رسمی از فرار مغزها توسط مراکز رسمی و معتبری ارائه نشده است ولی برخی از گزارش ها نشان می دهند که به طور متوسط روزانه 5/2 نفر از افراد متخصص و نخبه علمی کشور، به خارج می روند و کشور را ترک می کنند.[2]
گرایش به مهاجرت نخبگان علمی ایران در طی سالهای 1350 تا 1370 پدیده ای است که از جهات گوناگون قابل بررسی و تحقیق است. نخست آنکه در طی این دو دهه ما با دو تحول بزرگ در ایران روبرو هستیم. یکی مسائل و عواملی که باعث وقوع انقلاب اسلامی در ایران شد و دیگری مسائلی که باعث شروع جنگ 8 ساله گردید.
این دو واقعه در تسریع مهاجرت نخبگان تاثیر فراوانی داشت و نخبگان زیادی در طی این دو دهه به علل گوناگون که شامل احساس ناامنی در جامعه به علت وقایع انقلاب و مسائل مربوط به آن و دیگری عواملی که موجب شروع جنگ 8 ساله، که پیامد آن ناامنی در کشور و مهیا نبودن شرایط لازم برای تحقیق و پژوهش در این سالها می باشد.
از عوامل مهم در وقوع انقلاب می توان به ناامنی در جامعه، تظاهرات و اعتصابات، تعطیلی مدارس و دانشگاه ها، جو اختناق و پلیسی در آن دوره، سانسور شدید در روزنامه و وسایل ارتباط جمعی و از سوی دیگر بالا رفتن درآمد نفت بطور بی سابقه، سفرهای اقتصادی گروه های مختلف اقتصادی به ایران از ژاپن، اروپا و آمریکا، سیاست دروازه های باز برای جبران کمبود مایحتاج و اقلام مورد نیاز، برقراری دادگاه های نظامی در جهت محکومیت جوانان مبارز و انقلابی، برخوردهای داخلی گروه های مسلح و انشعاب و تغییر مواضع به سازمان امنیت و ….. همه از مسائلی بود که در مهاجرت نخبگان از ایران به خارج تاثیر فراوانی داشت.[3]
1 .علامرضا ذاکر صالحی،” بررسی پدیده مهاجرت نخبگان و متخصصان به خارج از کشور”، مهاجرت نخبگان، انتشارات دفتر برنامه ریزی فرهنگی و اجتماعی، تهران 1379، ص4

1. 1. محمد خضری، ” دلایل و پیامدهای اقتصادی فرار مغزها “، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهارم، شماره جهارم، تهران 1380،ص558

1 . سید جلال الدین مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، جلد دوم، انتشارات اسلامی، قم،1360،ص285

این مطلب را هم بخوانید :