4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 93
4-2- یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 94
4-2-1- شناخت وضعیت موجود نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان……… 94
4-2-2- تعیین نیازهای اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت
بیماریها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان………………………………………………………………. 107
4-2-2-1- سرطان………………………………………………………………………………………………. 107
4-2-2-2- ثبت بیماری ها روانی،خود کشی و اعتیاد………………………………………………….. 116
4-2-2-3- مننژیت …………………………………………………………………………………………….. 121
4-2-2-4- بیماری MS……………………………………………………………………………………….. 123
4-2-3- تعیینوضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبت بیماریها در دانشگاه علوم پزشکی
هرمزگان………………………………………………………………………………………………………….. 127
4-2-3-1- خانه شماره یک (چه چیز(داده) /حوزه برنامه ریز)……………………………………….. 129
4-2-3-2- خانه شماره دو (وظیفه(چطور)/ حوزه برنامهریز)………………………………………….. 129
4-2-3-3- خانه شماره سه (شبکه (کجا)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 130
4-2-3-4- خانه شماره چهارم (افراد(چه کسی)/حوزه برنامه ریز)…………………………………… 131
4-2-3-5-خانه شماره پنجم (زمان (کی)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 132
4-2-3-6- خانه شماره شش(انگیزه(چرا)/حوزه برنامه ریز)……………………………………………. 132
4-2-3-7- خانه شماره هفت (داده(چه چیز)/حوزه مالک)…………………………………………….. 132
4-2-3-8- خانه شماره هشت (وظیفه(چطور)/حوزه مالک)…………………………………………… 134
4-2-3-9- خانه شماره نه (شبکه(کجا)/حوزه مالک)……………………………………………………. 136
4-2-3-10- خانه شماره ده (افراد(چه کسی)/حوزه مالک)……………………………………………. 137
4-2-3-11- خانه شماره یازده (زمان(کی)/حوزه مالک)………………………………………………… 139
4-2-3-12- خانه شماره دوازدهم (انگیزه(چرا)/حوزه مالک)…………………………………………. 139
4-2-4- چالشهای موجود در عدم ارائه مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماریها
دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان………………………………………………………………………………. 140
فصل پنجم: پیشنهادات پژوهش……………………………………………………………………………… 143
5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 144
5-2- نتایج سوالات پژوهش و بررسی یافته ……………………………………………………………… 144
5-3 پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق………………………………………………………………… 147
5-3-1- خانه شماره سیزدهم (داده(چه چیز)/حوزه طراح)…………………………………………….. 148
5-3-2- خانه شماره چهاردهم(وظیفه(چطور)/حوزه طراح)…………………………………………… 148
5-3-3- خانه شماره پانزدهم (شبکه(کجا)/حوزه طراح)………………………………………………… 152
5-3-4- خانه شماره شانزدهم (افراد(چه کسی)/حوزه طراح)…………………………………………. 154
5-3-5- خانه شماره هفدهم (زمان(کی)/حوزه طراح)…………………………………………………… 156
5-3-6- خانه شماره هیجدهم(انگیزه(چرا)/حوزه طراح)………………………………………………… 157
5-4- بحث نظری تحقیق………………………………………………………………………………………. 158
5-5- محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………………….. 160
5-6- پیشنهاد برای پژوهش های آینده……………………………………………………………………… 161
منابع………………………………………………………………………………………………………………… 163
پیوست…………………………………………………………………………………………………………….. 169
چکیده:
فن آوری اطلاعات که تا چندین سال قبل به عنوان یک برتری رقابتی و یک سلاح استراتژیک مورد توجه سازمانها بود،امروز به عنوان یک نیاز رقابتی مطرح می باشد.استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات و دستگاه های تحقیقاتی که دارای اطلاعات به روز است (در مقایسه با سازمانی که اطلاعات قدیمی دارد)می تواند چنین حالتی با آگاهی بیشتری تصمیمات استراتژیک اتخاذ می کند.
اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است. این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است.
در این پژوهش سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به کمک روش BSP فرایند های موجود در سیستم شناسایی و تحلیل شده و در مرحله بعد با توجه به چارچوب زاکمن معماری سازمانی مطلوب نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از دیدگاه برنامه ریزان سازمان و مالکان آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس با توجه به اطلاعاتی توسط مشاهده،مصاحبه و بررسی مستندات موجود بدست آمده در قالب چارچوب زاکمن از دیدگاه طراح سیستم اطلاعات مدیریت تحلیل شده است و انتها معماری مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها ارائه شده است.
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- بیان مسئله پژوهش
داده و اطلاعات اگر چه به غلط بجای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند،ولی هر یک دارای مفهوم خاصی می باشند . داده ها حقایقی هستند که یک پدیده را تشریح و توصیف می کنند و ویژگی یا ویژگیهایی از پدیده ر اانتقال می دهند.اطلاعات،داده هایی هستند که در بستر خاص دارای مفهوم و معنا می شوند و مفهومی را انتقال می دهند که در شرایط خاصی برای فرد دارای ارزش است.
هر سازمانی که داده های صحیح،دقیق،بهنگام و جامع در اختیاری داشته باشد و بتواند در کمترین زمان،به داده های مورد نیازش دستیابی داشته باشد،موفق تر است.نقش داده و اطلاعات در مدیریت سازمانها،نقش حیاتی و اساسی است.هر چه فضای اطلاعاتی یک سازمان،دقیقتر،شفافتر،منسجم تر و سیستمماتیک تر باشد،سازمان بهتر می تواند به اهدافش نایل آید.وجود فضای اطلاعاتی نا دقیق،کدر،آشفته،متناقض،نا ساختمند از مهمترین عوامل عدم پیشرفت در مدیریت سازمانها است.(صرافی زاده،1389)(1)
در سالهای پیش از این تصور می رفت قدرت اصلی کشورها،توان نظامی آنهاست.اما در چند دهه گذشته این باور دچار تغییر شد،بگونه ای که کانون قدرت در
این مطلب را هم بخوانید :
کشورها از مراکز اقتصادی تغییر یافت.با پیدایش سخت افزارهای کامپیوتری و ایجاد جهان مجازی نرم افزار و سپس تشکیل و راه اندازی شبکه جهانی اینترنت و امکان انتقال حجم عظیمی از اطلاعات در مدت کوتاهی از یک نقطه جهان به نقاط دیگر،جابجایی جدیدی در مفهوم قدرت حاصل گردید و کانون قدرت کشورها در نظام اطلاعات کارآمد،تحلیل گر و به هنگام کشورها تشکیل داد.( لیپولد[1] و همکاران،1384)(2)
مدیریت منابع اطلاعاتی فعالیتی است که باید از سوی مدیران در کلیه سطوح و با هدف کسب و ادره منابع اطلاعاتی مورد نیاز و در جهت تامین بموقع اطلاعات مورد نیاز سازمان صورت پذیرد. (صرافی زاده،1389)(1)
فناوری اطلاعات جدا از نیازمندی های سخت افزاری خود هم چون زیر ساخت ها و ابزارهای لازمه،نیازمند نرم افزار هم هست که نرم افزار خود را به صورت سیستم های اطلاعاتی در یک سازمان مطرح می کند،سیستم ها می توانند به صورت سیستم باز یا سیستم کنترل حلقه بسته باشد.
در این میان نقش سیستم های اطلاعاتی مدیریت بسیار حائز اهیمت است .با توجه به این که سیستم های اطلاعاتی،امکان مدیریت اطلاعات روزمره را برای تصمیم های روزمره را فراهم می سازند،در دنیای پر تحول امروز جایگاه و نقش ویژه ای دارند.این سیستم ها روی کارایی عملیاتی سازمان ها تمرکز دارند(بنائیان،1387)(3)
اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی[2] روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است.
این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است.
مراقبت[3] به معنی گردآوری منظم و مستمر داده ها،تجزیه و تحلیل آنها و سپس انتشار نتایج برای مدیران و سیاست گذاران جامعه پزشکی،کارکنان سیستم بهداشت و….است.بدیهی است هر چه داده های اولیه ای که از منابع گزارش دهی بیماری ها فراهم می شود کامل تر باشد،تجزیه و تحلیل آنها و بررسی اطلاعات حاصله نیز کاملتر و کاربردی تر خواهد بود.این اطلاعات برای طرح،اجرا و ارزیابی مداخلات بهداشت عمومی و برنامه ریزی های مربوط به آن مورد استفاده قرار می گیرد.نظام مراقبت بیماری ها اهدافی همچون پایش روند بیماری های شایع در جامعه،کشف و کنترل بموقع همه گیری،شناخت گروه های در معرض خطر ابتلا به بیماری،اثربخشی فعالیت ها ی پیشگیرانه و کنترلی و تعیین اولویت های موجود در بین فعالیت های کنترل بیماری ها را دنبال می کند.(شایسته و همکاران،1388)(4)
در واقع نظام اطلاعات سلامت به مثابه آیینه ایی است که تصویر نظام سلامت را برای مدیران و سیاستگزاران در سطوح ملی و محلی نمایان می کند.هر چه این آیینه با بهره گرفتن از تکنولوژی مناسب و کارآمد و وجود یکپارچگی در اجزای آن شفاف تر باشد،تصویری را که از سازمان،واحد ها و نحوه ارائه خدمت برای مدیران و سیاستگزاران نمایان می سازد،شفاف تر و دقیق تر خواهد بود.(2)