می دانستند .پس از آن، طی نیم قرن اخیر و با ظهور نئوكلاسیک ها، تشكیل سرمایه انسانی نیز مورد نظر قرار گرفت، اما كمتر به تعاملات اجتماعی و نقش ارزش ها و فرهنگ و به طور كلی، نهادهای رسمی و غیررسمی در اقتصاد توجه شد. با توجه به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در به وجود آمدن مكتب نهادگرایان جدید به رشد و توسعه یک كشور توجه بیشتر شد. به طوری كه بانك جهانی از این نوع سرمایه، به عنوان ثروت نامرئی یاد می كند. اگر روابط متقابل اجتماعی كه فرهنگ، آداب و رسوم، هنجارها، نهادها، شبكه های اجتماعی و غیره در چگونگی تشكیل آن نقش دارند، در جهت مثبت رشد و تكامل یافته باشد، می تواند در تعاملات و مبادلات اقتصادی باعث كاهش هزینه های مبادلاتی و تأثیر بر سایر انواع سرمایه شود و در نهایت بر رشد كشور تأثیرگذار باشد.(صفدری و دیگران،1378)

اصطلاح سرمایه اجتماعی قبل از سال 1916، در مقاله ای توسط هانی فان[2] از دانشگاه ویرجینیای غربی مطرح شد.اما اولین بار در سال 1961، کتابی در امریکا بوسیله شخصی به نام ژان ژاکوب[3] نوشته شد که این اصطلاح سرمایه ی اجتماعی را بکار برد و منظورش این بود که در حاشیه‌نشین‌‌های شهر، ویژگی‌ها و خصلت‌هایی وجود دارند که آنها می‌توانند به خوبی با همدیگر ارتباط برقرار کنند و گروه هایی را تشکیل دهند که خودشان مسائل و مشکلاتشان را حل کنند.

در اصل، در آنجا منظور از سرمایه ی اجتماعی، نوعی همکاری و هم فکری خودجوش و از درون گروه های محروم حاشیه نشین بود.(توسلی؛ 1384).

5-2 نتیجه گیری موقعیت ژئوپلتییک خلیج فارس………. 162

5-3 راهکارها………………………………… 167

منابع و مآخـذ……………………………….. 169

چكیده انگلیسی……………………………….. 174

فهرست جداول

عنوان                                                      صفحه

جدول 1: ویژگیهای جغرافیایی آبراه های بین ­المللی خاورمیانه و شمال افریقا…………………………………. 86

جدول 2 : طور مرزهای ایران براساس نقشه­های پوششی… 135

جدول شماره 3 : مرز دریایی ایران با کشورهای همسایه درخلیج فارس، دریای عمان و خزر……………………………. 135

جدول شماره 4 : طول مرزهای ایران………………. 136
فهرست شكل ها و نقشه‌ها

عنوان                                                      صفحه

شکل 1:نقشه جهان از دیدگاه میکندر………………. 28

شکل 2:نحوه ترسیم خط مبدا در هریک ازعوارض ساحلی   ( Glassner_1993_482)…………………………………………… 42

شكل3 : موقعیت خلیج فارس در منطقه………………. 66

شكل 4: درون‌شارش، برون‌شارش و گردش كلی آب در خلیج فارس (اقتباس از رینولدز 1993)……………………………….. 70

شكل5 : تغییرات مكانی شوری سطحی آب در خلیج فارس (اقتباس از رینولدز 1993)……………………………….. 71

شكل6 : تغییرات سالانه دمای سطح آب اندازه‌گیری شده در سال 2004 در منطقه تمبك در خلیج فارس………………………. 73

شكل 7 : تغییرات سطحی تیرگی آب در خلیج فارس (Hisayuki Arakawa et al – 1998)…………………………………………… 75

شکل8 :جزایر ایران در خلیج فارس………………… 80

شکل 9 :تنگه های بین المللی…………………….. 85

شكل10: میزان تغییرات خط ساحلی در محدوده كشور امارات متحده عربی………………………………………….. 112

شكل 11: موقعیت جزایر جمیرا و جبل علی………….. 113

شكل12: میزات تغییرات خط ساحلی در كشورهای قطر و بحرین 116

شکل 13:مرزهای دریایی ایران…………………… 130

شكل 14 : عوارض زیست‌محیطی برخی از طرح‌های توسعه ساحلی 144

شكل15 : مناطق حساس دریایی ایران در سواحل خلیج فارس و دریای  150

نقشه 4-5. نقشه سیاسی دنیا با مرزهای خشكی و دریایی كشور 124

چکیده :

علم جغرافیای سیاسی یکی از مباحث وسیع علوم و بوجود آمده از یک واحد سازمان یافته سیاسی در یک قلمرو جغرافیایی خاص که دربر گیرنده حاکمیت دولت و فضای مشخص می باشد. این واحدهای سازمان یافته می توانداز هسته اولیه سیاسی،اجتماعی محدود تا سازمان های بین المللی متشکل از چند کشور را دربرگیرد.

در راس این واحدهای سیاسی حکومت با دولت مشخص در یک محدوده فضایی و ابعاد جغرافیایی خاص که بوسیله مرزهای سیاسی مشخص شده است. که این عامل

 بیانگر جدائی یک واحد متشکل سیاسی از واحد های دیگر است.خطوط مرزی،ضمن تعیین حدود یک مملکت، وسعت عملیات هیات حاکمه آن نیز می باشد. هر گونه اتفاق در مرزهای بین الملل بخصوص مرزهای دریایی کشور ها که حیطه دریایی دارند.بدون توافق طرفین دریا امکان پذیر نمی باشد.

حال با توجه به اتفاقات وجود قدرت های نوظهور در آینده،رشد صنعت و اقتصاد جهانی،تغییرات منطقه ای و توزیع ناهمگونی محیط و فضای جغرافیای طبیعی،نقش موثر دریا در قدرت و جامعه جهانی توسعه، عدم ضمانت اجرایی قوانین و مقررات دریایی وبا نگاهی به موقعیت ژئوپولیتیک خلیج فارس از لحاظ جغرافیای سیاسی و قدرتهایی جهانی، که چون مروارید زیبایی از دوران قدیم تاکنون ایران زمین را مزین نموده است. و گذشته از این مظهر، پیشینه دلاوران این سرزمین و بخشی از شناسنامه کشورمان به شمار میرود.

ساخت جزایر مصنوعی در سواحل کشور های مشرف به دریا بخصوص توسط کشورهای عربی همسایه جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس که بیشترین مالکیت جزایر آن به ایران تعلق دارد. می تواند چه تاثیری بر کشور های همسایه از لحاظ امنیت و منابع دریایی–اکوسیستم دریایی، زیست محیطی،توسعه پایدار ساحلی داشته باشد.

امروزه تمایل انسانها به ساخت جزایر مصنوعی و نوعی خشک کردن دریا امکان بهره گیری هر چه بیشتر در راستای اهداف بشر را فراهم می نماید.

خلیج فارس به عنوان گهواره آبی ایران و قلب تپنده خاور میانه یاد شده و دارای اکوسیستم منحصر به فرد در میان حوزه های آبی جهان می باشد. حال راهکارهای موثر در خصوص مقابله با تاثیرات و پیامد های   ساخت این گونه جزایر که حتی بتواند افکار جامعه جهانی را در این زمینه بسیج نموده تا پس از نشست های متعددو کارشناسی با حضور صاجب نظران این حوزه قوانین و مقررات تازه ای با توجه مقررات قبلی کنوانسیون های حقوق دریایی و توسعه پایدار ساحلی وضع گردد چیست.

ضمن آنکه محققان و صاحب نظران در این زمینه،بایستی نسبت به ارائه راهکارهای و ضوابط موثر در مورد ایجاداین جزایر که مورد اجماع جامعه بین الملل بوده و در آن حق و حقوق کشورهایی که حیطه دریا دارند رعایت گردیده باشد وضع و همگی ملزم به رعایت آن باشند اقدام نمایند.

واژه گان کلیدی : جزایر مصنوعی، خلیح فارس جغرافیای سیاسی، ژئوپولیتیک، دریا، مرز،محیط زیست

مقدمه

محیط جفرافیایی و جهان سیاست به گونه ای است که می تواند تمام طرز تفکرهاو سلیقه انسانها را به خود جلب کند.جغرافیدان ها به نحوه تاثیرگذاری سیاست نظم فضایی و نحوه تاثیر پذیری سیات از نظم فضایی می نگرند. در مراحل اول جفرافیای سیاسی دولت را به عنوان یک واحد سیاسی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. جغرافیای سیاسی نه تنها حوزه های کوچکتر مانند حوزه های محلی بلکه در بر گیرنده حوزه بزرگتر چون ملی، فراملی ،منطقه ای و جهانی می باشد. با توجه به مشخصات جامعه بین الملل و تفاوت آن با جوامع داخلی که جامعه جهانی تشکیل شده از کشورهای مستقل که با یکدیگر روابط گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و در کنار هم زندگی می کنند.

این جامعه جهانی دارای ویژگی های خاص خود چندی شامل اهداف غیر متشکل، ناهمگون و غیر واحد می باشد. و هر کشور دارای منافع مختلف و هدف خاص با توجه امنیت خود در نظر دارد. و هیچ مرکز یا مراجع بین الملی الزام آور که مجری قوانین مقررات بین الملل باشد وجود ندارد.

در فضای محیط جغرافیای سیاسی دنیا تمام کشور برای حفظ حیات منافع و امنیت ملی و حفظ تمامیت ارضی با توجه به مرزهای سیاسی مشخص شده که جداکننده یک واحد سیاسی از واحد دیگر است. در جهت تامین منافع و فراهم نمودن رفاه اجتماعی و آرامش و دیگر امکانات برای ملت خود در تلاش هستند.کاربرد جغرافیای سیاسی در حوزه های مختلف باعث شده تا ذهن افراد عادی روشنفکران دانشجویان اساتید بخصوص جغرافیدان ها را در مطالعه رویدادهای از این دست همسو سازد.

با توجه به شرایط طبیعی و اقلیمی و عدم توازن توزیع محیط جغرافیایی و جنبه های پنهان مفروضات محیط و نیروهای اجتماعی تعیین کننده خارج ار حیطه حوزه سیاسی دولتها کسی نمی داند چه حوادثی درآینده در شرف وقوع و چه سرنوشتی آینده کشورها را رقم می زند. (بعنوان مثال تحولات اخیر خاورمیانه )

نگرش به مناطق مختلف جغرافیای بسته به شرایط کشورها واقع در جهان چون پیشینه تاریخی، آزادی های سیاسی مدنی، اهمیت منطقه واولویت های نیروهای فرهنگی،سیاسی، اجتماعی، احزاب اقلیت ها فرعی و دینی، موسسیات مذهبی، افکار عمومی و سابقه حضور در مجامع بین المللی دارد.

امروزه آنچه در جغرافیای سیاسی مورد توجه مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. موقعیت محیط جغرافیایی نقش حیاتی آن در معادلات فرهنگی، اقتصادی،سیاسی، امنیتی و نظامی و تاثیر آن در امنیت جهانی می­باشد. منطقه حساس و حیاتی خلیج فارس که با توجه موقعیت استراتژیکی و ژئوپولیتیکی آن دارای سواحل طولانی وبا وجود یکی از تنگه های مهم بین المللی به نام هرمز دامنه تاثیرات آن از سطح منطقه فراتر رفته و قدرت های جامعه بین الملل را در اعصار مختلف متاثر ساخته است.

عدم وجود اصل تساوی کشورها در روابط بین الملل و نبود موازنه قدرت و رقابت در بین حفظ مرزها به عنوان یک واحد سیاسی حتی اگر کشور فاقد هر گونه وحدت طبیعی باشد. به لحاظ حفظ استقلال، منافع و اهداف ملی برای جمعیت مستقر در قلمرو آن یک امری بدیهی است.یک کشور در مطالعات جغرافیای سیاسی جای دارد. و از پیوند سه اصل سرزمین، ملت و حکومت تشکیل می شود.

بنابراین همه موضوعات با این مفاهیم و با بهره گرفتن از منابع، موقعیت طبیعی، فضایی بایستی هر زمان مورد بررسی و تجریه و تحلیل اساتید نخبگان علمی و مدیران با تجربه اهل فن قرار گیرد. و با ارائه نقطه نظرات و راهکارهای مفید و موثر بتوان با جامعه جهانی به رقابت پرداخت.

بااین توجه و تدابیر مشخص شده و هدفدار ضمن تعامل سازنده در روابط بین الملل بخصوص با کشور های همسایه در واقع نوعی همگرایی می توان به حفظ موقعیت سرزمینی، امنیت و آرامش جامعه و ضرورت زندگی انسان که از شخص گرفته تا خانواده، قوم، محله، شهر، جامعه و در راس آن اهداف ملی مورد نظر دست یافت. در عین حال بایستی نقش انسان را در چگونگی استفاده از عوامل جغرافیای مورد تاکید وبه همه عوامل موثر در فضای محیطی به صورت یک کل نگاه کرد. تا بتوان تاثیر این دو را بر قدرت و سیاست مملکت مورد بررسی قرار داد.

 

 

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

 

 

فصل اول :

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

ردّ دعوت… 65

امداد غیبی.. 66

عبور از نخستین آستان.. 67

این مطلب را هم بخوانید :