ج:منابع شورا برای اعمال حق نظارت و کیفیت تضمین حقوق افراد در بحث احراز صلاحیت ها………………..94
فصل چهارم- بررسی رویه عملی شورای نگهبان در بررسی قوانین و انجام سایر وظایف خود
مبحث اول- رویه عملی شورای نگهبان در بررسی قوانین……………………………………………………………………..97
بند1-کیفیت نظارت بر قوانین و مقررات…………………………………………………………………………………………..97
بند2-اقسام نظارت…………………………………………………………………………………………………………….99
بند3-دامنه شمول نظارت……………………………………………………………………………………………………….101
بند4-الزامی بون نظارت……………………………………………………………………………………………………..103
بند5-قابلیت تفویض نظارت………………………………………………………………………………………..105
گفتار اول- برخی رویه های قابل انتقاد در رد و تائید مصوبات مجلس………………………………………………….106
الف:برخی نمونه های عملی و ذکر مستندات………………………………………………………………………………..107
ب:اشکالات ناشی از این رویه شورا………………………………………………………………………………110
گفتار دوم- اظهار نظر شورا در مورد تفسیر و یا ابطال قوانین لازم الاجراء……………………………………………..111
الف:برخی نمونه های عملی……………………………………………………………………………………………112
ب:اشکالات ناشی از این رویه شورا از لحاظ حقوقی و اجرایی…………………………………………………………….113
مبحث دوم-رویه عملی شورا از لحاظ آئین رسیدگی…………………………………………………………………………..114
گفتار اول- غیر علنی بودن جلسات و مستدل نبودن برخی تصمیمات……………………………………………………115
الف- نمونه های عملی و ذکر مستندات………………………………………………………………………………………..116
ب- اشکالات ناشی از غیرعلنی بودن جلسات و مستدل نبودن برخی تصمیمات…………………………………….116
گفتار دوم-عدم ذکر نظرات موافق و مخالف………………………………………………………………………………………118
الف-فوائد ذکر نظرات مخالف…………………………………………………………………………………………………..119
ب-فوائد ذکر تعداد آراء موافق و مخالف و نام اشخاص رأی دهنده……………………………………………………..121
گفتار سوم-آئین رسیدگی شورا از لحاظ رعایت حقوق دفاعی اشخاص ذینفع………………………………………..122
الف-نپذیرفتن اشخاص برای استماع توضیحات در جلسات شورا………………………………………………………..123
ب:ندادن مهلت کافی برای ارائه لایحه و مستندات کافی در برخی موارد………………………………………………..124
نتیجه گیری و پیشنهادها:
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………126
پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………..128
فهرست منابع
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………….132
منابع غیر فارسی…………………………………………………………………………………………………………………..136
پیوست
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………….138
چکیده
یکی از نگرانی های عمده ای که تدوین کنندگان قانون اساسی را پس از انقلاب های عمومی و قیام های مردمی و تغییر کلی نظام حکومتی تدوین شده را همواره به خود مشغول داشته، وضع قوانین عادی مغایر با اصول و مقررات قانون اساسی توسط مجالس قانون گذاری و اجرای آن هاست. همین امر موجب شده است که معمولاً در قوانین اساسی کشورها، تمهیداتی برای جلوگیری از این موضوع ، یعنی وضع قوانین عادی مغایر با قوانین اساسی اتخاذ شود. یکی از ضروریات شورای
این مطلب را هم بخوانید :
نگهبان، حفاظت و صیانت از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی که ساختارحکومتی و قانون اساسی است که مجلس را ملزم کرده است هیچ گونه قوانینی مخالف موازین شرعی و قانون اساسی تصویب نکند.
از طرف دیگر رویکرد شورای نگهبان در خصوص برخی از اصول، رویکرد ثابت و پایدار نبوده است. در برخی
از موارد، شورای نگهبان در خصوص مواد و احکام مشابهی که به تصویب مجلس رسیده است، رویکرد مختلف
اتخاذ کرده است(یا نسبت به اصول قانون اساسی،تفاسیر مختلفی ارائه کرده است ).از همین رو مساله ای که ذهن
را به چالش می کشاند این است که این شورا که تنها نهاد رسمی کشور برای نظارت بر قانونگذاری است آیا در
تفسیر قانون اساسی و اظهارنظر در خصوص قانونی و شرعی بودن مصوبات مجلس شورای اسلامی می تواند
نظرات چندگانه و متعارض ارائه کند؟ اساساً شورا تا چه اندازه به نظرات تفسیری خود یا اظهار نظرهای خود در
خصوص مصوبات مجلس پایبند است یا باید پایبند باشد؟
با عنایت به اینکه شورای نگهبان صلاحیت های بسیار مهمی در قانون اساسی دارد و ایفای این صلاحیتها در عمل مسائلی را بوجود آورده که یا در زمان تصویب قانون اساسی قابل پیشبینی نبوده و یا ابعاد آن بدرستی مشخص نبوده و با عنایت به اینکه نقد و بررسی رویه عملی شورای نگهبان در تفسیر اصول قانون اساسی مخصوصا اصولی که مربوط به صلاحیتهای این شورا میباشد امری کاملا ضروری، لذا جای