چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین طراحی شغل و عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه صورت گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا جزء پژوهش­های توصیفی از نوع همبستگی بود. جهت رسیدن به این هدف، از بین جامعه کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه نمونه ­ای به تعداد 125 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه­های عملکرد شغلی صالحی(1382) (پایایی 87/0 در این پژوهش) و پرسشنامه طراحی شغل محقق ساخته(پایایی شرح شغل،73/0 و احراز شغل86/0) بر روی آن­ها به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که بین طراحی شغل(شرایط احراز شغلی و شرح شغلی) با عملکرد شغلی کارکنان رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت، به این صورت که با افزایش توجه به طراحی شغلی به میزان عملکرد شغلی کارکنان نیز افزوده  شد. با این وجود نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که شرایط احراز شغل با 2/19 درصد بالاترین نقش را در واریانس عملکرد شغلی کارکنان بر عهده دارد و این رقم در خصوص شرح شغل به 4/7 درصد کاهش یافت.

کلیدوازگان: طراحی شغل، شرح شغل، شرایط احراز شغل ، عملکرد شغلی

1-1. مقدمه

هر سازمانی دارای هدفهای خاصی است و به منظور نیل به اهداف، سازمان دارای وظایف و مسئولیت هایی است كه این وظایف ومسئولیت­ها باید میان كاركنان

 سازمان تقسیم شود تا با انجام آنها اهداف سازمان محقق گردد. شغل كوچكترین بخش وظایف­ومسئولیت­های سازمان است كه از نظر سازماندهی مورد استفاده قرار می­گیرد و به كاركنان محول می شود. به این نحو، اثر و اهمیت مشاغل یک سازمان در نیل به هدفهای آن سازمان مشخص می شود و بدین جهت تجزیه شغل در سازمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

اصولاً اداره امور استخدامی و تحقق هدفهای پرسنلی مستلزم تحقیق، مطالعه و شناسایی انواع مشاغل یک سازمان و تهیه شرح شغل و شرایط احراز مشاغل آن سازمان است كه از طریق كاربرد روش های تجزیه شغل و طبقه بندی مشاغل صورت می پذیرد. در واقع شغل سنگ اول و مبنای كار ادارات كارگزینی است، و تجزیه شغل بهترین نقطه شروع برای شناسایی دقیق و صحیح یک سازمان و اعمال اصول و وظایف مدیریت امور كاركنان به شمار می رود. لذا باید در بدو امر مشاغل یک سازمان به خوبی شناخته شوند. مشاغل حكم آجرها و مصالح یک بنا را دارد كه سازمان نامیده می شود (كاظمی1380؛48).

از سوی دیگر شغل و شاغل دو روی یک سكه و لازم و ملزوم یكدیگرند و هر كدام بدون دیگری مفهوم ندارد. هر تحلیلی از پیوند میان شغل و شاغل در هر شغلی نشان می دهد كه مسائل بهره وری و كیفیت زندگی كاری تا اندازه ای برخاسته از شیوه طراحی شغل ها است. طراحی شغل بر پایه خصوصیاتی كه ویژه و یگانه هر سازمان و كاركنان آن است به فراهم آوردن مجموعه ای از مقصودها، ویژگیهای كار و وظیفه هایی در آن فضای معین و معلوم سازمانی می انجامد. طراحی شغل نوعی كار همراه با آفرینش است.

تحلیل شغل فرایند تعریف و تثبیت جنبه های گوناگونی از شغل است كه مقصودها، ویژگیهای كار، وظیفه های كار، رفتار، مهارتها و تواناییهای بایسته را در فضای معلوم و معین سازمانی در بر می گیرد. تحلیل شغل نوعی كار همراه با پژوهش است. تحلیل شغل اغلب به دو موضوع اصلی می انجامد: یكی شرح شغل و دیگری شرایط احراز شغل كه هر دو به عنوان مبنایی مهم در طراحی شغل می باشند (دولان و شولر 1379؛85).

1-2. بیان مسئله

این مطلب را هم بخوانید :

امروزه منابع انسانی به عنوان ارزشمندترین سرچشمه خلاقیت در سازمانها بشمار می روند و والاترین جایگاه را در امر توسعه دارند. موفقیت سازمانهای امروزی در تحقق بخشیدن به اهدافشان در گرو نیروی انسانی كارا و كارآمدی می باشد كه در این سازمانها وجود دارد.

نیروی انسانی در سازمان برای آنكه بتواند به بهترین نحو ممكن وظایف خود را انجام دهد می بایست از شغل خود ونیز وظایف محوله و حوزه فعالیت و آزادی عمل خود رضایت كامل را داشته باشد و تنها در صورت حصول این رضایت است كه عملكرد كاركنان در سازمان رشد قابل توجهی چه به لحاظ كیفی و چه به لحاظ كمی خواهد داشت.

از این رو طراحی شغل در سازمان متأثر از موارد زیادی می باشد و همچنین بر موارد بسیار زیادی نیز تأثیرمی گذارد و در واقع با آنها ارتباط دارد كه از این جمله عملكرد كاركنان است. طراحی شغل از جمله