6-3- روش استخراج DNA ……………………………………………………………………………………………………..83
1-6-3- طرز تهیۀ محلولهای مورد نیاز برای استخراج DNA………………………………………………………..84
2-6-3- مراحل استخراج DNA …………………………………………………………………………………………………84
7-3- تعیین غلظت DNA با دستگاه اسپکتروفتومتر……………………………………………………………………….86
8-3- الکتروفورز………………………………………………………………………………………………………………………..87
1-8-3- طرز تهیه ژل آگارز…………………………………………………………………………………………………………88
2-8-3- طرز تهیۀ بافر (1X)TBE……………………………………………………………………………………………….88
9-3- واکنش PCR ……………………………………………………………………………………………………………………89
1-9-3- اجزا واکنش PCR………………………………………………………………………………………………………….91
2-9-3- روش انجام واکنش PCR با آنزیم SmarTaq DNA Polymerase……………………………….93
10-3- واکنش LAMP………………………………………………………………………………………………………………94
1-10-3- روش انجام واکنشLAMP …………………………………………………………………………………………95
11-3- آلوده سازی سس مایونز با باكتری مورد نظر………………………………………………………………………..96
12-3- آلوده سازی سالاد سبزیجات با باكتری مورد نظر…………………………………………………………………..97
13-3- تهیه پورپلیت و شمارش باكتریها………………………………………………………………………………………98
1-13-3 تهیه رقت……………………………………………………………………………………………………………………..98
2-14-3- کشت سطحی………………………………………………………………………………………………………………99
2-14-3- کشت پورپلیت…………………………………………………………………………………………………………….99
3-13-3 شمارش باكتریها…………………………………………………………………………………………………………..99
فصل چهارم (نتایج)……………………………………………………………………………………………………………………100
1-4- رنگ آمیزی گرم از باكتری……………………………………………………………………………………………….101
2-4- نتایج کشت نمونه ها روی محیط اختصاصی shigella– salmonella agar………………………101
2-4- تستهای بیوشیمیایی……………………………………………………………………………………………………..102
1-3-4- تست اوره………………………………………………………………………………………………………………….102
2-3-4- تست سیمون سیترات…………………………………………………………………………………………………..103
3-3-4 تست TSI ……………………………………………………………………………………………………………………104
4-3-4 تست SIM……………………………………………………………………………………………………………………105
5-3-4 تست متیل رد ……………………………………………………………………………………………………………….106
4-4- استخراج DNA …………………………………………………………………………………………………………….107
5-4- PCR………………………………………………………………………………………………………………………………108
1-5-4- حد تشخیص PCR………………………………………………………………………………………………………109
6-4- LAMP ……………………………………………………………………………………………………………………….110
1-6-4 حد تشخیص LAMP………………………………………………………………………………………………….112
فصل پنجم (بحث)……………………………………………………………………………………………………………………113
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………..121
منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………………………………………..122
چكیده
سالمونلا باكتری گرم منفی، متحرك و باسیلی شكل است كه خصوصیات عمومی خانواده انتروباكتریاسه را دارا میباشد. سالمونلا و سروتیپهای آن منبع مهم آلودگی غذاهای انسانی و عامل پاتوژن بسیار قوی و بیماریزا در انسانهاست. امروزه بیش از 2450 سروتیپ سالمونلا شناسایی شده است كه برخی از این سروتیپها عامل بیماریهایی از قبیل تب تیفوئید و انتروكولیک در انسان میباشند. بیماریهای ناشی از این عامل یک معضل بزرگ بهداشتی در جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما می باشد. بنابراین تشخیص سریع، دقیق و به موقع آن برای جلوگیری از اپیدمی و عوارض مخرب این باکتری ضروری بهنظر میرسد.
روشهای مختلفی برای جداسازی باكتری سالمونلا از نمونههای محیطی وجود دارد كه شامل: روشهای كشت سنتی و بیوشیمیایی، سرولوژیكی و مولكولی (از جمله PCR) است. تمام این روشها به زمان طولانی، تعداد زیاد باکتری در نمونه اولیه، تجهیزات گرانقیمت آزمایشگاهی و به افراد متخصص در این زمینه نیاز دارند.
هدف از این مطالعه بررسی کارایی روش نوین تشخیص مولکولی LAMP در تشخیص عامل عفونی سالمونلا تیفی میباشد. بررسی نتایج در تشخیص مولکولی سالمونلاها نشان داد که روش LAMP روشی سریع، ارزان و اختصاصی است و بهجای دستگاههای گرانقیمت PCR و برنامه چرخه حرارتی چند دمایی آن با بهره گرفتن از یک بلوك حرارتی بسیار ساده و ارزان و در یک دمای واحد 60 درجه سانتیگراد و همچنین مشاهده کدورت حاصل از فرایند تکثیر ژنها در زمان كوتاهتری به تشخیص اختصاصی این باكتری سالمونلا پرداخت.
این روش می تواند جهت تشخیص مولکولی سریع، دقیق و ارزان با كاربرد گسترده در آزمایشگاههای تشخیصی و بخصوص تشخیص عوامل عفونی در آزمایشگاههای مناطق محروم و آزمایشگاههای سیار مورد استفاده قرار گیرد.
واژه های کلیدی : سالمونلا، تشخیص مولکولی، PCR، LAMP
مقدمه
اعضای جنس سالمونلا، باكتری گرم منفی، میلهایی، بیهوازی اختیاری و بدون اسپور هستند. از آنجا كه جایگاه اصلی و طبیعی این باكتریها روده انسان و حیوانات میباشد اصطلاحاً آنها را باسیلهای رودهای یا انتریک مینامند. از لحاظ شرایط رشد این میكروارگانیسمها باكتریهای انعطافپذیری بوده و به آسانی با شرایط محیطی خود را هماهنگ میكنند این جنس از میكروارگانیسمها به حرارت حساساند. در درجه حرارتهای پائین امكان بقای آنها بیشتر است .(Connie & Manuselis, 2000)
اكثر سروتیپهای سالمونلا پاتوژنهای بالقوه برای انسان و بسیاری از حیوانات میباشند. این باكتریها در دستگاه گوارش مهرهداران اعم از pestanداران و پرندگان و خزندگان و ماهیها سیطره پیدا كرده، بسته به سروتیپ، شرایط و عوامل متعدد میزبانی، بیماریهایی با نشانههای گوناگون و عوارض متفاوت ایجاد میكنند .(Merchant & Pocker, 1983)از جمله باكتریهای رودهایی هستند كه موجب بیماری تب تیفوئید(حصبه)، تب شبه حصبه و بیماریهای ناشی از مواد غذائی در انسان میگردند(Jay et al., 2005).
بیماریهای ناشی از آلودگی مواد غذائی ناشی از سالمونلا را non typhoidal نامیدهاند. سالمونلا بهطور گستردهایی در محیط زیست از قبیل آب، خاك و مدفوع حیوانات توزیع شده است (Cidrp, 2009). باكتری معمولاً از طریق مدفوع انسان و یا دام دفع شده و باعث آلودگی آب و غذا و محیط میگردد. مواد غذائی مانند گوشت، تخممرغ، مرغ، سس مایونز، سبزیجات و غیره ،از ناقلهای اولیه عفونت سالمونلا به انسان هستند(Dolye & Beuchat, 2007)..
سالمونلای غیرتیفوئیدی علت اصلی بیماریهای ناشی از مواد غذائی در سراسر جهان است. كه برآورد شده كه حدود 4/1 میلیون مورد در سال مورد عفونت غذائی سالمونلا قرار میگیرند(Mead et al., 1999).
از اینرو شناخت و تشخیص به موقع سالمونلا از اهمیت خاصی برخوردار است. با ذكر تمامی این موارد به نظر میرسد تشخیص به موقع و كنترل باكتری از وظایف مهم آزمایشگاههای میكروبشناسی است. امروزه از 3 روش رایج به تشخیص باكتری میپردازند:
ـ روشهای كشت سنتی و آزمایشات بیوشیمیایی.
ـ روشهای سرولوژیكی.
ـ روشهای مولكولی.
برای تشخیص استفاده از روشهای سنتی مبتنی بر محیط كشت قابل قبول است ولی وقتگیر است و برای تایید جواب نهایی چند روز بهطول میانجامد .(Andrews & Hammack, 2007) علاوهبر این، روشهای ایمنولوژیک مانند الایزا وIMS نیز برای شناسائی سالمونلا توسه یافتهاند.
. (Mansfield & Forsythe, 2000 ; FAVRIN , 2001) با اینحال اختصایت كم و هزینه های بالا، استفاده ازین روشها را محدود كرده است. اخیرا روشهای مولكولی مانند PCR و real time PCR بهطور گسترده در شناسائی سالمونلا استفاده میشوند كه روشهایی كارآمد و حساس هستند.
Krascsenicsova et al., 2008) ; Eriksson & Aspan, 2007).
با اینحال این روشها نیازمند سیكل حرارتی اختصاصی و دستگاههای گرانقیمتاند. ازاینرو نیاز به یک روش دقیق، حساس، آسان و بهصرفهتر است. در سال 200 یک گروه ژاپنی یک روش تشخیص مولكولی به نام LAMP را معرفی كردند .(Notomi et al., 2000)از آن زمان روش LAMP به عنوان یک روش اختصاصی، حساس و سریع برای شناسائی پاتوژنهای ناشی از مواد غذائی مورد استفاده است. یک روش ساده، بدون نیاز به سیكل حرارتی اختصاصی و دستگاههای گرانقیمت و به آسانی قابل اجرا است(Hara-Kudo et al., 2005; Notomi et al., 2000).
هدف این تحقیق شناسائی باكتری سالمونلا تیفی در سالاد سبزیجات و سس مایونز آلوده با بهره گرفتن از روش LAMP، بهعنوان روشی سریع، حساس و اختصاصی میباشد.
اهداف تحقیق در نگاه اجمالی
این مطلب را هم بخوانید :
- طراحی و بهینهسازی روش LAMP بر اساس ژن تهاجمی invA سالمونلا تیفی
- تعیین حد حساسیت روش PCR و LAMP به روی ژن تهاجمی invA سالمونلا تیفی
- مقایسه دو روش PCR و LAM
1-1-2- تاریخچه
در سال 1885 یک دامپزشك آمریكائی به نام دانیل المر سالمون برای اولین بار این باكتری را از خوك جدا كرد وآن را باسیلوس كلراسوئیس[1] نامید. در سال 1888 جرم دیگری توسط گارتنر از فردی كه در اثر گاستروانتریت ناشی از مصرف گوشت نپخته مرده بود جدا شد و آنرا باسیلوس انتریتیدیس نامید كه بعداً سالمونلا انتریتیدیس خوانده شد. در سال 1900 خواص این باكتری توسط فردی به نام لینیر بهطور رسمی تصویب گردید. از آنجا كه این ارگانیسم ها شبیه به باكتری های جدا شده توسط سالمون بودند، به همین جهت به افتخار كاشف اولیه این باكتری سالمونلا[2] نامیدند(Roumagnac et al., 2006).
در فاصله بین سالهای 1925ـ1900 بزرگترین رویداد در كشف سرولوژیكی آنتیژنهای سوماتیک و فلاژلا در مورد گروه سالمونلا بوسیله لیگنیرز انجام شد. در سال 1926 تركیبات پادگنی سالمونلا طبقهبندی گردید و جدولی به نام جدول كافمن ـ وایت ایجاد شد. در حال حاضر این جدول دارای حدود 2500 سروتیپ است (Bhatia & Nabb , 1980) .
سالمونلا بطور گسترده در طبیعت توزیع شده است مانند آب آلوده، خاك حاوی مدفوع حیوانات و غیره. به طور عمده این باكتریها در رودهی حیوانات ساكن است و مخزن اصلی آلودگی مرغ، تخم مرغ، دام، حیوانات خانگی و خزندگان است(Cidrp, 2009).
2-1-2- خواص شكلی
اعضای جنس سالمونلا باكتریهای میلهای شكل و اندازه آن 5-2 ´5/1-7 /. میكرون بوده است.گرم منفی، بدون اسپور و متعلق به خانوادهی انتروباكتریاسهاند (J. Antonio , 2009 ; Dolye & Beuchat, 2007) .. اكثر اعضای این جنس متحرك و با تاژهی پریتریشاند بهجز چند مورد استثناء مانند سالمونلا گالیناروم[3] و سالمونلا پولوروم[4] (et al., 2005 Hara-Kudo).
3-1-2- خواص بیوشیمیایی
اعضای این جنس قادر به تخمیر گلوكز بوده ولی از تخمیر ساكارز و لاكتوز ناتوانند. بیشتر انواع سالمونلا ها گلوكز، مالتوز، مانیتول، دولسیتول، دكسترین و سوربیتول را تخمیر می كنند و اسید و گاز بوجود می آورند. اكثر سویهها H2sرا از منبع سولفوری معدنی تولید كرده و تولید H2S یکی از واکنش های کلیدی در تشخیص سالمونلاها میباشد. به استثنای سروتیپ تیفی[5] در بیشتر موارد جدا شده از گلوکز گاز ایجاد می کنند. در سیترات به عنوان تنها منبع كربن رشد میكنند اما برخی از گونه ها مانند سالمونلاتیفی و سالمونلا پاراتیفی A سیترات منفی هستند Aksoy, 2004)). این باكتری اكسیداز منفی و كاتالاز مثبت بوده. از تولیدات این باكتری لیزین در كربوكسیلات، سولفات هیدروژن وارنیتین میباشد.
( Alcamo , 1997 ; Connie & Manuselis, 2000) .