فصل4 بررسیبینامتنیتقرآنی(تناص) درکتابمقاماتحریری.. 48

4-1 درآمد…… 48

4-2 تأثیرمفرداتوالفاظ.. 48

4-2-1 المثانی.. 49

4-2-2 فؤادأُمموسی.. 49

4-2-3 أُمالقری.. 49

4-2-4 إنّاللّه……… 50

4-2-5 السماءوالأرض…. 50

4-2-6 سوادالوجهوالبیض…. 50

4-2-7 اصحابالکهف… 50

4-2-8 المصابیح.. 51

4-2-9 الإنشقاق.. 51

4-2-10 ألَنَّاله. 51

4-3 تأثیرآیاتقرآن.. 51

4-4 تأثیرمفاهیمقرآنی.. 61

4-4-1 یاریجستنازخدا 61

4-4-2 امربهمعروفونهیازمنکر. 61

4-4-3 پنهاننبودنچیزیازخداوند.. 62

4-4-4 بازداشتننفس… 62

4-4-5 مرگ              62

4-4-6 فریبندهبودنزندگیدنیا 63

4-4-7 وفایبهعهد.. 64

4-4-8 مهمانیدادنحضرتابراهیم. 64

4-4-9 استرجاع.. 64

4-4-10 قیامت… 65

4-4-11 توبه…. 66

4-4-12 سوگندهایقرآنی.. 67

4-4-13 داخلشدندرمنزل.. 68

4-4-14 رباخواری.. 68

4-4-15 عیبجویی.. 68

4-4-16 تحملسختیها 69

4-4-17 کوتاهکردنآرزوها 69

4-4-18 زندهکردنمردگان.. 69

4-4-19 فضلخداوند.. 69

4-4-20 عملنیک… 70

4-4-21 عدمغفلتخداوند.. 70

 

4-4-22 وفاداری.. 70

4-4-23 درخواستازخداوند.. 71

4-4-24 روشنساختنپیریبامویسپید.. 71

4-4-25 یاریخواستنازخداوند.. 71

4-4-26 مأیوسبرنگرداندن.. 72

4-4-27 پنهاننماندنچیزیازخداوند.. 72

4-4-28 حفاظتازآتشجهنم. 72

4-4-29 صبر… . 73

4-4-30 داستانحضرتیوسف… 73

4-4-31 حضرتموسیوخضر(علیهماالسلام) 73

4-4-32 بذلوبخشش… 74

4-4-33 بیثباتیدنیا 74

4-4-34 سرپیچیازنفس… 74

4-4-35 بخششوگذشت… 74

4-4-36 رسواییدنیا 75

4-5 تأثیرالفاظومفاهیم. 75

4-5-1 آموختنبیانوالهامکردنروشنیکلام. 75

4-5-2 هدایتبهراهراست… 76

4-5-3 توانابودنخداوند.. 76

4-5-4 بازگشتبهسویخدا 76

4-5-5 پنهاننبودنچیزیازخداوند.. 77

4-5-6 مرگ              77

4-5-7 نیکی          77

4-5-8 حفظامانت… 77

4-5-9 صبر     77

4-5-10 سوگندبهخداوند.. 78

4-5-11 مقدمداشتندیگرانبرخود. 79

4-5-12 مُهربردلها 80

4-5-13 خداییگانهوبی­نیاز. 80

4-5-14 گزاردننماز. 80

4-5-15 بیهوشبرزمینافتادنقوم. 81

4-5-16 تواضع.. 81

4-5-17 آشکارکردنراهراستازگمراهی.. 81

4-5-18 هدایتشدگان.. 81

4-5-19 شکباطلکنندگان.. 82

4-5-20 مباحدانستنچیزهایحرامهنگامنیازضروری.. 82

4-5-21 لانهشرقیونهغربی.. 82

4-5-22 خدایآفریننده. 82

4-5-23 سخنحضرتمریم: ایکاشفراموششدهبودم. 83

4-5-24 برتریآخرتبردنیا 83

4-5-25 بهتریننگهبان.. 83

4-5-26 وانگذاشتنبهحالخود. 83

 

این مطلب را هم بخوانید :

4-5-27 فرعونوغرقشدنشدردریا 84

4-5-28 درهمپیچیدنآسمان.. 84

فصل5 نتیجه­گیری.. 86

5-1 نتیجه………. 86

5-2 پیشنهاداتآتی.. 89

فهرستمنابعومآخذ.. 90

منابعفارسی          91

منابععربی          93

منابعاینترنتی          91

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

– حلاج……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52

– شبلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

– حاکمان جور……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

3-2-3- لیلی و المجنون………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

3-2-3-1- شخصیت­های برجسته نمایشنامه لیلی و المجنون……………………………………………………………………………………………55

– سعید………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………55

– لیلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55

– استاد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………55

– زیاد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

– حسان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….56

3-2-4- الأمیرة تنتظر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

3-2-4-1- شخصیت­های برجسته نمایشنامه الأمیرة تنتظر………………………………………………………………………………………………..58

– شاهزاده خانم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

-قرندل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

– سمندل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………58

3-2-5- مسافر لیل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….58

3-2-5-1- شخصیت­های برجسته نمایشنامه مسافر لیل……………………………………………………………………………………………………59

– مسافر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….59

– بلیط فروش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………59

– راوی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

 

 

فصل چهارم : نمایشنامه­های صلاح عبدالصبور و میراث­های غربی و عربی 

تأثیرپذیری­های صلاح عبدالصبور در نمایشنامه­هایش…………………………………………………………………………………………………..62

4-1-تأثیرپذیری عبدالصبور از آثار به ویژه نمایشنامه­های غربی(دوره جدید)………………………………………………………………..63

4-1-1- نمایشنامه­ی مأساة الحلاج………………………………………………………………………………………………………………………………..63

4-1-2- نمایشنامه­ی مسافر لیل…………………………………………………………………………………………………………………………………….66

4-1-3- نمایشنامه­ی لیلی و المجنون…………………………………………………………………………………………………………………………….68

4-1-4- نمایشنامه­ی الأمیرة تنتظر…………………………………………………………………………………………………………………………………72

 

4-2- تأثیرپذیری­های عبدالصبور از فرهنگ و ادبیات قدیم و معاصر عربی…………………………………………………………………….73

4-2-1- میراث تاریخی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

4-2-2- میراث ملی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….77

4-2-3- میراث دینی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

4-2-4- میراث صوفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

4-2-5- میراث ادبی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………90

 

 

 

فصل پنجم : مضامین نمایشنامه­های صلاح عبدالصبور 

5-1- فقر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..94

5-2- التزام و پایبندی متفکران…………………………………………………………………………………………………………………………………..100

5-3- فساد و ظلم و ستم حاکمان(بی­ عدالتی رایج در جامعه)………………………………………………………………………………………….107

5-4- عشق………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………110

5-5- آزادی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..117

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..123

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..125

منابع عربی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..127

مجلات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….129

 

 

 

 

 

 

تحلیل محتوایی نمایش­نامه­های صلاح عبدالصبور   زینب محمدی

 چکیده

 

ادبیات از دیرباز جلوه­گاه اندیشه، آرمان، فرهنگ، تجارب و روحیات یک ادیب بوده است. امروزه آثار ادبی به صورت مستقیم یا در قالب رمز و اشاره، در حقیقت

این مطلب را هم بخوانید :

خرید پایان نامه حقوق : وسایل ارتباط جمعی

 بیانگر عواطف، آگاهی­ها، افکار و تجربیات نویسندگا­نش است. آن­ها با قدرت اندیشه و قوه­ی تخیل و به کارگیری بدیع زبان، جلوه و معنای خاصی به زبان می­بخشند و با نفوذ در فکر و جان خواننده آن­ها را در غم­ها و شادی­هایشان شریک می­ کنند. در واقع برخی از آثار ادبی می ­تواند صادق­ترین ترسیم کننده­ زندگی فردی و اجتماعی و دغدغه های صاحب اثر باشد.ادبیات معاصر عربی، دربردارنده­ی مفاهیمی نو است که نتیجه پیشرفت تمدن بشری است. بیان مسائل گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و … از آغاز تا به امروز در ادبیات وجود داشته است؛ اما در عصر مدرن نمود مشخص­تری دارد. از جمله شاعران و نویسندگان معاصر مصری که در بیان این گونه مسائل بسیار موفق بوده است، می­توان صلاح عبدالصبور را نام برد. آثار او به ویژهنمایش­نامه­هایش که در قالب نمایشنامه­های شعری است در فضای ادب عربی، دارای ویژگیهای منحصربه­ فردی از لحاظ شکلی و محتوایی است که مضامین آن در اثر ارتباط شاعر با واقعیت­های ملموس زندگی حاصل می­شود. با بررسی وتحلیل نمایشنامه­های او می­توان به پیام­های بسیاری که ورای شکل ظاهری نمایشنامه­های اوست، پی برد. این رساله بر این است تا با تکیه بر نمایش نامه­های عبدالصبور و بررسی آن­ها،دغدغه­ها و مضامینمورد توجه او در جوامع عربی به ویژه مصر را بیان دارد.

 

کلید واژه­ها:ادبیات معاصر، صلاح عبدالصبور، نمایش­نامه، میراث، مسائل انسانی

4- 4. جایگاه كتاب در میان تألیفات دیگر 28

5- بررسی كتاب «وصف البحر والنّهر فى الشعر العربی» 29

5- 1. بررسی ساختار شكلی 29

5- 1- 1. عنوان 29

5- 1- 2. مقدمة كتاب 30

5- 1- 3. فصل بندی كتاب 30

5- 1- 4. مصادر و منابع 31

5- 1- 5. فهرست كتاب 32

 

5- 2. بررسی محتوایی كتاب 32

5- 2- 1. اسلوب نگارش كتاب 32

5- 2- 2. شیوة نویسنده در تألیف كتاب 34

5- 2- 3. رویكرد نویسنده به موضوع 38

5- 2- 4. ویژگی‌های كتاب 41

فصل دوم: ترجمة كتاب وصف البحر والنهر فى الشعر العربی من العصر الجاهلی حتّی العصر العباسی الثانی 42

مقدمه 43

باب اول: عصر جاهلی 47

بخش اول: دیدگاه محققان در بارة توصیف دریا و رود 48

بخش دوم: تشبیه هودج به کشتی 52

بخش سوم: تشبیه محبوب به مروارید و توصیف غوّاصی و غوّاصان 60

بخش چهارم: سفر دریایی بازرگانی و تاریخی 70

بخش پنجم: تشبیه مهارت هنری خود به مهارت ماهی در شنا کردن 74

بخش ششم: موضوعات گوناگون 77

این مطلب را هم بخوانید :

بخش هفتم: تشبیه كرم و بخشش ممدوح به رود پر آب 79

باب دوم: عصر اموی 86

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 3

1-2 بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………… 4

1-3 سوالات پژوهش…………………………………………………………………………………………… 5

1-4 فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………. 6

1-5 اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………. 6

1-6 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………… 6

1-7 پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 6

فصل دوم: معرفی شخصیت امام علی وبیان مفاهیم وتعاریف

 

2-1 شخصیت امام علی(ع)…………………………………………………………………………………… 11

2-2 بلاغت امیر المؤمنین(ع)  ……………………………………………………………………………….. 14

2-3 معرفی نهج البلاغه………………………………………………………………………………………… 17

2-3-1 خطابه……………………………………………………………………………………………………. 19

2-3-2 جایگاه خطابه………………………………………………………………………………………….. 19

2-3-3 تاریخچه خطابه………………………………………………………………………………………… 21

2-3-4 فواید خطابه…………………………………………………………………………………………….. 22

2-3-5 علی (ع) بزرگترین خطیب تاریخ………………………………………………………………….. 23

2-4- تقوا واهمیت آن………………………………………………………………………………………….. 24

این مطلب را هم بخوانید :

فصل سوم: بررسی وتحلیل تصاویر ادبی تقوا در نهج البلاغه

3-1 تصویر……………………………………………………………………………………………………….. 29

3-2 خیال…………………………………………………………………………………………………………. 29

3-3 تشبیه………………………………………………………………………………………………………… 32

3-3-1 تشبیه  تقوا در نهج البلاغه……………………………………………………………………………. 33