| عنوان | صفحه | ||
| فصل اول : كلیات پژوهش | |||
| 1-1مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . | 2 | ||
| 1-2- بیان مساله. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 2 | ||
| 1-3- هدف پژوهش. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . … . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . | 3 | ||
| 1-4- سؤالات پژوهش. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 4 | ||
| 1-5- ضرورت پژوهش . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 4 | ||
| 1-6- تعریف مفاهیم . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. | 6 | ||
| فصل دوم : ادبیات پژوهش | |||
| بخش اول: تبیین رویکرد تفکر انتقادی (معنا ، مبانی و …). . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 2-1- مقدمه. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . | 10
10 |
||
| 2-1-2- معنا و مفهوم تفکر انتقادی. . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . | 10 | ||
| 2-1-2-1- مرز تفکر انتقادی و شبه تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 14 | ||
| 2-1-2-2-تفکر انتقادی به عنوان یک محصول یا فرایند. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 15 | ||
| 2-1-2-3- تلاش برای یافتن یک تعریف جامع . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . | 18 | ||
| 2-1-2-4- تفاوت رویکردتفکر انتقادی با انواع دیگر رویکردهای تفکر. . . . . . . .. . . . . . . . . | 19 | ||
| 2-1-3- مبانی تفکر انتقادی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 25 | ||
| 2-1-3-1- مبانی فلسفی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. | 25 | ||
| 2-1-3-1-1- اندیشه های دورۀ کلاسیک. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 25 | ||
| 2-1-3-1-2- اندیشه های دورۀ رنسانس. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 27 | ||
| 2-1-3-1-3- عصر روشن گری . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .. . .. .. . . . . . . . . .. . . . . . | 31 | ||
| 2-1-3-1-4- اندیشه ها ی معاصر. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 34 | ||
· جان دیوئی، پدر تفکر انتقادی مدرن. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .
· رابرت انیس و تفکر مسئولانه . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . · نظریه پردازان انتقادی(مکتب فرانکفورت) . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . · لیپمن و کاربری تفکر انتقادی در آموزش فلسفه به کودکان. . . . . . . . . . . . . . . . . .. – مبانی فلسفی برنامه فلسفه برای کودکان. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 1- مبانی هستی شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2- مبانی انسان شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3- مبانی معرفت شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4- مبانی ارزش شناختی . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-3-2- مبانی روانشناختی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-3-2-1- دیدگاه شناختی ژان پیاژه. . . .. . . . . . . . . . ……. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-3-2-2- دیدگاه ویگوتسکی. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-4- مؤلفه ها، ویژگی ها و رویکردها.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-4-1- مؤلفه های تفکر انتقادی. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 2-1-4-2- ضرورت توجه به هر دو مؤلفۀ تفکر انتقادی.. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-4-3- مهارت ها و تمایلات در تفکر انتقادی.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 2-1-4-4- رویکردهای تفکر انتقادی.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-4-4-1- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت عام. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-4-4-2- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت در حوزۀ خاص. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 2-1-5- آموزش مبتنی بر تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-1- تفکر انتقادی در آموزش و پرورش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 2-1-5-2- چرا فقدان تفکر انتقادی؟. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-پرورش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . 2-1-5-3-1- پرورش مهارت های تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-2- آموزش مبتنی بر دیالوگ. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-3- بهره گیری از فنون طرح پرسش. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-4- یادگیری مبتنی بر همیاری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2-1-5-3-5- یادگیری بر مبنای حل مسأله. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-6- آموزش بر مبنای مورد کاوی. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1-5-3-7- آموزش راهبردهای فراشناختی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8- پرورش تمایلات تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8-1- موانع تفکر انتقادی. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . 2-1-5-3-8-2- باورهای معرفتی در تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 2-1-5-3-9- مؤلفه های کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی. . . . . .. . . . . . . . . . . . . 2-1-6- سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 2-1-6-1- شیوه های سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 2-1-6-2- ابزارهای سنتی سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 2-1-6-3- مسایل و مشکلات سنجش تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .
بخش دوم : تعقل و تفکر در قرآن و روایات |
34
35 37 44 50 51 52 54 55 56 58 60 65 65 67 69 73 73
76 80 80 81 84 86 88 90 91 93 94 95 96 97 102 103 108 109 1114 124 |
||
| 2-2-1- مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 128 | ||
| 2-2-2-اهمیت تفکر نقادانه در قرآن و روایات. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . | 128 | ||
2-2-3- مفهوم تفکّر در لغت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .
2-2-4-مفهوم تفکّر در قرآن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 2-2-5- رابطه مفهوم قرآنی « تفکّر» با « تعقّل» و مراتب آنها. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2-6-تفکر انتقادی در تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2-6-1-مراحل تفکر و تعقل انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2-6-1-1-مرحله اول : سمع و نظر نقادانه. . . . . . . . . . . . . . …….. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2-6-1-2-مرحله دوم : ارزیابی مشاهدات و شنیده ها . . . . . . ……………. . . . . . . . . . . 2-2-6-1-3-مرحله سوم : عبرت و تذکر. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . . . . . . .. . . . . . . 2-2-6-1-4- مرحله چهارم : برداشت آیه گونه از حقایق عالم. . . .. . . . . …………….. . . 2-2-6-1-5- مرحله پنجم:تعقل انتقادی:شکل گیری نظام معیارتوحیدی.. .. ………………. 2-2-6-2- موانع تفکر و تعقل انتقادی در تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . بخش سوم : تبیین و تطبیق تحلیلی اهداف و مبانی |
129
130 131 134 134 134 140 142 144 147 151 |
||
| مقدمه. . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 154 | ||
| 2-3-1- بررسی تطبیقی اهداف. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . | 155 | ||
2-3-1-1- اهداف رویکرد تفکر انتقادی و آموزش فلسفه برای کودکان. . . . . . . . . . . . .
2-3-1-2- اهداف نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی. . . . . . . .. . . . .. . . . . . . .. .. . . . . . . . 2-3-1-3- تحلیل تطبیقی اهداف دو رویکرد. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2- بررسی تطبیقی مبانی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . . . . . . . . . . 2-3-2-1- مبانی هستی شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2-1-1-جهان شناسی در رویکرد تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . 2-3-2-1-2- جهان شناسی در رویکرد تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2-1-3- مقایسه جهان شناسی در هر دو دیدگاه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 2-3-2-2- مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3-2-2-1- انسان شناسی در رویکرد تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . .. . . . . . . . 2-3-2-2-2- انسان شناسی در رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی. . . . . . . . . . . . . .. . .. . . . . . . 2-3-2-2-3- مقایسه انسان شناسی در هر دو دیدگاه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . |
155
158 161 163 163 163 165 170 172 172 174 191 |
||
| بخش چهارم : پیشینه پژوهش | |||
| 2-4-1- تحقیقات انجام شده در ایران. . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 194 | ||
| 2-4-2- تحقیقات انجام شده در خارج از ایران. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 204 | ||
| 2-4-3- تمایز تحقیق پیش رو از تحقیقات انجام شده . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . | 207
|
||
| فصل سوم : روش پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | این مطلب را هم بخوانید : اثرات مثبت و منفی زیست محیطی گردشگری روستایی |
209 | |
| مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 210 | ||
| 3-1- روش پژوهش . … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 210 | ||
| 3-2- روش اجرای پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . | 210 | ||
| 3-3- جامعه و نمونه پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 211 | ||
3-4- طرح پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و نمودار مفهومی یافته ها . . .
مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . . . . . . . .. . . . . نمودار مفهومی تفکر انتقادی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
211
213 214 216 |
||
| نمودار مفهومی تطبیق اهداف.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . | 216 | ||
| نمودار تطبیق مبانی هستی شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 217 | ||
| نمودار تطبیق مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . | 218 | ||
فصل پنجم : نتیجه گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . |
219
220 |
||
| 5-1- مقدمه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . | 222 | ||
| 5-2- پاسخ به سؤالات اول. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 222 | ||
5-3- پاسخ به سؤال دوم و سوم پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5-3-1- تحلیل تطبیقی اهداف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-3-2- تحلیل تطبیقی مبانی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . . . . . . 5-3-2-1- مبانی جهان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-3-2-2- مبانی انسان شناسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-4- پاسخ به سؤال چهارم پژوهش. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
223
223 225 225 227 229 |
||
| 5-5- محدودیت های پژوهش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 239 | ||
| 5-6- پیشنهاد ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 240 | ||
| منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . | 241 |
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه علوم تربیتی
