ب)سازمان دیده بان حقوق بشر…………………………………………………………………………… 90
ج)کمیته بین المللی صلیب سرخ……………………………………………………………………….. 90
د)مؤسسه بین المللی حقوق بشردوستانه……………………………………………………………. 92
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………. 93
فصل سوم : مهاجران، مهاجرت بین المللی و حقوق بشر
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………… 96
مبحث اول: حقوق و تكالیف مهاجران در قبال دولتها
در چارچوب قواعد حقوق بشر……………………………………………………………………………………………… 97
گفتار اول: حقوق مهاجران در قبال دولتهای مهاجرپذیر
در چارچوب قواعد حقوق بشر………………………………………………………………………………………… 98
گفتار دوم: حقوق مهاجران در قبال دولتهای مهاجرفرست
در چارچوب قواعد حقوق بشر……………………………………………………………………………………….. 103
گفتار سوم: تكالیف مهاجران در قبال دولتها
در چارچوب قواعد حقوق بشر……………………………………………………………………………………….. 104
مبحث دوم: حقوق و تكالیف دولتها در قبال مهاجران
در چارچوب قواعد حقوق بشر…………………………………………………………………………………………….. 106
گفتار اول: حقوق دولتها در قبال مهاجران
در چارچوب قواعد حقوق بشر………………………………………………………………………………………… 107
بند اول: حق دولت در پذیرش مهاجران………………………………………………………………….. 107
بند دوم: حق دولت در اخراج مهاجران……………………………………………………………………. 108
بند سوم: حق دولت در اعطای تابعیت به مهاجران………………………………………………… 109
بند چهارم: حق دولت در بازداشت مهاجران……………………………………………………………. 110
گفتار دوم: تكالیف دولتها در قبال مهاجران
در چارچوب قواعد حقوق بشر……………………………………………………………………………………….. 110
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………….. 115
عنوان صفحه
فصل چهارم: بررسی مواضع کشورها در خصوص مهاجران و تأثیر آن بر حمایت
بین المللی از مهاجران، با تاکید بر نمونه های عینی
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 118
مبحث اول: بررسی مواضع گوناگون کشورها نسبت به مهاجران و تاثیر آن
بر حمایتهای بین المللی از مهاجران…………………………………………………………………………………… 120
گفتار اول: بررسی دیدگاه مهاجرستیزی………………………………………………………………………… 121
گفتار دوم: بررسی دیدگاه حمایت از مهاجران………………………………………………………………. 123
گفتار سوم: تأثیر متقابل تعارض دیدگاه ها
بر حمایت های بین المللی از مهاجران………………………………………………………………………….. 123
مبحث دوم: بررسی نمونه های عینی نقض حقوق مهاجران
در برخی کشورها……………………………………………………………………………………………………………. 125
گفتار اول: فرانسه و موضع گیری در برابر كولی ها………………………………………………………. 126
گفتار دوم: آلمان و نقض حقوق مهاجران…………………………………………………………………….. 128
گفتار سوم: نقض حقوق مهاجران در سایر كشورها…………………………………………………….. 129
بند اول:آمریکا…………………………………………………………………………………………………………….. 129
بند دوم: نروژ……………………………………………………………………………………………………………… 130
بند سوم: انگلیس………………………………………………………………………………………………………. 130
مبحث سوم: بررسی نمونه های عینی حمایت از حقوق مهاجران
در برخی کشورها………………………………………………………………………………………………………………….. 132
گفتار اول: كانادا و حمایت از مهاجران در چارچوب رعایت حقوق انسانی…………………. 132
گفتار دوم: اسپانیا نمونه مناسبی در تضمین و رعایت حقوق مهاجران……………………… 133
گفتار سوم: اقدامات حمایتی سایر كشورها در زمینه حقوق مهاجران……………………….. 134
بند اول: اتحادیه آفریقا……………………………………………………………………………………………….. 134
بند دوم: استرالیا………………………………………………………………………………………………………… 135
بند سوم: سوئد…………………………………………………………………………………………………………… 136
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………….. 138
فصل پنجم: جایگاه مهاجران و حمایت ازحقوق آنها در ایران
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 141
مبحث اول: تعریف، تاریخچه، و جایگاه مهاجران در ایران……………………………………………….. 142
عنوان صفحه
گفتار اول: تعریف مهاجران در حقوق داخلی ایران………………………………………………………. 142
گفتار دوم: تاریخچه مهاجران در ایران…………………………………………………………………………… 144
گفتار سوم: جایگاه مهاجران در حقوق داخلی ایران…………………………………………………….. 145
مبحث دوم: بررسی قوانین و نهادهای داخلی ایران در زمینه حمایت از مهاجران…………. 146
گفتار اول: بررسی قوانین ایران در زمینه حمایت از مهاجران…………………………………….. 147
بند اول: بررسی قوانین ایران در حوزه حقوق عمومی
در زمینه حمایت از مهاجران……………………………………………………………………………………. 147
الف: قانون اساسی………………………………………………………………………………………………. 147
ب: قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب
19اردیبهشت 1310………………………………………………………………………………………. 148
ج: قانون کار………………………………………………………………………………………………………… 149
د: ماده 180 قانون برنامه سوم توسعه……………………………………………………………… 151
ه: آئین نامه پناهندگان مصوب 25/9/1342………………………………………………… 153
بند دوم: بررسی قوانین ایران در حوزه حقوق خصوصی
در زمینه حمایت از مهاجران……………………………………………………………………………………. 154
الف: قانون مدنی…………………………………………………………………………………………………… 154
ب: قانون آیین دادرسی مدنی…………………………………………………………………………….. 155
ج: آیین نامه استملاک اتباع بیگانه مصوب 1328…………………………………………. 155
د: قانون راجع به اموال غیر منقول اتباع خارجی مصوب1310……………………… 156
گفتار دوم: بررسی نهادهای داخلی ایران در زمینه حمایت از مهاجران………………………. 157
بند اول: انجمن حمایت از زنان و كودكان پناهنده (حامی)………………………………….. 157
بند دوم: شورای عالی هماهنگی امورایرانیان و اداره توسعه اشتغال
در خارج از کشور…………………………………………………………………………………………………….. 158
بند سوم: شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور……………………………………………….. 159
بند چهارم: اداره کل امور بین الملل قوه قضائیه……………………………………………………. 159
بند پنجم: اداره كل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت كشور………………………….. 161
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………….. 161
این مطلب را هم بخوانید :
نتیجه گیری نهایی………………………………………………………………………………………………………………….. 164
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………. 167
مقدمه
مهاجرت[1] موضوع تازه ای نیست. بشر همواره به دلائل گوناگون از جمله جهت دستیابی به استانداردهای زندگی بهتر نقل مكان نموده است. از یک نگاه مهاجرت پدیده ای مثبت است. اما با شكل گیری دولت- ملت ها مهاجرت پیچیده تر گردیده است. مهاجرت ابعاد گوناگونی دارد و در شاخه های مختلف علم می تواند مورد نظر باشد. در عصر حاضر بویژه با رشد و توسعه تكنولوژی مهاجرت گسترده تر شده و انواع گوناگونی را شامل می شود. گذشته از جنبه های مثبت و منفی، مهاجرت همگام و همراه با بشر و ناشی از ذهن كنجكاوگر انسان بوده است. جهت بهره برداری بیشتر و بهتر از منافع مهاجرت، ضرورت دارد دولتها با توجه به اوضاع و شرائط خود در این زمینه وضع قانون نمایند. البته به نظر می رسد كه برخی از قواعد و مقررات بین المللی این قوانین را تحت تأثیر قرار داده و از دولتها این انتظار می رود تا قوانین مهاجرتی خود را با در نظر گرفتن تمام حقوق انسانی وضع نمایند.
اجازه ورود و یا پذیرش مهاجران به خاك یک كشور به معنای تضمین تمام حقوق آنان نیست و در همه كشورها حمایت یكسانی از آنها به عمل نمی آید. از این جهت حمایت بین المللی جایگاه خود را در راستای حفظ و تأمین حقوق مهاجران تبیین می نماید. در اینكه همه كشورها باید در انطباق با حقوق بین الملل قوانین مهاجرتی خود را تصویب نمایند، تفاوتی میان كشورهای مهاجرپذیر و یا مهاجرفرست وجود ندارد. در برخی كشورها یكی از مسائل مهم مربوط به مهاجران و حوزه حقوق آنها و چگونگی حمایت از آنها در سطح بین المللی می باشد. از آنجا كه مهاجرت ابعاد گوناگونی دارد با تأثیرگذاری بر رشد و توسعه كشورها شاید بتوان از آن به عنوان یک راه حل جهت بحران اقتصادی جهان یاد كرد.
با جهانی شدن ضرورت دارد روابط كشورها آزادانه وجود داشته باشد و مهاجران به راحتی وارد كشور مورد نظر خود شوند. اما در سطوح ملی و بین المللی در این خصوص مقررات مختلفی وجود دارد. هر چند حمایت از مهاجران چنین مقرراتی را ایجاب می نماید، اما در برخی كشورها همین مقررات یا حقوق مهاجران را برآورده نساخته و یا حتی منافی با حقوق اولیه آنان است. یكی از مسائل اساسی در خصوص مهاجران حقوق شهروندی آنان است، از آن جهت كه آنان مدت مدیدی را در كشور دیگری اقامت گزیده و عدالت و انصاف حكم می نماید كه در زمان اقامت خود در كشور دیگر از حداقل حقوق شهروندی برخوردار باشند. به نظر می رسد حمایت های داخلی در چارچوب قوانین ملی تنها منافع دولتها را در نظر دارد و بر اساس اینكه كشوری مهاجرپذیر و یا مهاجرفرست است، این قوانین و مقررات متفاوت می باشند.
بدین جهت این موضوع مطرح است كه آیا در حقوق بین الملل می توان حمایت هایی را كه بنحو یكسان توسط كشورها در خصوص مهاجران اعمال شود، در نظر گرفت و اینكه آیا اساساً چنین حمایت هایی در سطح بین المللی وجود دارد؟ چنانچه حمایت از مهاجران در سطح بین الملل موضوعیت داشته باشد حتی می توان تحت عنوان گروهی خاص كه در حقوق بشر نیز از آنان حمایت به عمل می آید مطرح باشند. چرا كه حقوق بشر صرفنظر از حمایت از حقوق تمام انسان ها به عنوان یک بشر، از حقوق اقشار خاصی بنحو خاص حمایت می كند كه اغلب گروه های آسیب پذیر می باشند. در همین راستا می توان حمایت حقوق بشر از كارگران و زنان مهاجر را مورد نظر قرار داد. قواعد ناظر بر حقوق بشر صرفنظر از تابعیت و ملیت مقرر شده و بیش از دو قرن است كه حقوق بین الملل حداقل استانداردهای بین المللی رفتار با بیگانگان را وضع نموده و عدم رعایت آن مقررات مسئولیت بین المللی به همراه دارد.
در چارچوب حمایت های بین المللی از مهاجران می توان به نقش و جایگاهی كه اسناد و مقررات بین المللی برای مهاجران قائل اند اشاره نمود. همچنین مهاجرت در سازمان ها و نهادهای بین المللی نیز مورد توجه بوده است و شاید بتوان گفت هر چند تنها سازمان تخصصی در این خصوص سازمان بین المللی مهاجرت[2] است، اما بنحوی دغدغه مشترك همه سازمان ها و نهادهای بین المللی بوده است و می باشد. در این خصوص همكاری كشورها با این نهادها نوعی ضمانت تأمین حقوق مهاجران است. در واقع مهاجرت در كشورهای مختلف به عنوان یک مسأله اساسی و مهم مد نظر قرار گرفته است و همین امر سبب همكاری كشورها در سطوح مختلف در خصوص مهاجرت بوده است. نهادهایی كه داعیه حمایت از مهاجران را سر می دهند متعدد و متنوع می باشند، اما آنچه می تواند تضمین عمده ای جهت حفظ حقوق مهاجران باشد در چارچوب سازمان ها و نهادهای بین المللی شناخته شده حقوق بشری و حمایت در اسناد بین المللی بویژه اسناد بین المللی حقوق بشری می باشد.
سابقه علمی