سورگوم علوفه ی بیش از پیش احساس می شود.بدین منظور آزمایشی درتابستان سال 1389 در شهرستان کوهدشت با بهره گرفتن از طرح آماری کرت های خرد شده بر پایه بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. هدف این تحقیق بررسی اثرات تراکم کاشت (20000،25000،32000 بوته در هکتار) و محلول پاشی کود اوره (0و100و200و300) کیلو گرم بر هکتار بر رشد و نمو سورگوم علوفه ای در شهرستان کوهدشت بود. کود ازته در چهار سطح 0،100،200،300 کیلو گرم به عنوان کرت اصلی و تراکم در سه سطح (20،25،32هزار بوته در هکتار) به عنوان کرت فرعی لحاظ گردید.اثر این عوامل بر روی صفات فنولو ژیک، صفات مرفولوژیک،اجزاء عملکرد ،شاخص های رشد مورد بررسی قرارگرفت. زمان سبز شدن و سنبله رفتن بر اساس میانگین 5 بوته محاسبه شد.حداکثرمقادیر ارتفاع بوته و وزن ساقه در اوره سطح چهارم و تراکم سوم(N4D3) با مقادیر253 سانتی متر و 900 گرم در بوته به دست آمد.مقادیر حداکثر شاخص برگ و سرعت رشد محصول به ترتیب با6/5و 79 گرم در متر مربع در 1009 درجه روز رشد مشاهده شد در حالی که مقادیر زیاد سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص، با 048/0 و 23 گرم درمتر مربع در 500 درجه روز رشد حاصل گردید.با افزایش سطوح تراکم وکود اوره ،وزن خشک کل ،وزن خشک برگ ،شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول افزایش یافت. حداکثر وزن خشک کل به میزان 3500 گرم درمتر مربع در 1150 درجه روز رشد مشاهده شد.
فصل اول: مقدمه و اهداف
1-1- مقدمه
یكی از عمدهترین مشكلات تولید پروتئین و محصولات دامی در كشور، كمبود علوفه و خوراك كافی جهت تغذیهی دامها میباشد. سورگوم علوفهای (sorghum
bicolor (L) monch) یكی از مهمترین گیاهان علوفهای مناطق خشك و نیمهخشك دنیا است كه به علت سازگاری با شرایط گرم و خشك و بالا بودن كارایی مصرف آب میتواند در مناطقی كه با كمبود آب مواجه هستند تولید خوبی داشته باشد. امروزه علاوه بر ارقام بومی متداول، كشت ارقام هیبرید پر محصول سورگوم نیز در ایران رو به افزایش است(20و12).سورگوم علوفهای عمدتا در مناطق جنوب ایران كشت میشود و معمولا تراكم كاشت پایین و فاصلهی ردیفی كم باعث افزایش تولید مادهی خشك علوفهای میگردد، اما با افزایش تراكم كیفیت علوفه كاهش مییابد. این گیاه در شرایط دیم نیز بخوبی شرایط آبیاری رشد موفقیتآمیزی دارد. علوفهی آن تقریبا برای تغذیه بیشتر دامها مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین میتواند بعنوان علوفه خشک و سیلویی مورد استفاده قرار گیرد. به هر حال کیفیت سورگوم علوفهای، به علت کم بودن محتوای پروتیین و وجود اسید پروسیک پایین است. بنابراین بهبود کیفیت و کمیت سورگوم علوفه ای الزامیست (12)
سورگوم علوفهای پنجمین غله بعد از گندم، برنج، ذرت و جو می باشد (fao 2004) و برای سیستم های کشت پایدار بسیار مناسب است زیرا توانایی زنده ماندن در شرایط محدودیت آب را دارد (53و34). اهمیت آن به عنوان یک گیاه علوفهای، رشد آن در نقاط مختلف دنیا و همچنین سودمندی بالا از یک طرف و توانایی سازگاری با آب و هوای مختلف و شرایط کمبود آب از طرف دیگر میباشد. سورگوم میتواند در هر دو شرایط آب و هوایی گرم در سودان، یا آب و هوای نسبتا سرد در جنوب کانادا سازش یابد. تحت شرایط محدودیت ممکن است بطور معنی داری سود بیشتری نسبت به ذرت تولید کند (76).
در گیاهان علوفهای از گونههای مختلف از جمله سورگوم، در شرایط افزایش غلظت CO2 و تیمارهای مختلف نیتروژن، افزایش CO2 تنها درر صورتی میتواند منجر به افزایش عملکرد و رشد مجدد بهتر گردد که گیاه در محدودیت نیتروژن قرار نداشته باشد و بتواند به نسبت افزایش غلظت CO2، از خاک نیز نیتروژن بیشتری جذب نماید. گزارش شده است که افزایش نیتروژن اثر مثبتی بر روی ارتفاع گیاه و عملکرد شکر در سورگوم شیرین داشته است. هر چند علوفه سورگوم و دانهی آن نقش عمدهای در تغذیه دام و زندگی روزمره انسان دارد، اما با این وجود در اکثر کشورهای جهان پژوهش و پیشرفت در امر تولید و مدیریت این گیاهان، در مقایسه با تلاش و توجهی که به سایر محصولات معطوف میشود، اندک است. با توجه به کمبود مراتع غنی و فشار دام بر آنها، بررسی و مطالعه پیرامون کشت این محصولات اهمیت ویژهای مییابد (74).اظهار داشتند که توزیع مساوی کود نیتروژن در دو نوبت، موقع کاشت یا بعد از تنک و پس از برداشت چین اول، بهطور
این مطلب را هم بخوانید :
مقاله حقوقی درباره قوانین راجع به اموال
معنیداری عملکرد ماده خشک سورگوم علوفهای را افزایش داده واجزای عملکرد را نیز بهبود میبخشد.در عین حال، استفاده موثر از نیتروژن به عوامل مختلفی بستگی داشته ومیزان نیاز گیاهان با توجه به این عوامل متفاوت میباشد(27، 41 و 2).
عملیات زراعی نیز میتواند عملکرد سورگوم را تحت تاثیر قرار دهد و تراکم کاشت یکی از ابزار عمده مورد نیاز برای رشد گیاه و عملکرد است. تراکم کاشت بالا عملکرد دانهای و علوفهای سورگوم را تحت تاثیر قرار میدهد. افزایش تراكم گیاهی باعث افزایش ارتفاع و وزن خشك ساقه میشود و تعداد پنجه را نیز كاهش میدهد و از طرفی عملكرد مادهی خشك و محتوای پروتئین علوفهی سورگوم با دادن كود سرك افزایش مییابد. گزارشها حاکی از این است که برهمکنش مقادیر کود نیتروژن و آرایش کاشت (تراکم بوته) بر درصد پروتئین خام تاثیر معنی داری نداشت (4). نظر به اینكه كود شیمیایی نیتروژن و فاصله ی بوته ها روی ردیف کاشت ( تراكم در واحد سطح) نقش مهمی در تولیدات گیاهی، به خصوص در گیاهان علوفهای ایفا میكنند و میتوانند خصوصیات مورفولوژیکی سورگوم علوفهای را بهطور معنیداری تحت تاثیر قرار دهند، بررسی میزان كاربرد كود نیتروژن و فاصله ی بوته ها (تعداد بوته در واحد سطح) برای هر محصول گیاهی از اهمیت بسزایی برخوردار است.