بحث پیرامون خانواده و راه های تحكیم آن از بحث های متداول مجامع علمی است و علوم مربوط به آن ، به ویژه روان شناسی تلاش می كند كه تدابیری به عمل آورد كه روز به روز میزان ثبات خانواده را فزونی بخشد . خانواده نهادی است كه همه نهادهای دیگر با آن ارتباط دارد و به حق شایسته است كه بیش از این ها درباره خانواده تحقیق كنیم . خانواده جامعه ای است كوچك كه از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است (حسینی ، 1379) .
خانواده نخستین نهاد اجتماعی است كه افراد در آن پرورش می یابند و نهادهای اجتماعی دیگر را پایه گذاری می كنند ، كه پایه و اساس آنها در صورتی سالم خواهد بود كه خانواده سالم باشد و علاوه بر نقشی كه خانواده در حفظ سلامت جسمی و روانی افراد دارد تاثیر به سزایی در پیشگیری از انواع آسیب های اجتماعی و سلامت جامعه نیز دارد ( سلیمانیان ، 1376 ) .
با توجه به اینكه خانواده ركن اصلی هر جامعه ای را تشكیل میدهد و مشكلات مربوط به خانواده میتواند تأثیرات اساسی در آن جامعه ایجاد كند. هرگونه تحقیق در این زمینه میتواند نتایج با ارزشی را برای مسئولین و دست اندركاران جامعه در راستای پیشگیری و حل مسایل جامعه از جمله فساد ، بزهكاری و غیره داشته باشد. اگر در جامعهای آمار طلاق ناچیز باشد الزاماً به معنای ازدواجهای موفق و سازگاری زناشویی نیست. بسیاری از زوجها در خانوادهای زندگی میكنند كه طلاق روانی در آن حكمفرماست. بدین معنا كه هیچ گونه رابطه عاطفی و جسمانی بین زن و شوهر وجود ندارد و زندگی به صورت اجباری و با حداقل تعامل به پیش میرود. به همین جهت ضروری است با دیدگاهی آسیبشناسانه به علل درون فردی ناسازگاریهای زناشویی و عدم موفقیت در ازدواجها پرداخته و نقش آموزش خانواده در سازگاری و رضایت زناشویی مورد بررسی قرار گیرد، چرا كه عدم وجود جو سالم در خانواده از موانع اصلی انتقال آداب، رسوم، فرهنگ و ارزشهای مثبت جامعه به نسلهای بعدی است.(شفیع آبادی و ناصری ، 1376 )
بحث در این پژوهش ، روی تاثیر آموزش خانواده بر رضایت مندی زناشوئی والدین تمركز كرده تا شاید بتوان بعد از ازدواج ویژگی های زوجین را شناسایی و در مشاوره های مربوط به ازدواج در پیشگیری از طلاق و مشكلات و اختلافات زناشویی و یا حتی در مشاوره های زناشوئی با تاكید بر تغییر این خصلت ها به تداوم زندگی خانوادگی كمك بسزایی كرده باشیم .
در این پژوهش محقق با این مساله روبروست كه آیا آموزش خانواده به شیوه شناختی – رفتاری[8] تاثیری در رضایت زناشویی افراد دارد ؟ بنابراین محقق سعی دارد تا تاثیر آموزش خانواده به شیوه شناختی – رفتاری بر رضایت مندی زناشویی والدین را بررسی كند و در صورت تائید آن ، با توجه به پیشینه تحقیق ، استفاده كاربردی آن را برای آموزش والدین چه در مدارس و چه در محافل علمی مطرح سازد .
1-3- اهمیت و ضرورت مساله
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است كه ناشی از پیوند زناشویی زن و مرد است و در آن اعضای خانواده كه شامل زوجین و فرزندان و گاهی هم اجداد و نوه هاست ، بر اساس همزیستی مسالمت آمیز ، تفاهم ، مشاركت و تعاون زندگی می كنند . خانواده معمولاً واحدی كوچك ، متشكل از دو یا سه نفر است . ولی از نظر اهمیت ، آن را از مهمترین نهادهای اجتماعی و نخستین منبع سازگاری و پرورش نسل و عالیترین سرچشمه خوشبختی و غنی ترین منبع عاطفه دانسته اند ( ثنایی ، 1378)
به طور كلی هدف و انتظار از كلاسهای آموزشی[9] آن است كه تغیرات مطلوبی در نظام اعتقادی فرد بوجود آورد و متعاقب آن فرد رفتارهای مطلوبی از خود بروز دهد و به نحوه مناسبی عاطفه به خرج دهد . پس از خاتمه آموزش انتظار می رود كه فرد عقاید غیر منطقی و غیر عقلانی خود را رها كند و به سوی تفكر منطقی و عقلانی روی آورد . انتظار می رود كه فرد بسیاری از تاكیدهایش را كه در روند اندیشه و رفتار و انتظار از خود و دیگران بر اساس اجبار ، الزام و وظیفه توجیه می كند ، رها كند و نسبت به امور نگرشی طبیعی كسب كند . علت هر گونه ناراحتی كژ خویی و بد رفتاری را از محیط دیگران برگیرد و به شیوه ی تفكر و نگرش خود منسوب كند و متعاقباً مسئولیت تغیر آن ر ا خودش بر عهده بگیرد . از هر گونه تلقین به نفس و اعمال و افكار مخرب و ناقض نفس بپرهیزد و تفكر سازنده تر و منطقی تر داشته باشد این موضوع را دقیقاً بپذیرد كه ذاتاً تمایل دارد كه به شیوه ای عقلانی و یا غیر عقلانی عمل كند و انتخاب هر یک از این دو به دست خود اوست . از مطلق گرایی به كمال جویی غیر منطقی بپرهیزد و بیشتر به خود بر اساس آنچه كه هست به خواسته های منطقی اش ارزش بدهد ، نه بر اساسی نحوه عملش با آرمانهای بی پایه اش . فلسفه غیر عقلانی و غیر منطقی خود را نسبت به زندگی تغییر دهد و به جای آن یک فلسفه محكم منطقی بنشاند . كه در آن عقل و منطق صریح و صحیح بر عواطف و اعمال او حاكم باشد . یک معلم صالح برای خود باشد و در عین حال كه به روابط اجتماعی و فرهنگ جامعه ارج می نهد از غلو در آن بپرهیزد و خود را قربانی آن نكند . و پاره ای از اسطوره ها و تصورات واهی را دور بریزد . بداند كه خود ید طولایی در اعتماد به نفس و قدرت تحمل ناملایمات را بدست آورد و خود را به سادگی قربانی هر خیر و شری نكند بلكه عقل سلیم و استدلال صحیح و منطقی را در اعمال و رفتار خود بكار گیرد (شفیع آبادی و ناصری ، 1376 ) .
بنابراین با توجه به نقش غیر قابل انكار آموزش خانواده و تاثیر آن بر میزان رضایتمندی زناشویی و كاركردهای رفتاری زن و مرد ، و همچنین با توجه به اینكه این
این مطلب را هم بخوانید :
موضوع ، یكی از موضوعاتی است كه بیشتر مد نظر روان شناسان و پژوهشگران و نظریه پردازان روابط زناشویی در زندگی زناشویی بوده است ، لذا آموزش خانواده از عوامل تاثیر گذاری است كه بر رضایت مندی زناشویی در بین همسران تاثیر داشته و همیشه توسط دست اندركارن مورد تائید واقع شده است . می توان از نتایج این گونه تحقیقات در زندگی كاربردی و عملی خانواده استفاده كرد ، و اجرای چنین پژوهشی می تواند از جهت مقایسه نتایج بین فرهنگی نیز مفید و موثر باشد . امید است این پژوهش در امر ایجاد رابطه زناشویی رضایت بخش ، مفید و ضروری باشد .
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1- هدف كلی :