جهان پیرامونش است.

آثار بزرگ هنری در طول قرون متمادی براساس این نگرش استوار بوده و عدم آگاهی در این زمینه تنها باعث می شود که از زیبایی های این هنر لذت ببریم، در حالی که هر خط، فرم و شکل برای خود مفهومی دارد و چه زیباست هنگامی که به اندیشه سازندگان این آثار پی ببریم و از آنجایی که اصالت و عظمت یک قوم و فرهنگ آن مستقیما در هنر آن جلوه می کند باید بگوییم هنرهای دستی نمایشگر فرهنگ و تمدن هر قوم بوده و با تاریخ هنر ملت ها پیوند ناگسستنی دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که نقش ها و نگاره های روی ظروف مورد استفاده مردمان کهن شرح داده شود چه همی نقش ها است که زائیده معرفت، دانش و اعتقادات آنهاست و در عین حال سعی می شود موارد استفاده نقوش تا حد امکان با اشاره به مدارک و شواهد موجود بحث و توصیف شود.

2-1- هدف های تحقیق

هدف اصلی تحقیق: بررسی نقش و فرم در سفالینه های شوش.

اهداف فرعی تحقیق: بررسی نقوش سفالینه ها از حیث معنی و مفهوم.

اهداف فرعی تحقیق: علل و انگیزه بوجود آمدن این نقوش.

3-1- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آب

سفالگری به عنوان یکی از برجسته ترین مظاهر هنر اسلامی دارای نقوش متنوعی بوده که همواره با معتقدات دینی و تصورات هنرمند از هستی اجین بوده است. هنرمند سفالگر همواره از نقوشی بهره می گیرد که برگرفته از احساس و ادراک و تجربه باطنی وی بوده است. از اکتشافات تپه سیلک (کاشان)، تپه حصار (دامغان)، تپه گیان (نهاوند) و شوش (خوزستان) چنین بر می آید که از حدود 6 هزار سال تا 4 هزار سال قبل ساکنین این نواحی به ساختن ظروف سفالین می پرداختند و این ظروف را با نقوش و تصاویر می آراستند که گاه برای بیان اعتقادات مذهبی و گاه برای توصیف محیط زندگی و یا روایت کردن موضوع خاصی بکار می رفتند.

هنرمند سفالگر شوش با نقاشی روی سفالینه ها گویی شعر می آفریند. وجود این نقاشی های متعدد نشان از تعدد افکار دارد و کاربرد هر یک از نقش ها در ارتباط با

 عقیده و باور خاصی بوده و آنچه که در نگاه اول نظر بیننده را جلب می کند آمیزه ای از طرح ها و نقوش چشم نواز و دلنشینی است که در این سفالینه ها تجلی کرده و گوشه هایی از هنر ایران را به نمایش گذاشته اند و چه بسا بتوان با تحلیل و بررسی نقوش و فرم های بکار رفته در این ظروف پرده از اعتقادات و باورهای مردمان آن سرزمین برداشت.

4-1- سوالات و فرضیه های تحقیق

1– علل پیدایش هر یک از نقوش سفالینه های شوش چیست؟

2 – وجه مشخص سفالینه های شوش چیست؟

3 – معنی و مفهوم نقوش بکار رفته در ظروف از نظر نمادین چه مفهومی می تواند در برداشته باشد؟

5-1- تعاریف عملیاتی متغیرها و واژگان کلیدی:

سفال، شوش، نقش و فرم

6-1- روش تحقیق

تحلیلی – منابع مکتوب و تصویری – توصیفی

7-1- قلمرو تحقیق

اگر بخواهیم آثار هنری اقوام گذشته را بررسی کنیم تنها تعدادی نقش مایه که در گذر زمان به پیچیدگی می گراید کافی بنظر نمی رسد و هر قدر هم این بررسی کامل و جامع باشد.اما اگر ذکری از اعتقادات آنان به میان نیاید ناقص می نماید و طبیعی است برای درک احساس و نیز آنان باید سطح تفکر و اندیشه آن اقوام را نیز شناخت.در اینجاست که کتب قدیمی و سنگ نبشته ها ارزش و اعتبار خاصی پیدا می کنند.

8-1- محدودیت ها و مشکلات تحقیق:

این مطلب را هم بخوانید :

از جمله محدودیت ها و مشکلات این تحقیق کمبود منابع مناسب جهت تحقیق در خصوص آثار سفالین با نقوش انسانی و عدم سهولت دسترسی به گزارشات چاپی کامل و جامع از کاوش های انجام شده در مناطق باستانی پیش از تاریخ ایران و همچنین محدودیت کاوشهای انجام شده در مناطق مختلف از جمله مشکلات و محدودیت های موجود می باشد.

فصل دوم: مطالعات نظری

1-2- مقدمه