3-2-11- روند تجمع ماده خشک……………………………………………………………..52
3-2-12- عملکرد بیولوژیک……………………………………………………………….54
3-2-13- عملکرد دانه……………………………………………………………………… 56
3-2-14- شاخص برداشت………………………………………………………………….59
3-3- سایر صفات مرفولوژیکی………………………………………………………….60
3-3-1- ارتفاع بلال از سطح زمین……………………………………………………..60
3-3-2- قطر ساقه………………………………………………………………………….62
3-3-3- ارتفاع گیاه……………………………………………………………………………63
3-4- همبستگی صفات و شاخصهای رشد با عملکرد دانه………………………….64
3-5- صفات مرفولوژیکی بلال……………………………………………………………..66
3-5-1- طول بلال…………………………………………………………………………66
3-5-2- قطر بلال……………………………………………………………………………68
3-6- اجزاء عملکرد دانه ………………………………………………………………..69
3-6-1- تعداد ردیف دانه در بلال……………………………………………………69
3-6-2- تعداد دانه در ردیف بلال……………………………………………………69
3-6-3- تعداد دانه در بلال ……………………………………………………………..71
3-6-4- وزن دانه………………………………………………………………………..73
3-7- روند پر شدن دانه ………………………………………………………………..75
3-7-1- سرعت پرشدن دانه ………………………………………………………..75
3-7-2- دوره موثر پرشدن دانه ……………………………………………………..76
3-8- قرائت عدد اسپاد…………………………………………………………….78
3-8-1- قرائت عدد اسپاد پس از تنش کم آبی در مرحلة رویشی…………78
3-8-2- قرائت عدد اسپاد پس از تنش کم آبی در مرحلة زایشی…………….79
3-9- صفات و شاخصهای مرتبط با نور…………………………………………81
3-9-1- دریافت نور …………………………………………………………………81
3-9-2- دریافت تششع فعال فتوسنتزی در محدوده گلدهی………………….83
3-9-3- جذب نور………………………………………………………………..84
3-9-4-کارایی مصرف نور………………………………………………………..86
3-10- کارایی مصرف آب………………………………………………………..88
3-11- همبستگی صفات با عملکرد دانه…………………………………..90
3-12- نتیجه گیری نهایی…………………………………………………………….94
3-13- پیشنهادات………………………………………………………………..95
منابع………………………………………………………………………96
چکیده:
به منظور ارزیابی اثر نیتروژن و تنش کمآبی در دوران رشد رویشی و زایشی بر رشد و عملکرد دو رقم ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه بوعلیسینا در سال زراعی 1387 انجام گرفت. سطوح نیتروژن (100 و 200 کیلوگرم در هکتار) و سطوح آبیاری (تنش کمآبی در مرحله 10-8 برگی، تنش کمآبی در مرحله شیری تا خمیری دانه و آبیاری کامل) بصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام ذرت (سینگلکراس 500 و 647) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. بیشینه شاخص سطح برگ، دوام شاخص سطح برگ از کاکلدهی تا رسیدگی، دوام شاخص سطح برگ، سرعت خطی رشد محصول، سرعت رشد گیاه در گلدهی و در گلدهی به ازای دانه، سرعت رشد گیاه در دوره پرشدن دانه، سرعت جذب خالص، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت، عدد اسپاد پس از 10 برگی و خمیری دانه، کارایی مصرف آب و نور اندازه گیری شد. همچنین، اجزاء عملکرد شامل تعداد ردیف بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد دانه در بلال و وزن دانه اندازه گیری شد. کمترین مقادیر شاخصهای رشد در دورۀ رشد رویشی با مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تنش کمآبی در مرحله رویشی بدست آمد. ضمن اینکه منجر به افزایش فاصله زمانی کاشت تا کاکلدهی و کاهش سرعت رشد گیاه در گلدهی گردید و بصورت کاهش دوره پرشدن دانه ادامه یافت. بیشترین مقادیر سرعت رشد گیاه در گلدهی و سرعت رشد گیاه در گلدهی به ازای دانه با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و هر دو آبیاری کامل و تنش درمرحله زایشی بدست آمد. ضمن اینکه بیشترین مقدار سرعت رشد گیاه در دوره پرشدن دانه به ازای دانه درهر دو رقم مورد مطالعه با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تنش کمآبی در مرحلة رویشی بدست آمد. تعداد دانه بیشتری با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و هر دو آبیاری کامل و تنش کمآبی درمرحله زایشی بدست آمد و سینگل کراس 647 در این صفت بر سینگلکراس 500 برتری داشت. مصرف
این مطلب را هم بخوانید :
https://urlscan.io/result/767c736a-fcdf-4158-800b-541f8c75b7d6/
200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و همچنین آبیاری کامل وزن دانه بیشتری نسبت به سایر سطوح مصرف نیتروژن و آبیاری نشان دادند. بیشترین مقدار کارایی مصرف نور به مقدار 87/3 گرم بر مگاژول در سینگل کراس 647 با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و آبیاری کامل بدست آمد. بیشترین کارایی مصرف آب با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تنش کمآبی در مرحله زایشی بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه به تیمار مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با آبیاری کامل تعلق داشت. در مقابل، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تنش کمآبی در مرحلة رویشی کمترین عملکرد دانه را نشان داد. مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تنش کمآبی در مرحله زایشی متحمل کمترین کاهش عملکرد در اثر تنش کمآبی شد. رقم سینگلکراس 500 در کلیه تیمارها عملکرد بیشتری نسبت به رقم سینگلکراس 647 داشت که به خاطر برتری در عملکرد بیولوژیک، وزن دانه و شاخص برداشت بیشتر نسبت به سینگل کراس 647 بود.
مقدمه:
در سطح جهانی 73% از کل آب شیرین برای آبیاری استفاده میگردد، 21 و 5 درصد نیز به ترتیب مورد استفاده بخش صنعت و بخش خانگی قرار میگیرد (گونزالز[1]، 1998). دسترسی به آب یکی از مهمترین عوامل محیطی است که تولید گیاهان زراعی را محدود می کند. در مقیاس جهانی حدود نیمی از اراضی دنیا به کمبود آب دچار هستند (کرامر و بویر[2]، 1995). به خاطر گوناگونی در دسترسی به آب و تقاضای تعرق از سالی به سال دیگر، در طی یک فصل زراعی، یا در طی یک روز، گیاهان ممکن است دچار تنش آب به خاطر از دست دادن آب در فرایند تعرق گردند. مدت زمان کمبود ممکن است از ساعتها تا روزها متفاوت باشد. بسته شدن روزنهها در وسط روز و کاهش جذب دیاکسیدکربن در پاسخ به نرخ بالای تعرق در شرایط مزرعه، معمول است (مانتیث[3]، 1995). تولید تجاری واقعی گیاهان زراعی اصلی به طور متوسط 33 درصد کمتر از تولید پتانسیل است (بویر، 1982). در بین عوامل مختلف که می توانند تولید گیاهان زراعی را کاهش دهند، تنش آبی گیاهان است که با عرضه ناکافی آب ایجاد میشود (ونجورا و آپچرچ[4]، 2002). آبیاری راهکاری ضروری و موثر برای بهبود تولید گیاهان زراعی است. به طوری که، افزایش تولید در درجه اول به توسعه اراضی آبی نسبت داده شده است. اگر چه فقط حدود 20 درصد از زمین های زراعی دنیا آبی است، تخمین زده میشود این نسبت، 40 درصد از تولید کشاورزی جهان را در اختیار داشته باشد (بویر، 1982).
کمبود آب یکی از مهمترین موضوعات چالش برانگیز در سطح جهانی است. اثرات تغییر اقلیم از جمله افزایش امواج گرمایی و از طرفی کاهش بارندگی در بسیاری از نقاط جهان بویژه منطقة عرضهای میانی،
