2-1-3-2-2-انعطاف پذیری در قرآن و روایات………………………….. 69

2-1-4-مدیریت استرس………………………………… 670

2-1-4-1-تعریف مدیریت استرس………………………………… 70

2-1-4-1-1-مدیریت استرس در قرآن و روایات……………………………….. 71

2-1-4-1-2-انواع محرک های تنش زا ………………………………72

2-1-4-1-2-1-عوامل طبیعی ومافوق قدرت بشری……………………….. 72

2-1-4-1-2-2-عوامل اجتماعی……………………………….. 73

2-1-4-1-2-3-عوامل فردی یا درونی……………………………….. 73

2-1-4-1-3-شخصیت های مستعد استرس………………………………… 74

2-1-4-1-4-شخصیت های مقاوم در برابر استرس………………………… 74

2-1-4-1-5-مهم ترین عوامل ایجاد کننده استرس………………………… 75

2-1-4-1-5-1-عدم ارتباط با خدا………………………………………… 75

-1-4-1-5-2 -خودبینی و ظلم به خویشتن……………………………….. 75

2-1-4-1-5-3-ترس و اضطراب……………………………….. 75

2-1-4-1-6-راهکارها……………………………… 76

2-1-4-1-6-1- روش های شناختی……………………………….. 77

2-1-4-1-6-2- روش های عاطفی – معنوی……………………………….. 77

2-1-4-1-6-3- روش های رفتاری……………………………….. 77

2-1-5- خلق عمومی……………………………….. 77

2-1-5-1-شادکامی……………………………….. 77

2-1-5-1-1- تعریف شادکامی……………………………….. 77

2-1-5-1-2- شادکامی در قرآن و روایات……………………………… 78

2-1-5-1-3-عوامل شادی و نشاط در زندگی……………………………….. 81

2-1-5-1-3-1-داشتن جهان بینی صحیح……………………………….81

2-1-5-1-3-2-استفاده از امور شادی آفرین……………………………….. 81

2-1-5-1-3-3-خوش بینی……………………………….. 81

2-1-5-1-3-4-سلامت و لذت……………………………….. 82

2-1-5-1-3-5-شوخ طبعی……………………………….. 82

2-1-5-1-4-رابطه هوش هیجانی با شادکامی……………………………….. 82

2-1-5-2- خوش بینی……………………………….. 83

2-1-5-2-1- تعریف خوش بینی……………………………….. 83

2-1-5-2-2-خوش بینی در قرآن و روایات……………………………….. 84

2-1-5-2-3-آثار خوش بینى به دیگران………………………………. 85

2-1-5-2-4-اهمیت مثبت اندیشی……………………………….. 85

2-1-5-2-5-تقسیم بندی خوش بینی……………………………….. 86

2-1-5-2-5-1-خوش بینی به خدا……………………………… 86

2-1-5-2-5-2- خوش بینی به خود………………………………. 86

2-1-5-2-5-3- خوش بینی به دیگران………………………………. 86

2-1-5-2-6-مؤلفه های خوش بینی در منابع اسلامی……………….. 87

2-1-5-2-6-1-توجه به جنبه های مثبت زندگی……………………….. 87

2-1-5-2-6-2-تفسیر مثبت رویدادها و مؤلفه………………………. 87

2-1-5-2-6-3-انتظار مثبت نسبت به آینده………………………………. 87

فصل دوم:راه های افزایش هوش هیجانی…………………………… 89

2-2-راه های افزایش هوش هیجانی……………………………….. 90

2-2-1-تعامل والدین با کودک……………………………….. 90

2-2-2-آگاهی از هیجان ها ………………………………91

2-2-3-نحوه ی رفتار والدین با فرزندان………………………………. 91

2-2-4-ایجاد محیط امن عاطفی……………………………92

2-2-5-آموزش مهارت های اجتماعی……………………………….. 92

2-2-6-تقویت ایمان………………………………. 93

نتیجه گیری……………………………….. 94

فهرست منابع و مأخذ…………………………………….95

چکیده:

ابزار عقل برای اندیشیدن به شیوه منطقی و هوش برای اندیشیدن به شکل انتزاعی ،از مواهب خدادای است . مکاتب مختلف بشری از شناخت و تبیین همه جانبه در مورد انسان ناتوان بوده اند . اما دین اسلام به انسان به عنوان موجودی چند بعدی و دارای کارکردهای اخلاقی، توجه ویژه ای دارد. اسلام برای مدیریت رفتار انسانی، مومنان را به خودآگاهی، خودسازی و تهذیب و شناخت فضیلت ها و زیبایی ها ی اخلاقی تشویق می کند که مقدمه ای برای خداشناسی است. این کنترل رفتارهای درونی و بیرونی ،همان مدیریت هوش هیجانی است. هوش هیجانی یکی از مسائلی است که مدتی است بشر امروزی به آن توجه کرده ،ولی اسلام از قرن ها پیش به زندگی بشر در ابعاد مختلف نگریسته است . قرآن کریم، نهج البلاغه ،احادیث و روایات به عنوان مهم ترین منابع علمی –اخلاقی و تربیتی اسلام، در کنار دیگر امور زندگی، قابلیت ها و کارکرد هوش هیجانی را برای انسان ها به ویژه مؤمنان یادآور شده اند تا از طریق مدیریت عواطف و هیجانات در فعالیت های روزمره و رفتارهای انسانی –به خصوص در تعامل با انسان ها – به هدف غایی خلقت خود نزدیک شوند .

در دنیای کنونی که تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است و هر لحظه بر اطلاعات انسان ها افزوده می شود، این دانش افزایی در پاره ای از موارد باعث تنیدگی هایی در زندگی بشر می گردد. نمی توان به طور کلی از این تنیدگی ها دور شد و باید راه های مقابله با آن ها را آموخت. باید کودکان را در برابر مشکلات و مسایل روانی واکسینه نماییم. در نتیجه آن ها می آموزند که در دنیای پیشرفته کنونی، چگونه زندگی نمایند تا از آسیب کمتری برخوردار باشند.

مقدمه:

ساختار مغز انسان با وجود رشد سرسام آوری که در علوم ریاضیات و منطق داشته است، از نظر عواطف با انسان های اولیه تفاوت چندانی نکرده است. هنوز واکنش انسان در هنگام خشم، جریان یافتن خون به دست ها و افزایش ضربان قلب را در پی دارد. در واقع با وجود رشد بسیار بالای خردورزی انسان که فاصله ی زیادی با اجدادش پیدا کرده است، عواطف و احساسات او تغییر زیادی نکرده و انسان در این زمینه رشد چشمگیری نداشته است. با وجود این خیلی پیش از آن که مغز متفکر و منطقی پدید آید، مغز هیجانی وجود داشته است. در واقع بادامه ی مغز که در مسایل هیجانی تخصص دارد و مخزن خاطرات هیجانی است، در جریان تکامل نوع بشر، موجب پیدایش قشر مخ شده است. مغز انسان در قرن 21 زندگی می کند در صورتی که قلب او در درون پارینه سنگی است .

ویژگی های زندگی اجتماعی و لزوم تعامل با دیگران، کاربرد بسیاری از هیجان ها را که روزگاری از بهترین و در دسترس ترین ابزارهای بشری بودند، تحت الشعاع خود قرار داده است. در جامعه ی متمدن امروزی ماهیت مشکلاتی که برای بشر به وجود می آید، متفاوت از نوع مشکلاتی است که انسان های اولیه با آن ها رو به رو بوده اند. مشکلات امروزی ما بیشتر در قالب ارتباط های انسانی رخ می نماید که استفاده از راهکار جنگ و گریز، یعنی برخوردهای هیجانی و انفعالی شدید، در مقابله با آن

این مطلب را هم بخوانید :

:(پایان نامه استفاده بهینه ازفن آوری اطلاعات در بیمه) - مجله علمی

 ها نا کارآمد است .

سؤال این است پس باید چه کرد؟ این گونه استدلال می کند که در حال حاضر حفظ انسجام گروهی انسان ها، مقابله کارآمد با مسایل و مشکلات و در نهایت بقای آن ها، مستلزم تحولی بر مبنای هوش اجتماعی در راستای تمایز و تعدیل هیجان ها است .

واژه هوش هیجانی نخستین بار درسال 1990توسط دکتر پیتر سالودی از دانشگاه یل ودکتر جان مایر از دانشگاه نیو همیشایر مطرح شده است.

هوش هیجانی به عنوان یک مفهوم جدید در روان شناسی حاصل در هم تنیدگی دو ذهن هیجانی وعقلانی است. هوش هیجانی رابطه متقابل عقل و احساس است واز آنجا که انسان ها به طور غالب نه به طور عقلانی هستند و نه احساسی از قابلیت فرد برای انطباق با محیط اطراف وکنار آمدن با مشکلات زندگی به کارکرد ترکیبی قابلیت های عاطفی وعقلانی بستگی دارد. .

امروزه هوش هیجانی موضوع مورد بحث بسیاری از تحقیقات وپژوهش های مربوط به بررسی تفاوت های فردی شده است. توانایی پیش بینی موفقیت های زندگی ونیز نقش اساسی این سازه در اغلب اختلالات روانی می تواند از دلایل علاقه به مطالعه هوش هیجانی باشد. ماهیت آموزش پذیری، قابلیت یادگیری و قابلیت ارتقا و شکوفایی هوش هیجانی موجب گردیده تا به این پدیده بیش از پیش توجه شود لذا در این تحقیق برانیم که میزان تاثیر آن را بر پیشرفت تحصیلی و بهداشت روان مورد بررسی قرار دهیم واینکه چگونه از این پدیده می توانیم برای ارتقای سطح و کیفیت تحصیل و بهبود بهداشت روان جامعه کمال استفاده را بکنیم .

در حقیقت، این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویش و دیگران و استفاده از آن برای اتخاذ تصمیم‏های مناسب در زندگی است؛عاملی است كه هنگام شكست، در شخص ایجاد انگیزه می‏كند و به واسطه داشتن مهارت‏های اجتماعی بالا، منجر به برقراری رابطه خوب با مردم می‏شود. نظریه «هوش هیجانی» دیدگاه جدیدی درباره پیش‏بینی عوامل مؤثر برموفقیت و همچنین پیش‏گیری اولیه از اختلالات روانی فراهم می‏كند كه تكمیل‏كننده علوم شناختی، علوم اعصاب و رشد كودك است.

هوش هیجانی بهترین پیش‏بینی‏كننده موفقیت افراد در زندگی و نحوه برخورد مناسب با استرس‏هاست.  این نوع هوش  با توانایی درك خود و دیگران (خودشناسی و دیگرشناسی)، ارتباط با مردم و سازگاری فرد با محیط پیرامون خویش، پیوند دارد. با وجود شهرت سریع این مفهوم، تحقیقات تجربی در این زمینه، تازه در آغاز راه خود است.

هوش هیجانی از پنج مولفه درون فردی، بین فردی، انطباق پذیری، مدیریت استرس و خلق کلی تشکیل شده است. سطح پایین هوش هیجانی را می توان از طریق آموزش افزایش داد افرادی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند قادر نیستند از سازوکارهای منسجم و منظم استفاده کنند بنابراین مستعد ابتلاء به اختلالات اضطرابی می باشند.

برای روشن شدن این مفهوم و جایگاه آن، ابتدا دو مفهوم «هوش» و «هیجان» ذكر می‏شوند. پس از بیان تاریخچه هوش غیرشناختی، تعاریف و الگوهای هوش هیجانی تبیین و سپس به كاربردهای آن اشاره می‏شود. توجه به هیجان ها و کاربرد مناسب آن ها در روابط انسانی، درک احوالات خود و دیگران، خویشتنداری و تسلط بر خواسته های آنی، همدلی با دیگران و استفاده ی مثبت از هیجان ها در تفکر و شناخت موضوع « هوش هیجانی » می باشد را مورد بررسی قرار می دهیم.در پایان،راه های افزایش هوش هیجان بیان می شود.

بخش اول: کلیات

فصل اول: طرح تحقیق