3ـ 7 لطائف اسرار توبه………………………………………………………………………………………………………………………… 54
3ـ 8 انواع توبه…………………………………………………………………………………………………………………………………… 55
عنوان صفحه
3ـ 8- 1عوام و صوفیه…………………………………………………………………………………………………………………………. 55
3ـ 8ـ 2توبه گروه های مختلف مردم……………………………………………………………………………………………………. 56
3ـ 8ـ 3توبۀ از غفلت………………………………………………………………………………………………………………………….. 57
3ـ 8ـ 4توبۀ مقرّبین…………………………………………………………………………………………………………………………… 57
3ـ 8ـ 5توبۀ خالص……………………………………………………………………………………………………………………………. 57
3ـ 8ـ 6 توبۀ انابت واستجابت……………………………………………………………………………………………………………… 57
3ـ 8ـ 7توبۀ عام ،خاص وخاص الخاص……………………………………………………………………………………………….. 58
3ـ 9 دیدگاه های عرفا دربارة انواع توبه………………………………………………………………………………………………… 59
3ـ 9-1امام صادق (ع)………………………………………………………………………………………………………………………… 59
3ـ 9-2غزالی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 59
3ـ 9ـ3هجویری…………………………………………………………………………………………………………………………………. 59
3ـ 9ـ 3ـ 1ـ توبه مؤمنان، اولیاء و انبیا…………………………………………………………………………………………………. 59
3ـ 9ـ 4سراج طوسی………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
3ـ 9ـ 5 خواجه عبدالله………………………………………………………………………………………………………………………. 60
3ـ 9ـ 6 میبدی………………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
3ـ 9ـ 7 قشیری…………………………………………………………………………………………………………………………………. 61
3ـ 10شرایط توبه……………………………………………………………………………………………………………………………… 61
3ـ 10-1توبه وندامت…………………………………………………………………………………………………………………………. 62
3ـ 10-2توبه ،سکوت واندوه……………………………………………………………………………………………………………….. 62
3ـ 10-3توبه،مخالفت با هوای نفس……………………………………………………………………………………………………. 62
3ـ 10-4توبه ومحاسبۀ نفس………………………………………………………………………………………………………………. 62
3ـ 10-5توبه ودوری از گناه وگناهکاران……………………………………………………………………………………………… 62
3ـ 10ـ6توبه،استفادۀ از حلال……………………………………………………………………………………………………………… 63
3ـ 10ـ 7توبه،عمل به وظایف بندگی………………………………………………………………………………………………….. 63
3ـ 10ـ 8توبه،محو سنت های باطل……………………………………………………………………………………………………. 64
3ـ 10ـ 9توبه وترک شهوات……………………………………………………………………………………………………………….. 65
3ـ 10ـ 10توبه ودوری از خاطره های گناه…………………………………………………………………………………………… 65
عنوان صفحه
3ـ 10ـ 11توبه واصلاح اعمال…………………………………………………………………………………………………………….. 65
3ـ 10ـ12توبه وحسن ظنّ به خدا……………………………………………………………………………………………………… 66
3ـ 11شروط توبه از منظر کمّل اولیاء…………………………………………………………………………………………………… 66
3ـ 11-1هجویری………………………………………………………………………………………………………………………………. 66
3ـ 11-1-1پذیرش توبه در ایّام گذشته………………………………………………………………………………………………. 67
3ـ 11-2سراج طوسی………………………………………………………………………………………………………………………… 67
3ـ 11-3مستملّی بخاری……………………………………………………………………………………………………………………. 67
3ـ 11ـ 4قشیری……………………………………………………………………………………………………………………………….. 68
3ـ 11ـ 5 غزالی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 68
3ـ 11ـ 6 میبدی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 68
3ـ 11ـ7 طبرسی………………………………………………………………………………………………………………………………. 69
3ـ 11-7-1 کیفیت توبه…………………………………………………………………………………………………………………….. 69
3ـ 11ـ7-2زمان توبه…………………………………………………………………………………………………………………………. 70
3ـ 11ـ8 احمد جام………………………………………………………………………………………………………………………….. 70
3-11-8-1توبه وامید…………………………………………………………………………………………………………………………. 70
3-11-9سلمی…………………………………………………………………………………………………………………………………… 70
3ـ 11-10مکّی………………………………………………………………………………………………………………………………….. 71
3ـ 11ـ 11 شیخ ابوالفتوح رازی………………………………………………………………………………………………………….. 71
3ـ 12اسباب توبه ……………………………………………………………………………………………………………………………… 72
3ـ 12-1اسباب توبه کردن…………………………………………………………………………………………………………………. 72
3ـ 12-2اسباب عدم توبه…………………………………………………………………………………………………………………… 72
3ـ 12-2-1علاج توبه نکردن………………………………………………………………………………………………………………. 73
3ـ 12-2-1-1ایمان به آخرت و نا پایداری عمر…………………………………………………………………………………… 73
3ـ 12-2-1- 2 امید معقول……………………………………………………………………………………………………………… 73
3ـ 13آثار توبه…………………………………………………………………………………………………………………………………… 73
3ـ 13-1ظهور ایمان………………………………………………………………………………………………………………………….. 73
3ـ 13-2نورانیِّت قلب…………………………………………………………………………………………………………………………. 74
عنوان صفحه
3ـ 13-3ستّاریّت خداوند……………………………………………………………………………………………………………………. 74
3ـ 13-4 آگاهی از غیب…………………………………………………………………………………………………………………….. 74
3ـ 13-5 طهارت روح………………………………………………………………………………………………………………………… 75
3ـ 13-6 ا فزایش قدرت وعزّت………………………………………………………………………………………………………….. 75
3ـ 13- 7 لطف الهی………………………………………………………………………………………………………………………… 76
3ـ 13-8شادی خداوند………………………………………………………………………………………………………………………. 76
3ـ 13-9 محبوب آسمان وزمین شدن……………………………………………………………………………………………….. 76
3ـ 13ـ 10 ورود به بهشت…………………………………………………………………………………………………………………. 77
3ـ 14آثار توبه نکردن…………………………………………………………………………………………………………………………. 77
3ـ 14-1 از دست دادن نعمت ها………………………………………………………………………………………………………… 77
3ـ 14-2 همّ وغم………………………………………………………………………………………………………………………………. 77
3ـ 14-3شادی از دنیا واز دست دادن آخرت………………………………………………………………………………………… 78
3ـ 14-4استدراج……………………………………………………………………………………………………………………………….. 78
3ـ 14-5 جلب نقمت………………………………………………………………………………………………………………………… 78
3ـ 14-6 هلاکت……………………………………………………………………………………………………………………………….. 78
3ـ 14ـ 7 توبه و سعة رحمت الهی……………………………………………………………………………………………………… 79
3ـ 14-8 تیره گی روح……………………………………………………………………………………………………………………….. 79
3ـ 15 سرگذشت ها وحکایت ها ی توبه کننده گان…………………………………………………………………………… 79
3ـ 15-1 نکاتی در بارۀ داستان وحکایت…………………………………………………………………………………………….. 79
3ـ 15-1-1 توبۀ حسن بصری…………………………………………………………………………………………………………… 80
3ـ 15-1-2توبۀ دوست خدا……………………………………………………………………………………………………………….. 82
3ـ 15-1-3 توبۀعتبه بن الغلام…………………………………………………………………………………………………………. 82
3ـ 15-1-4 توبۀ خرما فروش……………………………………………………………………………………………………………… 82
3ـ 15-1-5 توبۀ مست……………………………………………………………………………………………………………………… 83
3ـ 15-1-6 توبۀ بشر حافی………………………………………………………………………………………………………………. 83
3ـ 15-1-7 توبۀ ابرا هیم ادهم…………………………………………………………………………………………………………… 83
3ـ 15-1-8 توبۀ فضیل بن عیاض………………………………………………………………………………………………………. 83
عنوان صفحه
3ـ 15-1-9 توبۀ اهل دیه…………………………………………………………………………………………………………………… 84
3ـ15-1-10 توبۀ جوان گنهکار…………………………………………………………………………………………………………… 84
فصل چهارم:توبه درآثار منظوم
درآمد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 85
4-1 فردوسی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 86
این مطلب را هم بخوانید :
4-1-1سفارش به توبه……………………………………………………………………………………………………………………….. 86
4-2اشعار منتسب به ابو سعید ابی الخیر……………………………………………………………………………………………… 86
4-2-1 توبه، توفیق الهی…………………………………………………………………………………………………………………….. 86
4-2-2رحمت بی کران الهی………………………………………………………………………………………………………………. 87
4-2-3 توبه،زدایندۀ شرک…………………………………………………………………………………………………………………… 87
4-2-4توبه و رحمت………………………………………………………………………………………………………………………….. 87
4-2-5تو به ،فضل خدا……………………………………………………………………………………………………………………….. 88
4 -2-6 امید به بخشش الهی……………………………………………………………………………………………………………… 89
4-2-7توبه از ما سوی الله…………………………………………………………………………………………………………………… 90
4-2-8توبه از امید های نادرست…………………………………………………………………………………………………………. 90
4-2-9 توبه ازمعشوقه های دروغین…………………………………………………………………………………………………….. 91
4ـ 2ـ 10 توبه از حجب……………………………………………………………………………………………………………………… 91
4ـ 2ـ 11 توبه از هر لذتی به جز انس با خدا………………………………………………………………………………………. 91
4-3 ناصر خسرو قبادیانی……………………………………………………………………………………………………………………. 92
4ـ 3-1 توبۀ گناهکاران………………………………………………………………………………………………………………………. 92
4ـ3-2 توبه ،پیش از مرگ…………………………………………………………………………………………………………………… 92
4ـ 3-3شادابی ارمغان توبه………………………………………………………………………………………………………………….. 93
4ـ 3-4 توبۀ حقیقی………………………………………………………………………………………………………………………….. 93
4ـ 3-5 توبه،نیکو کنندۀ بدی ها…………………………………………………………………………………………………………. 93
4ـ 3-6 توبه، بار گران…………………………………………………………………………………………………………………………. 94
4ـ 3-7 توبه، داروی گناه…………………………………………………………………………………………………………………….. 94
عنوان صفحه
4ـ 3-8 شتاب درتوبه…………………………………………………………………………………………………………………………. 94
4ـ 4 مسعود سعد سلمان……………………………………………………………………………………………………………………. 95
4ـ 4-1آشنائی با توبه………………………………………………………………………………………………………………………… 95
4ـ 4-2توبه، راه نجات ……………………………………………………………………………………………………………………….. 95
4ـ 5 مجدودبن آدم سنایی…………………………………………………………………………………………………………………. 96
4ـ 5-1 توبه، فرشتة الهی…………………………………………………………………………………………………………………… 96
4ـ 5-2 توبه، طریق وصال…………………………………………………………………………………………………………………… 96
4ـ 5-3 سلاح توبه ……………………………………………………………………………………………………………………………. 96
4-5-4 توبه، عصای موسی………………………………………………………………………………………………………………….. 97
4ـ 5-5 گداختن تن…………………………………………………………………………………………………………………………… 97
4ـ 5-6توبۀ شرمسار…………………………………………………………………………………………………………………………… 97
4ـ 5-7توبه راهی به سوی دوست……………………………………………………………………………………………………….. 97
4-5-8 توبه درهم کوبندۀ شیاطین……………………………………………………………………………………………………… 98
4ـ 5-9 توبۀ دلبران……………………………………………………………………………………………………………………………. 98
4ـ 5ـ10توبه نکردن سالک…………………………………………………………………………………………………………………. 98
4ـ 5ـ 11 خداوند پناه سالک………………………………………………………………………………………………………………. 98
4ـ 5ـ 12 توبه و حلم خدا………………………………………………………………………………………………………………….. 99
4ـ 5ـ 13 توبه پیش از قیامت…………………………………………………………………………………………………………….. 99
4ـ 5ـ 14 توبه صادق…………………………………………………………………………………………………………………………. 99
4ـ 5ـ 15 توبه از عبادات نادرست……………………………………………………………………………………………………….. 100
4ـ 5ـ 16توبه و تسویف………………………………………………………………………………………………………………………. 100
4ـ 5ـ 17توبه از زهد ریائی…………………………………………………………………………………………………………………. 100
4ـ 6 محمدبن علی سوزنی سمرقندی…………………………………………………………………………………………………. 100
4ـ 6-1 بهار توبه شکن………………………………………………………………………………………………………………………. 100
4ـ 6- 2 توبه ،عامل نجات…………………………………………………………………………………………………………………. 101
4ـ 6-3 توبة موفق………………………………………………………………………………………………………………………………. 101
4ـ 6-4 توبۀ شاعر………………………………………………………………………………………………………………………………. 101
عنوان صفحه
4ـ 6-5 سایه طوبی، رهاورد توبه…………………………………………………………………………………………………………. 102
4ـ7 افضل الدین خاقانی…………………………………………………………………………………………………………………….. 102
4ـ 7-1 شاعر و شکستن توبه……………………………………………………………………………………………………………… 102
4ـ 7-2 توبه وتشبیه…………………………………………………………………………………………………………………………… 102
4ـ 7-3 کیفیت توبۀ شاعر………………………………………………………………………………………………………………….. 103
4ـ 7-4 توبه و تاب نیاوردن در برابر زیبا رویان……………………………………………………………………………………… 104
4ـ 7-5 شادابی در پرتو توبه……………………………………………………………………………………………………………….. 105
4ـ 7-6 توبه از شراب خوردن………………………………………………………………………………………………………………. 105
4ـ 8 الیاس بن یوسف نظامی……………………………………………………………………………………………………………… 105
4ـ 8-1 داروی توبه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 105
4ـ 8-2 توبه راه رسیدن به خلافت الهی……………………………………………………………………………………………… 106
4ـ 8-3 توبه یاور سالک……………………………………………………………………………………………………………………… 106
4ـ 8-4 توبه مانع شرمندگی……………………………………………………………………………………………………………….. 106
4ـ 8-5 توبه و قضا……………………………………………………………………………………………………………………………… 107
4ـ 8-6 توبه نکردن از عشق………………………………………………………………………………………………………………… 107
4ـ 9 فریدالدین عطار…………………………………………………………………………………………………………………………. 107
4ـ 9-1 توبه ، سبب لطف الهی…………………………………………………………………………………………………………… 107
4ـ 9-2 توبه از عمر از ضایع شده………………………………………………………………………………………………………… 108
4ـ9-3 توبۀ عارف………………………………………………………………………………………………………………………………. 108
4ـ 9-4 توبه، سبب سیادت………………………………………………………………………………………………………………… 109
4ـ 9-5 توبه نکردن شاعر از محبت به معشوق……………………………………………………………………………………… 109